Eigenlijk heb ik een beetje medelijden met Koen Fillet. Op zondag 27 november 2005 verkondigt de man op een weblog dat hij over een jaar mee zal lopen in de marathon van New York. Hij werd gevraagd om, als niet-bewegende medemens, deel te namen in het kader van het wetenschapsprogramma Overleven. Canvas maakt een zesdelige documentaire waarin ze willen laten zien wat er gebeurt met een mens die intensief aan sport begint te doen.
De website die hij daarvoor in het leven heeft geroepen, van 0 naar 42 kilometer, heb ik nooit echt gevolgd, maar ik ken een aantal mensen die dat wel hebben gedaan. Wat ik ervan gelezen heb, was zeer de moeite waard, en een weblog was bovendien het medium bij uitstek om zoiets op te volgen.
Fillet was niet de enige die door Canvas was gevraagd, maar wel de enige met een dergelijk high profile. Zijn opgave –om medische redenen– was voor velen een verrassing, gezien niks op zijn weblog daarover iets had weggegeven. Fillet had evenwel al veel vroeger dan aangekondigd opgegeven. En die wetenschap, dat hij eigenlijk al bijna twee maand geleden had opgegeven, maar dat doelbewust had verzwegen, leek voor velen een stap te ver.
Plots wordt de man dan ook uitgemaakt voor leugenaar, en wordt hij beschuldigd van volksverlakkerij. In één trek wordt daarmee –zo lijkt het wel– alle inspanning die hij gedurende bijna een jaar heeft geleverd, teniet gedaan. Hij heeft zijn ziel verkocht aan Canvas, zo vindt een groot deel van dezelfde mensen die zijn wedervaren geboeid hebben gevolgd.
Helaas gaat men hier voorbij aan de oorspronkelijke opzet van de deelname aan de marathon. De bedoeling was niet om (in eerste instantie) een weblog bij te houden, maar om aan het einde van de rit een TV programma af te leveren. En hier is niet alleen Koen Fillet, maar ook Canvas (een beetje) in de fout gegaan. Een kleine fout, weliswaar, die meer heeft te maken met een communicatieprobleem dan met kwaad opzet.
Canvas houdt zich in dit spelletje overigens van den domme. Canvas vindt handelwijze Koen Fillet niet erg, lezen wij vandaag in Het Nieuwsblad. Het zou nog jammer zijn ook, wil ik daarbij opmerken. Het is immers Canvas zelf dat heeft aangedrongen op een zwijgplicht, waaraan Fillet contractueel was verbonden. En dat is geen uitzondering. Denkt u maar aan de vele reality shows, die ook maanden op voorhand worden ingeblikt, aan waar de deelnemers ook contractueel tot zwijgen zijn verplicht. Maar ik hoor niemand die mensen voor leugenaar uitmaken.
“We hebben inderdaad alle deelnemers aan het programma doen beloven dat ze over de inhoud niets wereldkundig zouden maken voor het programma zou worden uitgezonden”, zegt Jan Van der Straeten, producer van het televisieprogramma Marathon. “Dat is de logica zelf. Als je de plot te snel prijs geeft, speel je een stuk van je kracht kwijt.”
Maar dat ziet Van der Straeten verkeerd. Want, rekening houdend met het feit dat er nu eenmaal een weblog bestond, werd het publiek wel degelijk om de tuin geleid. En daar houdt het publiek niet van. Zo belangrijk was die plot nu ook weer niet. Bovendien stelt Van der Straeten met deze bewering dat het in zijn programma alleen maar draait om de uiteindelijke deelname. Alles wat daaraan vooraf gaat is van geen tel, wie niet deelneemt verliest. Niet de reis, maar de bestemming is het doel, en dat is, zeker voor een zender zoals Canvas, een totaal verkeerde instelling.
Proficiat dus, Koen Fillet, met wat je hebt bereikt. Je hebt een fantastische prestatie neergezet.