Maand: december 2009

Duizelig

Soms kan ik mijzelf niet volgen. Dan flitst er vanalles door mij heen, waarvan ik niet zelden letterlijk duizelig word. Toen Tessa in New Orleans zat, en het bedlicht niemand kon storen dan mijzelf, zat ik tot stukken in de nacht, eerst van tekst naar tekst en dan van gedachte naar gedachte te springen, van Aristoteles naar Augustinus, van Russell naar Moore, van Wittgenstein naar Adorno, van Marx naar Berlin, van marxisme naar socialisme naar vervreemding naar verlichting naar slavernij, en toen ik opstond om een appelsien te halen, draaide ik mijn bed weer in zoals de grieppatiënt die meent dat hij genezen is maar onherroepelijk opnieuw tegen de vlakte gaat wanneer hij tracht zijn ziekbed te verlaten. En het enige besluit waar ik toe kom, is dat ik nog veel meer moet lezen om te begrijpen wat ik zopas gelezen heb.

Desgevraagd

Dankuwel voor uw antwoorden.

Helaas heb ik mijn vraag verkeerd gesteld. Niet alleen dat, aan de hand van de titel van het stukje kon u begrijpen of ik peilde naar uw geluk. Op een zekere manier deed ik dat ook, maar ik zocht naar méér. Niet dat ik niet benieuwd ben of uw leven naar wens is ge- of vervuld, ik hoop zelfs van ganser harte dat u ervan overtuigd bent dat u gelukkig bent. Mijn vraag is eerder of u beseft dat dit waarschijnlijk niet zo is.

Op zijn best voorgesteld, is de hedendaagse mens –zonder het goed te beseffen– nogal solipsistisch ingesteld. Om het protest voor te zijn, zwak ik het meteen af naar een egocentristische visie, daarbij opmerkend dat zulks helemaal niet hoeft gelijk te staan met een egoïstische houding. Edoch, hoewel we in een maatschappij leven waarin het individu van geen tel is, is de drang naar indivualiteit, naar een betekenisvolle individualiteit, nog nooit zo groot geweest.

Laat ik het vorige stukje (Métro, boulot, dodo) even verklaren: leeft u om te werken, geld te verdienen, in uw eigen onderhoud en dat van uw nakomelingen te voorzien, zodat uw nakomelingen na u mogelijks hetzelfde kunnen doen? Bent u, met andere woorden, zoals een dier dat bijdraagt aan de cycliciteit van de natuur? Denkt u dat zulks de functie van de mens is?

Heeft de mens niet als taak om zich te ontwikkelen, in welk stadium van zijn leven hij zich ook mag bevinden? Om Aristoteles nog maar eens aan te halen: Since in every case a man judges rightly what he understands, and of this only is a good critic, it follows that while in a special field the good critic is a specialist, the good critic in general is the man with a general education. i (Excuses, ik waag mij niet aan een vertaling.) Met andere woorden, het is best mogelijk dat u vervulling vindt in uw werk –los van het economische aspect zelfs– maar wat weet u over alles daarbuiten. En dan doel ik op een actieve wetenschap, waarbij u op zoek gaat naar kennis en niet louter opneemt wat er in de media verschijnt om dat vervolgens naar goeddunken te regurgiteren.

Laat mij meteen benadrukken dat dit een verwondering is en geen beoordeling. Ik zoek niemand naar waarde te schatten; te kleineren noch op een voetstuk te plaatsen. Dat zou niet alleen getuigen van een oeverloze, maar vooral ongegronde arrogantie. Ik beroep mij al genoeg op uw welwillendheid door deze stukjes op u los te laten. ii

—

  1. Aristotle, Ethica Nicomancea, Penguin Classics, 1953-2004, ISBN 978-0-14-044949-5
  2. Het is ook altijd wat: gaat het niet over hifi, dan over motoren, of over fotografie of over taarten of over lopen, en nu zevert hij over filosofie. Tessa was u voor.

De slechte vader (ctd)

“Zoon,” sprak ik hem toe wanneer hij de poort binnenwandelde,” ik heb twee keer goed nieuws, en één keer minder goed.” Ik had bij Févery drie koeken gekocht, waarvan ik er zelf al één had opgegeten, maar de rest voor zijn dessert had voorzien. Bij Févery maken ze van die fantastisch lekker en licht vierkante crèmekoeken. Het dessert zag hij alvast zitten.

“Daarna moet ik naar een concert”, vulde ik voorzichtig aan.

“En wat is nu het slechte nieuws”, vroeg hij bezorgd?

That’s my boy!

Moker, Balzaal, Vooruit, Gent, BE, 08/12/2009

Dus kon ik onbezorgd naar de Moker cd release in de balzaal van Vooruit, gisteren. Welk een feest!

Métro, boulot, dodo

Laat ons van dit vertrekken:

The great majority of men and women, in ordinary times, pass through life without ever contemplating or criticising, as a whole, either their own conditions or those of the world at large. They find themselves born into a certain place in society, and they accept what each day brings forth, without any effort of thought beyond what the immediate present requires. Almost as instinctively as the beasts of the field, they seek the satisfaction of the needs of the moment, without much forethought, and without considering that by sufficient effort the whole conditions of their lives could be changed. i

Brengt uw leven de vervulling die u ervan verwacht?

—

  1. Bertrand Russell, Proposed Roads To Freedom, Cornwall Press, Inc, Cornwall NY, 1918

Geveinsde schaamte

Hoewel het bijna winter is, gaan de meisjes nog graag kortgerokt door het leven. Blote benen worden –geheel volgens de gangbare stijlnormen van de retrojaren 60/70– bedekt door collants. Het is een grappig zicht, en af en toe is er wel eens iets meer te zien. Vooral de befietste juffertjes laten wel eens in hun… ziel kijken, en veinzen verontwaardiging wanneer zulks door de argeloze voorbijganger wordt opgemerkt.

’t Is aangenaam hoe men van kleine dingen vrolijk kan worden.

Des duivels oorkussen

De krant staat vol nietszeggende getallen, van het gemiddelde vermogen van de Belg over het aantal Belgische werkzoekenden tot een armoedegrens die gestaag maar onoverkomelijk de grenzen van het fatsoen overschrijdt door inmiddels reeds de middenklasse op te zoeken. Als het zo blijft doorgaan, kan men de partij van hippies en yuppies weer terecht en doelgroep gericht als socialistisch omschrijven. Ach, vergeef mij die kwinkslag.

De dreiging van armoede is helaas een al te reëel probleem. Niet alleen is het ingegeven door tijden van crisis, de daaraan vasthangende toenemende werkloosheid en de –woekerwinstgevende en desondanks staatgedoogde– stijgende energiefactuur, neen, er is iets veel fundamentelers aan de orde (en al langer dan vandaag vanzelfsprekend). In 1932 schrijft filosoof en wiskundige Bertrand Russell een korte tekst getiteld In Praise of Idleness waarin hij een pleidooi houdt voor meer vrije tijd. Russell toont zich in dat opzicht een weinig utopisch-optimistisch omdat hij ervan uit gaat dat mens die vrije tijd als vanzelf zal opvullen met bezigheden die hem tot verlichting zullen brengen. Herinner u eenzelfde optimisme bij Kant, een 150 jaar eerder, in zijn Beantwortung der Frage: Was ist Aufklärung?.

Russell schrijft zijn opstel te midden van de Great Depression in de jaren 30 van de vorige eeuw, niet noodzakelijk onvergelijkbaar met de economische baisse waarin we ons momenteel bevinden. Hij laakt er onder meer de heersende overtuiging waarin enkel waarde wordt gehecht aan de economische voordelen van kennisverwerving en toename van macht over anderen. In Praise of Idleness wordt gepubliceerd met een aantal andere essays i, waaronder The Case for Socialism waarin hij uitlegt hoe socialisme –echt socialisme, niet de hedendaagse loftvariant– de maatschappij uit de economische hegemonie kan redden. “Socialisme is geen doctrine uitsluitend bestemd voor het proletariaat”, legt hij uit. “Door economische onzekerheid te voorkomen, kunnen we het geluk van allen, met uitzondering van een handvol allerrijksten, doen toenemen.” Dat geluk is vanzelfsprekend het Aristotelische geluk of eudaimonia, waarover we het eerder al hadden.

Economische onzekerheid leidt tot drang naar rijkdom, overproductie, overconsumptie, een steeds groter wordende kloof tussen arm en rijk, en dus uiteindelijk tot meer onzekerheid. Men spreekt over een valse overvloed, die voortdurend een nieuwe economische crisis in de hand werkt. Eén van de manieren om uit die spiraal te komen, is door de mensen meer vrije tijd te bezorgen. Dat is perfect mogelijk in de tijd van moderne machinale productieprocessen, beargumenteerde Russell. Stop overproductie en geef de mensen meer vrije tijd zodat ze zich kunnen ontwikkelen, wars van enige economische dwang.

Ook Robert Louis Stevenson, de auteur van Treasure Island en het zeer tot de verbeelding sprekende Dr Jekyll and Mr Hyde, had het een halve eeuw eerder al over de voordelen van het luieren ii. “Luieren bestaat niet uit nietsdoen”, schrijft hij in An Apology For Idlers iii, “maar uit veel doen, echter buiten de door de heersende klasse geformuleerde dogma’s.”

Al hadden we het daarnet over armoede, en deze filosofen propageren net dat de mens over meer vrije tijd zou moeten beschikken –en dus minder economisch rendabel werk zou moeten verrichten. Om dat met elkaar te rijmen moeten we dieper ingaan op Russells The Case for Socialism en een aantal aanvullende marxistisch ideeën.

Stof voor een volgende keer. Ga en luier ondertussen –misschien vindt u wel tijd om de drie hierboven gebruikte teksten te lezen.

—

  1. In Praise of Idleness And Other Essays, Routledge Classics, 2004, ISBN 9780415325066
  2. Er bestaat niet meteen een goede vertaling voor idleness; het is zeker en vast geen luiheid of nietsdoen, maar luieren komt misschien nog het dichtst in de buurt.
  3. An Apology For Idlers van Robert Louis Stevenson verscheen voor het eerst in Cornhill Magazine, July 1877, Vol. XXXVI, pp. 80-86. Het is in boekvorm o.a. beschikbaar in de Penguin Great Ideas reeks.

WoFo

WoFo, Gent, BE, 20/11/2009

Een tijdje geleden ging ik bij WoFo wat foto’s maken tijdens de repetitie. Saxofonist Michel Mast woont in een schitterend huis met hoge plafonds, prachtige kleuren, en een interessante lichtinval. De groep heeft ondertussen twee cd’s uit, met een mooie klankkleur en toegankelijke jazz. Aanrader (met grote ‘a’).

China Express – Voices

China Express - Voices, Vooruit, Gent, BE, 02/12/2009

Woensdag gingen wij luisteren naar het eerste deel van het China Express drieluik in Vooruit. De muziek kwam behoorlijk bevestigend over (d.w.z. wat men van Chinese muziek zou kunnen verwachten), maar het beleef niettemin redelijk fantastisch, wat die mensen met hun stem aanvangen. Voor de aandacht van het publiek was het misschien beter geweest indien men de twee helften had gewisseld, gezien de melancholischer en minder spectaculaire muziek (én de hitte in de domzaal) van het solo concert van Wu Fei.

China Express - Voices, Vooruit, Gent, BE, 02/12/2009

Vanavond kan u in Vooruit terecht voor het laatste deel, Electronics, en als dat even vooroordeelbevestigend is als het eerste deel, dan wordt dit een niet te missen avond (al zeker voor de electronicafans).

cds 200911

We gaan er met de grove borstel door. Te onthouden: Fragile (binnenkort is Michael Moore te horen in Vooruit); Starbound; Conto; Rhythm Sphere; Electrifying Sounds Of The Paul Jeffrey Quintet; Franz Liszt “Un Portrait”; Le Dernier Tango à Paris; La Compañera; Folk Songs; Panthalassa: The Music Of Miles Davis 1969-1974. Dat laatste ook al omdat het de puristen wreed op de zenuwen zal werken.

  1. Fragile / Michael Moore / 2008 / ***
    Ik heb deze cd al een tijdje, en ik heb er al flink wat naar geluisterd, maar ik ben er nog altijd niet geheel uit. Het feit dat ik er naar terug blijf grijpen, zal ook wel wat willen zeggen, waarschijnlijk. Ik schort mijn oordeel op tot ik hem live in Vooruit heb gezien. Is naar verluidt het grote voorbeeld van Joachim Badenhorst.
  2. Starbound / Robin Verheyen / 2009 / ***
    In sommige media merken ze aan deze cd dat Robin Verheyen op zijn return zou zijn. Het enige wat ik merk is dat hij veel sopraansax gebruikt, en dat zijn muziek –op deze cd– een beetje toegankelijker lijkt. Minder avontuurlijk en vooruitstrevend dan het vorige werk dus, maar hij mag ook wel eens een rustpunt inlassen zeker?
  3. Catharsis / Roelofs2 Lauscher 3 / 2009 / **(*)
    Kijk zo’n cd’s zijn moeilijk te bespreken: het vakwerk en de professionaliteit druipt ervan af, het klinkt goed, het laat zich makkelijk beluisteren, maar… het valt niet op. Het is schitterende achtergrondmuziek, tijdens het werk, tijdens een diner, terwijl u een boek leest, maar u spitst er de oren niet van. Moeilijk zonder blazer(s), zal u zeggen, maar dan moet u dringend maar eens naar Vijay Ivers Historicity luisteren.
  4. Conto / Bansuri Collectif / 2009 / **(*)
    Bansuri Collectif speelde tijdens het Jong Jazz Talent in juli, en brengt een sound die kenmerkend is voor de jonge jazz tegewoordig: een slepende gitaar, een half flitsende (maar iets te ingehouden –Barbieri wil er precies in doorbreken, maar hij mag niet) sax, en niet te opdringerig maar we degelijk aanwezig drumwerk. Beduidend avontuurlijker dan Catharsis hierboven; beloftevol, maar er is nog werk aan.
  5. Hilfe Kommt / Dez Mona / 2009 / **
    Pfff. Wat een ontgoocheling. Veel te afgelikt; de alarmerend ijle sound van weleer heeft plaats gemaakt voor een dunne, veel te zuivere klank waarin veel minder passie te horen is. Het zal live wel beter zijn, hoop ik.
  6. Life On Earh / Tiny Vipers / 2009 / **(*)
    Oeh, die stem. Tiny Vipers komt uit ergens de buurten van Seattle, en past perfect in het folkachtige muziekgenre zoals M. Ward, Feist, Andrew Bird enzovoort
  7. Rhythm Sphere / Eric Legnini / 1995 / ***
    Verrassende cd; ik krijg hem via-via-via, en liet mij graag overdonderen door The Sorcerer en de title track Rhythm Sphere. Blijft niettemin heel mainstream (ondanks –of juist door– Joe Lovano), en nauwkeurig –waarmee ik bedoel dat het vaak iets weg heeft van een recital ipv een stuk jazz.
  8. Played / 1000 / 2009 / **(*)
    Mainstream of afgeliktheid zijn hier wel niet van toepassing als omschrijving. Deze muziakten wentelen zich en buitelen over elkaar heen op zoek naar spanningsvelden en harmonieën. U wou toch avontuur? Not for the faint of heart.
  9. Promo CD / Bart Maris / 2009 / ***
    Kopen. Deze cd kost vijf euro, en u krijgt er een staalkaart van ’s mans kunnen mee in huis. Ik ga er geen woorden aan vuil maken.
  10. Electrifying Sounds Of The Paul Jeffrey Quintet / Paul Jeffrey / 1968 / ***
    De hoes alleen al. En welk een fantastische sound, welk een sax. Als muziek zich niet door (opname)techniek laat dicteren, dan krijgen we dergelijk schitterende resultaten. Ik zat gelijk in een jazzkroeg.
  11. The Jason Parker Quartet / Jason Parker Quartet / 2007 / **
  12. Live @ Jazz TV / Jason Parker Quartet / 2009 / **
  13. No More, No Less / Jason Parker Quartet / 2009 / **
    Mja. Een gegeven paard kijkt men niet in de bek?
  14. Franz Liszt “Un Portrait” / Guillaume Coppola / 2009 / ***
    Gelanceerd in 2007 wordt Coppola ondertussen al genoemd en geroemd als de toekomst van de piano in Frankrijk. Move over Alexandre Tharaud? Op deze debuutcd is alvast het betere vingerwerk te horen.
  15. Edvard Grieg: Cello Sonata, Lyric Pieces / Emmanuelle Bertrand, Pascal Amoyel / 2008 / **(*)
    Mooie, heel delicate versie van Griegs cello sonata. Bevat ook de opzwepende Troldtog (March of the Trolls), en een paar lyrische werken. Zeer ingehouden en gedisciplineerd.
  16. Johannes Brahms: Clarinet Sonatas / Georges Pludermacher, Michel Portal / 1996 / **
    Gelijk een tang op een varken. Pludermacher speelt met emotie, Portal speelt afgemeten droog en schijnbaar zonder gevoel. Ik weet weer waarom ik zoveel naar jazz luister.
  17. La Compañera / Henri Texier Quartet / 1983 / LP CARA 005 / ***
    De eerste samenwerking tussen Texier en Sclavis, en tevens zijn eerste plaat als group leader. Bevat reeds typerende elementen voor wat later in het trio Romano-Sclavis-Texier zal terugkeren. Zéér ritmisch.
  18. Folk Songs / Charlie Haden, Jan Garbarek & Egberto Gismonti / 1981 / LP ECM 1170 2301 170 / **(*)
    Haden zat toen in een overgangsfase, zo wordt gefluisterd, en deze plaat werd op het einde daarvan gemaakt. Wie op zoek is naar jazz pur sang, komt bedrogen uit; deze plaat bevat muziek die, trouw aan de naam meer bij folk en wereldmuziek aanleunt. Ik hoor het graag –het is rustig en achtergrondelijk– maar de meningen zijn verdeeld. Dit soort muziek, met etnische invloeden, is overigens weer helemaal in tegenwoordig.
  19. Panthalassa: The Music Of Miles Davis 1969-1974 / Bill Laswell / 1998 / LP CK67909 / ***
    Oei. Ai. Wat kan ik zeggen. Bill Laswell, de man die een jaar of twee geleden op Middelheim twee luidsprekertorens op het podium voorzag ter versterking van zijn basgitaren (ik heb ervoor gestaan op het podium, en de luchtverplaatsing was indrukwekkend), houdt zich bezig met de interpretatie van het fusionwerk van Miles Davis. Vertrekkende van de masters gaat de man mixen en verschuiven, en dat levert op zijn minst een interessante interpretatie op. Voor fans, verzamelaars, en liefhebbers van acid (jazz) toestanden en/of Bill Laswell.
  20. Le Dernier Tango à Paris / Gato Barbieri / 1972 / LP Stereo UAS 29440-U / ***(*)
    Inderdaad, Gato Barbieri heeft de soundtrack voor de legendarische film van Bertolucci. Maria Schneider zou achteraf nooit meer dezelfde zijn, maar deze muziek is alvast fantastisch (cfr de trailer op youtube).

0 te vermijden / * slecht, maar beluisterbaar / ** goed / *** zeer goed / **** fantastisch (meer uitleg bij de quotering)

(cds vorige maand)

concerten 200911

Een wisselvallige maand; iets beter bij het begin dan op het einde. En ik heb Roy Hargrove moeten laten voorbij gaan, en de release party van Brick Quartet in het Damberd. Maar we hebben ons alweer voorgenomen minder thuis te zitten en meer concerten bij te wonen. U doet dat toch ook?

  1. Robin Verheyen & Aki Rissanen / 01-11-2009 / Opatuur / ***
    Spijtig dat het zoveel sopraansax was, maar dit blijft steengoed. Vergeet niet naar de nieuwe van het Robin Verheyen International Quartet te luisteren!
  2. Trio M / 04-11-2009 / Vooruit / ***
    Krachtig samenspel en mooie improvisaties; zie ook de bespreking.
  3. Koninklijk Harmonieorkest Vooruit Harelbeke / 07-11-2009 / ICC, CItadelpark / **
    Een naam als een voetbalploeg, voor deze enthousiaste harmonie. Lang geleden dat ik nog eens zo’n beztting had gezien, en er zaten goede stukken tussen. Ik heb mij in elk geval wreed geamuseerd.
  4. Toine Thys & Pascal Mohy / 15-11-2009 / Opatuur / **
    Hm. Deze keer kon Toine Thys me niet echt bekoren. Het zat de muzikanten ook niet mee, want tegenwoordig kan men tijdens de concerten in De Centrale iets te hard meedansen op de muziek die tegelijkertijd in de concertzaal aldaar wordt opgevoerd. Misschien tijd om naar een andere zaal uit te kijken, Tuur?
  5. Bart Maris & Lode Vercampt / 19-11-2009 / Opatuur @ Mub’Art / ***
    ’t Is altijd een plezier om Bart Maris aan het werk te zien. En Lode Vercampt ook, natuurlijk. Gemoedelijk concert, op de vooravond van Maris’ afreis naar het verre Afrika (maar ik ben vergeten hetwelke juist). En ’t was mijn moeder haar verjaardag. U zegt? 21 natuurlijk!
  6. Carlo Nardozza & Gwen Cresens / 29-11-2009 / Opatuur / **
    Dat gaat wreed goed tesamen, dat accordeon en die trompet. Technisch zat het niet helemaal schitterend, maar Cresens legde Nardozza dan ook het vuur aan de schenen –als er geen veiligheidsvoorschriften in de weg zouden gezeten hebben, had het waarschijnlijk letterlijk gedaan ook. Goede aanzet dus.

0 te vermijden / * slecht, maar beluisterbaar / ** goed / *** zeer goed / **** fantastisch (meer uitleg bij de quotering)

(concerten vorige maand)