tosser

Het lijkt heel eenvoudig: stel een lange sluitertijd in op uw camera, waarop u het toestel de lucht inzwiert (vergeet niet op het laatst moment af te drukken). Camera tossing [via] heet het, en er bestaat een blog over het onderwerp en er is natuurlijk een flickr group beschikbaar met allemaal tossers!

Toss the camera about a foot into the air and press the shutter as late as you can before letting go, being careful to toss the camera straight up. Then let the camera do all the work while you concentrate on the catch!

(bron: _nod’s tossing guide for beginners)

On single lens reflex cameras the lens mount is probably the weakest point, and long heavy lenses should most likely be avoided for tossing.

(bron: Camera Toss, Mini-HOWTO)

Er zijn nog zotten, meneer.

schoon vlaams(ch)

Hoeft het gezegd? Ik ben groot voorstander van Schoon Vlaams. Bij overdrijving wil ik daar wel eens de totaal verouderde -(s)ch uitgang aan toevoegen –men moet immers altijd hoger mikken dan het doel, want de pijl zakt bij het vliegen.

Nederlands uit de mond van een Vlaming klinkt bekakt. Taalhoeren die zich met veel nederigheid onderwerpen aan de grootsheid van het Noordnederlandse taalimperialisme zijn net zo nuttig als contemporaine feministen die nog steeds hun bustiers verbranden omdat het dragen ervan hun in een door mannen gedomineerde maatschappij wordt opgedrongen.

(Heb ik in deze twee zinnen geschreven dat ik tegen de Noordnederlandse invloeden ben in onze Schoonvlaamse taal? Heb ik geschreven dat ik tegen feministen ben? Als u deze vragen positief kan beantwoorden, raad ik u ten zeerste aan die alinea opnieuw te lezen. En opnieuw. En opnieuw! Hooguit kunt u mij verwijten enige gematigdheid aan de dag te leggen.)

Taal is een organisme; ze is levend, en wordt in stand gehouden, niet door de schrijftaal, maar de spreektaal of ommegangstaal, waaraan de schrijftaal zich zonder uitzondering dient te conformeren. De schrijftaal hinkt steeds achterop, net zoals de grammatica-regels. (Niet de grammatica zelf, want ook die is levend, als is men er zich niet (altijd) van bewust dat men spreekt volgens regels.)

Tussentaal is het resultaat van de ontkenning van het Schoon Vlaams.

Hoe sta ik tegenover een A(B)N of Standaard Nederlands? AN is een theoretische taal. Het wordt op zijn slechtst gebruikt als een krampachtig vasthouden aan Eén Enkele Nederlandse Taal, die wordt gesproken en geschreven door op zijn minst de inwoners van Nederland en van het Vlaamse Gewest. Op zijn best is het een richtlijn, een gemeenschappelijke basis waarop beide ‘varianten’ zich kunnen beroepen voor een theoretische grondslag. Veel beter dan het vervallen in een tussentaal zou men moeten erkennen dat Noordnederlands en Vlaams in een eigen richting zijn geëvolueerd (een vergelijking met Amerikaans en Brits Engels is absoluut niet uit de lucht gegrepen; er zijn verschillen in uitspraak, woordenschat, syntaxis, etc.). Twee standaarden met een gemeenschappelijke basis lijkt mij (momenteel) een ideale situatie. En de beste manier om de verwatering naar resp. Poldernederlands en Verkavelingsvlaams in te dijken.

Televisienederlands en Schoon Vlaams?

ramsey nasr opent AMUZ

Ramsey Nasr is een toffe peer. Niet schuw van enige controverse.

Tot mijn schande heb ik noch zijn poëzie (27 gedichten & Geen lied, Onhandig Bloesemend), noch zijn libretto’s (Twee libretto’s), en al evenmin zijn novelles (Kapitein Zeiksnor & De twee culturen) gelezen. Laat staan zijn podcasts beluisterd. En in april verschijnt een bundel essays (Van de vijand en de muzikant).

Ik zal met graagte mijn achterstand inhalen. Want vandaag verscheen in DS zijn openingsrede voor AMUZ (Augustinus Muziekcentrum), het nieuwe centrum voor oude muziek te Antwerpen (dat ook al over een podcast beschikt).

Het is een ronduit schitterende tekst (niet alleen voor wie van klassiek houdt). Wie de weekend DS niet heeft loopt maar beter gauw naar de winkel of neemt een dagkaart op hun site. Dan hoeft u hier de PDF niet meer te downloaden (100 KB).

privacywetgeving voor sites

Om toch maar even in te pikken op het Belga persbericht dat woensdag werd rondgestuurd (Belgische websites voldoen niet aan privacywetgeving):

Het overgrote deel van de Belgische websites voldoet niet aan de privacywetgeving. Dat blijkt uit een onlangs gepubliceerde studie van Lee & White Consultants (LWC), aldus De Tijd woensdag.

Op het overgrote deel van de 213 onderzochte websites vond LWC geen privacyverklaring. Nochthans schrijven zowel de Europese als Belgische regelgevingen dat voor. En staat de verklaring er wel, dan voldoet ze vaak niet aan de wettelijke voorschriften.

“Sterker nog”, luidt het, “indien de wet van 13 juni 2005 over de elektronische communicatie strikt geïnterpreteerd wordt, voldoet geen enkele onderzochte website. Artikel 129 van die wet stipuleert dat de informatie in verband met het gebruik van cookies (een klein tekstbestand dat een website op de harde schijf van een computer plaatst) op websites moet worden meegedeeld voordat de verwerking begint.” Volgens LWC zien veel bedrijven op tegen de moeite en de kostprijs om hun website conform de wet te maken. Er is een lage pakkans, maar wie gepakt wordt, riskeert een boete tot 500.000 euro. De consultant pleit voor een combinatie van een bewustmakingscampagne en een repressievere aanpak. LWC zegt al positieve signalen ontvangen te hebben vanuit enkele beroepsorganisaties zoals Unizo en Voka.

Het persbericht van LWC is terug te vinden op hun site en dateert reeds van 15 december 2005. Nederlandstalige, Engelstalige en Franstalige samenvattingen worden ter beschikking gesteld in PDF.

Ze hebben het (in het persbericht) o.a. over de implementatie van de nodige maatregelen om de privacy te garanderen:

Furthermore, these companies overestimate the complexity and efforts involved and use this as a further excuse not to comply. The reality is a simple modification of procedures and implementation of designated authorities and security measures.

Een (link naar een) verklaring omtrent de privacy van de bezoekers en de verwerking van de gegevens op de website plaatsen is inderdaad niet moeilijker. Ingewikkelder wordt het wanneer men zich in regel tracht te stellen met Artikel 129 van de wet (pagina 53 van de PDF) die stipuleert dat de informatie in verband met het gebruik van cookies op websites moet worden meegedeeld voordat de verwerking begint. En hoewel het technisch inderdaad niet moeilijk is om te implementeren, is het funest voor de toegankelijkheid en gebruiksvriendelijkheid van een site.

Art. 129. Het gebruik van elektronische-communicatienetwerken voor de opslag van informatie of voor het verkrijgen van toegang tot informatie die is opgeslagen in de eindapparatuur van een abonnee of een eindgebruiker is slechts toegestaan op voorwaarde dat :

1° de betrokken abonnee of eindgebruiker, overeenkomstig de voorwaarden bepaald in de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens, duidelijke en precieze informatie krijgt over de doeleinden van de verwerking en zijn rechten op basis van de wet van 8 december 1992;

2° de verantwoordelijke voor de verwerking de betrokken abonnee of eindgebruiker, voorafgaand aan de verwerking, op een duidelijk leesbare en ondubbelzinnige wijze, de mogelijkheid biedt om de voorgenomen verwerking te weigeren. Het eerste lid is van toepassing onverminderd de technische opslag van informatie of de toegang tot informatie opgeslagen in de eind-apparatuur van een abonnee of een eindgebruiker met als uitsluitend doel de verzending van een communicatie via een elektronische-communicatienetwerk uit te voeren of te vergemakkelijken of een uitdrukkelijk door de abonnee gevraagde dienst van de informatie-maatschappij te leveren.

Een gebrek aan weigering in de zin van het eerste lid of de toepassing van het tweede lid, stelt de verantwoordelijke voor de verwerking niet vrij van de verplichtingen van de wet van 8 december 1992 tot bescherming van de persoonlijke levenssfeer ten opzichte van de verwerking van persoonsgegevens die niet opgelegd worden in dit artikel.

Een aantal problemen doen zich voor. Bij een eerste bezoek aan een website zou de gebruiker moeten geconfronteerd worden met een boodschap ‘opgelet, wij kunnen een cookie op uw harde schijf wegschrijven’, voorzien van uitleg, een link naar de privacy policy, én de mogelijkheid om die cookie te weigeren. Naar de letter van de wet moet trouwens elke wijziging aan de cookie voorafgaandelijk door de gebruiker goedgekeurd worden.

Bovendien zijn er zonder twijfel een heleboel ‘verantwoordelijken’ die niet eens beseffen dat ze cookies op de computer van hun ‘eindgebruikers’ wegschrijven. Bijna iedereen die met een comment systeem op een blog werkt, leest en stuurt een cookie om ‘de identiteit’ van de bezoeker te bewaren. In theorie zijn die ‘verantwoordelijken’ net zo strafbaar als de grote bedrijfssites die niet aan de wet beantwoorden. Maar hoe zit het met providers zoals wordpress.com, typepad.com, en de skynet en telenet blogs? Is de provider verantwoordelijk of de persoon die instaat voor de inhoud van de sites; deze laatste is waarschijnlijk niet eens in staat om –technisch gezien– de nodige wijzigingen aan te brengen.

Een groot deel is te wijten aan het stukje voorafgaand aan de verwerking. Het is voor de ‘eindgebruiker’ immers perfect mogelijk om het sites, geval per geval, onmogelijk te maken cookies te gebruiken. Als de ‘verantwoordelijke’ in zijn privacy statement naar die manier zou kunnen verwijzen, kan aan dit euvel worden verholpen. Maar dan moet de wet natuurlijk gewijzigd worden.

Twee voorbeelden:

DS heeft informatie over cookies opgenomen in hun privacy statement:

Cookies kunnen geweerd worden van de harde schijf door deze uit te schakelen; de goede werking van de site kan dan wel niet meer in alle omstandigheden worden gegarandeerd.

Edoch: er wordt niet verteld op welke manier die cookies kunnen worden uitgeschakeld, en als abonnee bent u zonder cookies al helemaal niets. Zonder cookies kan u bij DS immers helemaal niet inloggen.

DM werkt wel zonder cookies, al moet je bij elke nieuwe pagina opnieuw je gebruikersnaam en paswoord ingeven. In hun privacy statement hebben ze het ook over cookies, maar ze vermelden er niet bij dat er een manier bestaat om ze uit te schakelen.

taalkloof

(U dacht toch niet dat ik aan de artikelenreeks in DS kon weerstaan? Taalkloof blijft immens, Taal arts en rechter moet eenvoudiger, Niet alleen leerlingen hebben taalproblemen, “Rechters worden beoordeeld op lange zinnen, daar hangen hun promotiekansen van af”, “Arts die niet goed communiceert, stelt een slechte diagnose”)

Niet dat ik er een of ander spitsvondig standpunt over wil innemen. Het is immers een oud zeer dat het ‘legalees’ bijzonder onverstaanbaar is. Net zoals elk ander jargon overigens, maar de wet is nu eenmaal van toepassing op iedereen en zou daarom ook voor iedereen makkelijk verstaanbaar moeten zijn.

Woensdag nog had ik de PDF-versie van de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie uit het Belgisch Staatsblad gedownload (u vindt de link bij LVB), naar aanleiding van de Belga communicatie: Belgische websites voldoen niet aan privacywetgeving. En hoewel bepaalde delen daaruit direct van toepassing zijn op míjn vakgebied, was het een hele klus om eruit te halen wat ik zocht.

Gelukkig zijn een heleboel (vak)mensen zich terdege bewust van het probleem. Zij doen dan ook de nodige moeite om zich in het Nederlands uit te drukken, of om op zin minst in de nodige toelichting te voorzien. Volgens het dossier in DS is Roland Tack, rechter van eerste aanleg in Gent, één van die mensen. Zegt Tack:

Bij mijn voorganger werd tegen twee derde van zijn vonnissen beroep aangetekend. Bij mij is dat maar tegen vier op de tien. Ik schrijf dat toe aan mijn eenvoudig taalgebruik en mijn uitleg. [mijn bold]

Gniffel. De intentie is er tenminste.

dagdagelijks

Of ‘dagdagelijks‘ ook geen foutief woord is, vraagt Laurens zich af.

Ja en nee. Het is een grensgeval, dat opgenomen is in zowel Van Dale als in de Woordenlijst, maar waarbij –ik geef het grif toe– het zwaartepunt eerder aan de negatieve kant van die grens ligt.

Van Dale omschrijft het woord als ‘niet algemeen Belgisch Nederlands‘. Zelfs verstokte [Belg.] adepten zoals ikzelf, moeten bij een dergelijke stigmatisering toegeven dat het woord beter niet in de algemene standaardtaal wordt gebruikt. Bovendien is het een germanisme, zo blijkt uit een bespreking in de VRT taaldatabanken. De versterking van een woordbetekenis door herhaling is ons niet taaleigen; in Duitsland gebeurt zulks wel:

In het Nederlands versterk je bij mijn weten een woord nooit door het eerste deel ervan te herhalen. In het Duits kan het kennelijk wel, want behalve tagtäglich zeggen de Duitsers ook wel eens jahrjährlich. Maar wochenwöchentlich zeggen ook zij niet.

M.a.w. ‘dagelijks‘ volstaat. Eerder fout dus, met dank aan Laurens (en diens scheurkalender) voor de terechtwijzing.

Good Night, and Good Luck

Het gebeurt niet vaak dat Hollywood risico’s durft te nemen. Veelal hebben die risico’s dan nog te maken met de (on)bekendheid van regisseur of cast waardoor voornamelijk de recette een (berekend) risico is, bijna onvoorwaardelijk gesteund door een grootschalige media campagne. Slechts uiterst zelden riskeert men een inhoudelijke controverse. Auteursfilms zijn voor Europa, zo redeneert men aan de andere kant van de grote plas.

Naar Europese maatstaven is Good Night, and Good Luck dan ook maar bezwaarlijk controversieel te noemen. De film behandelt een episode uit de Amerikaanse geschiedenis waarin Senator Joseph McCarthy van Wisconsin een klopjacht begint tegen alles wat communistisch kan zijn (The Red Scare). We schrijven 1953, de televisie staat nog in de kinderschoenen, de Tweede Wereldoorlog ligt vers in het geheugen, en de Koude Oorlog is in volle ontwikkeling. Het is de tijd waarin de spionageroman een hoogtepunt kent, met auteurs zoals Graham Greene (The Third Man, The Quiet American) en Ian Fleming (James Bond, weet u wel).

still from the movie

George Clooney was al een tijdje gefascineerd door Edward R. Murrow. Clooneys vader (Nick) is gedurende 30 jaar nieuwslezer geweest, en Murrow was voor de familie Clooney dan ook niets minder dan een idool, een lichtend voorbeeld van hoe een echte journalist tewerk gaat. Clooney had reeds een TV script uitgewerkt, maar vond dat een normale biografie de nodige impact zou missen om Murrow als een van de helden in de Amerikaanse geschiedenis voor te stellen. Veel meer dan een saaie opsomming van de belangrijkste feiten uit ’s mans leven, kwam Clooney op het idee om de belangrijkste (of bekendste) episode in Murrows carrière uit te lichten.

Murrow had faam verworven met zijn radio uitzendingen vanuit Londen tijdens de Tweede Wereldoorlog, en bleef nadien voor CBS (in Amerika) wekelijkse uitzendingen maken (voor radio) in Hear It Now, die hij produceerde, samen met Fred Friendly. In 1951 werd het programma verplaatst naar de televisie, en de naam veranderde in See It Now. Het is dit programma dat in Good Night, and Good Luck wordt besproken, en meer bepaald de uitzendingen waarin Murrow de heksenjacht van McCarthy aan de kaak stelt.

still from the movie

Tot zover de inleiding. Dit is een film die u niet wilt missen; hij heeft alle kwaliteiten om een instant classic te worden. Neem even het volgende in overweging:

  • Deze film is geen (saaie) documentaire. Clooney en co-writer Grant Heslov hebben de meest dramatische episode uit Murrows carrière gehaald. Dat noopte de scenaristen tot weinig overdrijving.
  • Deze film is non fictie. Een zeer groot deel van de footage is authentiek. McCarthy in de film is de echte McCarthy; Clooney heeft het gebruik van een acteur overwogen, maar hij voorzag de kritiek achteraf die het spel van de acteur als fictie zou verwerpen. Vandaar werd geopteerd voor historisch beeldmateriaal. Dat beeldmateriaal is ten andere perfect geïntegreerd in de film; u zult de overgang nooit als kunstmatig ervaren (als u die überhaupt al opmerkt).
  • De film is volledig in zwart/wit gemaakt. Dat verlegt de nadruk veel meer op de acteerprestaties en de enscenering dan op special effects. Het geeft de film een grote narratieve kracht, waardoor die op geen enkel moment gaat vervelen. Good Night, and Good Luck heeft alle karakteristieken van een klassieke zwart/wit film.
  • Let op de details. Bijvoorbeeld: Murrow was (bijna letterlijk) een kettingroker. Hij was zelden te zien zonder sigaret, en de film speelt daar zeer sterk op in. Hij overleed aan longkanker in 1965 (twee dagen na zijn 57e verjaardag).

Vermelden we ook nog even de geslaagde soundtrack (ingezongen door Diana Reeves, die u deze zomer op het Blue Note Records Festival kan horen), vol 50s jazz. En een laatste detail: de titel van de film, Good Night, and Good Luck, is het zinnetje waarmee Murrow zijn programma (See It Now) afsloot.

Een heuse aanrader.

Good Night, and Good Luck van George Clooney met David Strathairn, Robert Downey Jr. en George Clooney, te zien in Studio Skoop (Sint-Annaplein).

(Deze entry is ook terug te vinden op gent.blogt)

taalluiheid

Kijk, ik betrap er godverdomme mijzelf op. Ik schrijf net de recensie voor Good Night, and Good Luck (u leest het eerst op GB), waarin ik de volgende zin gebruik:

… en bleef nadien voor CBS (in Amerika) wekelijkse uitzendingen maken (voor radio) in Hear It Now, die hij producete, samen met Fred Friendly

En wat is er mis met ‘produceerde‘, vraag ik me dan maar af. Taalarmoede? Vergeet het: taalluiheid zal er beter op trekken (heh, ik heb net Belgisch Nederlands gebruikt). Oorzaak? Mijn dagdagelijkse Engelse voertaal, achteraf de Engelstalige televisie, en daaraan toegevoegd het grotendeels Engelstalige internet.

Overigens, als een addendum bij deze post, vroeg ik net Tessa of ze –qua relevantie kon het tellen– vandaag mijn Taalarmoede betoog had gelezen. Ze leest immers, net zoals mijn schoonouders en mijn moeder, die eigenlijk denken dat ik niet weet dat ze mijn blog lezen, trouw elke dag de nieuwe oogst. “Hm. Neen. Hm. Ik was eraan begonnen, maar ik ben er niet door geraakt,” was het eerlijke antwoord. Waarbij u mij meteen ook mag geloven, de volgende keer, als ik zeg dat ik echt niet schrijf om een bepaald publiek te bereiken, maar louter omdat ik het kwijt moet.

(Al blijf ik steeds dankbaar als u mij leest en eventueel commentaar in de daartoe bestemde ruimte nalaat.)

taalarmoede

Groot was mijn verbazing toen ik deze ochtend het volgende bijschrift in DS (Kamer op gaspedaal voor pensioenen contractuelen) onder ogen kreeg:

Een wetsvoorstel overrulet verzet tegen aanvullende pensioenen voor contractuelen bij de overheid.

Nog groter was evenwel mijn verbazing dat het werkwoord overrulen reeds opgenomen werd in het eendelige woordenboek Van Dale Hedendaags Nederlands.

over·ru·len (ov.ww.)

  1. met overmacht verslaan
  2. op basis van autoriteit besluiten nemen tegen anderen in

Verder in het artikel staat evenwel met hetzelfde gemak:

Naar aanleiding van een incident over een intercommunale dienden ze een “interpretatieve wet” in die de negatieve beslissing van de pensioendienst opzij schuift.

Wat ik niet goed begrijp, is hoe dezelfde mensen die hard van leer trekken tegen alles wat ook maar vaag als Belgisch Nederlands kan worden omschreven en wat ze maar al te graag bestempelen als tussentaal (of nog liever: verkavelingsvlaams), zich zonder problemen en met veel graagte tot Nederengels wenden voor spreek- en schrijftaal. Het is niet alsof er voor de meeste Nederengelse woorden geen Nederlandse equivalenten bestaan. Een groot aantal van die woorden werden –samen met hun Nederlands tegenvoorbeeld– opgenomen in de woordenlijst 2400 x liever NL die ook als PDF te downloaden valt.

En kijk, daar heb je zo’n woord waarvoor geen degelijk ingeburgerd alternatief bestaat. Downloaden wordt in de voormelde lijst opgenomen met het acceptabele binnenhalen of ophalen, maar ik heb de indruk dat de toepassing van die term zich voornamelijk tot het Noordenederlands beperkt. Overrulen is echter zonder meer een vreemd woord dat zich naar alle waarschijnlijkheid dank zij ‘rechtbankseries’ (television courtrooms) in onze taal heeft gewurmd. Is er een advocaat in de zaal met kennis van de juiste terminologie?

We hoeven daarbij echt niet tot in het belachelijke te gaan. Zo is houwtouw een woord dat vermoedelijk geen ingang zal vinden in het courante taalgebruik, net zomin als het Engelse equivalent lanyard overigens. De woordenlijst 2400 x liever NL bevat ook de lemma’s ’tram’, ‘surfen’, ‘spammen’, ‘skateboard’, ‘server’, die al dermate ingeburgerd zijn dat het bijna onmogelijk zou worden ze verder te vernederlandsen.

Dat het Nederlands toch een rijke en vernieuwende taal is, blijkt o.a. uit het jaarlijkse rapport waarin Van Dale de nieuwe woorden van het voorbije jaar opneemt. Taal van het jaar vijf (downloadbaar als PDF) heeft het o.a. over ‘zorgklant’, ‘rampspecialist’, ‘nettelefoon’ (om te skypen), ‘kweekvlees’, en de ‘geilgrens’. Wat het allemaal betekent, leest u in de begeleidende tekst.

yummy

Wij zijn na de film in de Martino gaan eten. Een egg-cheeseburger met frieten voor meneer en een Martino-pizza voor mevrouw. Finger lickin’ good.

Een onvoorwaardelijke aanrader voor al wie ooit naar Gent komt (of er woont).