Vroeger werd men soms op straat aangeklampt door een of andere Afrikaan, wiens captatio benevolentiae steevast luidde: dag meneer, jij niet bang van zwarte man zijn
. Alleen al het feit dat hij die zin uitsprak, beroerde zevenentachtig voelsprieten die mij alle vertelden vooral toch maar waakzaam te zijn voor hetgeen wat zou volgen.
Sinds het algemeen tot fout uitgeroepen Kuifje in Congo (oorspr. Tintin au Congo), en de connotatie met Wereldoorlog II –om een totaal andere reden– leek het woord ‘zwarte‘ mij grotendeels uit de Vlaemsche woordenschat verbannen.
Toen ik vanochtend over Nieuw geval van extreem geweld las bij DM, vroeg ik mij toch af waarom ik dit een eigenaardig taalgebruik vond:
Net geen maand na de moord op Joe Van Holsbeeck is België weer opgeschrikt door extreem geweld, wellicht met racistische inslag. Enkele skinheads hebben zaterdagnacht een zwarte man en zijn Belgische vriend afgetuigd in Brugge, vlak bij het beruchte café De Kastelein. De zwarte verkeerde gisteren nog in levensgevaar, zijn vriend is zwaargewond.
Het gaat hem wel degelijk over de zwarte
; even later spreekt men over een zwarte man uit Parijs
, wat ik een veel minder bijzonder taalgebruik vond. Een zwarte man
(zonder uit Parijs
erbij) ligt daar ergens tussen.
“Een zwarte man uit Parijs ligt in een coma en is in levensgevaar”, zegt de Brugse procureur Jean-Marie Berkvens. “Het andere slachtoffer, een Belg met rastakapsel uit Ichtegem, is zwaargewond.”
Bij DS heeft men het over een allochtoon
, en daarna nog over kleurling
; bovendien blijken bij DS beide mannen allochtonen te zijn:
Tijdens de nacht van zaterdag op zondag zijn twee allochtonen in Sint-Kruis-Brugge afgetroefd door een groep skinheads. Een van de slachtoffers, een Fransman, ligt in een coma en verkeert in levensgevaar. Ook het tweede slachtoffer, een Afrikaan, is zwaargewond. […] Bij de slagen werden geen wapens gebruikt, de twee kleurlingen werden geslagen en geschopt.
In de context van DS vind ik het taalgebruik van DM een beetje gekleurd (excusez le mot). In de context van het gebeuren is de afkomst van de slachtoffers wel belangrijk natuurlijk, maar is de taalkeuze nog steeds eigenaardig te noemen. Of geraak ik PC geconditioneerd ?