Een digitaal boek laat zich eigenlijk op dezelfde manier lezen als haar papieren voorloper. Een boek bestaat uit een tekst opgedeeld in hoofdstukken, vaak met een titel, die dan (meestal toch) nog eens verder zijn opgedeeld in paragrafen.
In de gedrukte versie werd dat –hopelijk– allemaal mooi vorm gegeven, inbegrepen de keuzes van het lettertype, lettergrootte, woord- en regelspatiëring, en algehele bladschikking. Bij digitale boeken is de vormgeving veel beperkter.
Er zijn drie iPad apps waarmee ik momenteel mijn digitale bibliotheek opbouw: iBooks van Apple; Kindle van Amazon, en Kobobooks waarmee ook Borders in zee gaat. Alle apps houden (vanzelfsprekend) bij tot waar u in het boek gevorderd bent; bij alledrie kan de lichtsterkte aangepast worden en de grootte van het lettertype.
Om Apple iBooks te kunnen gebruiken, heb ik een Amerikaanse iTunes account aangemaakt (met een adres uit één van de taxvrije staten), dat ik spijs met iTunes gift card gekocht in de Safeway. Werkt tot nog toe zonder enig probleem. Kindle boeken kopen werkt gewoon zoals een ander boek kopen, behalve dat ik enkel de boeken voor de Europese markt kan kopen en ze vaak duurder zijn dan bij Apple –maar Amazon heeft méér boeken. Mogelijks kan ik die beperking omzeilen op een gelijkaardige manier als bij Apple. Kobobooks werkt zoals Amazon. Op de drie systemen kan het begin van een boek als voorproef gratis worden gedownload. Veelal gaat het om een tiental bladzijden, in elk geval genoeg om te zien of de schrijfstijl u ligt. Heel handig.
Apple iBooks is, wat leesgemak betreft het meest interessant. Er zit een woordenboek ingebouwd (woord selecteren en dan op ‘dictionary’ klikken voor uitleg, zonder de applicatie te verlaten of zelfs maar het boek te sluiten); er kan een bookmark gemaakt worden van een stuk tekst (niet van een blad); er kan gezocht worden op tekst.
Het minst geslaagd is de manier waarop Apple de boeken presenteert: in een lelijk nagemaakte boekenkast die zelfs min of meer blijft staan als men de boeken als lijst bekijkt. Rangschikken op auteur lijst de gekochte boeken op aan de hand van de familienaam, en de samples aan de hand van de voornaam: verwarrend, en eigenlijk waardeloos. Ook de interface waarin men een boek leest is zoveel mogelijk gemaakt om aan een echt boek te herinneren. Het stoort niet, maar het hoefde niet echt.
Wel schitterend is dat er twee bladzijden worden getoond als men de iPad van portret naar landschap modus heroriënteert. De twee andere apps smeren het boek desgevallend gewoon over de lengte van het scherm uit, wat het lezen moeilijker maakt (te lange regels).
De regelafstand is bij iBooks ruim genoeg; naast de lettergroote kan ook het lettertype zelf gewijzigd worden. De interface toont ook de titel van het boek bovenaan, en het aantal bladzijden onderaan (pagina zoveel van zoveel). Desgewenst wordt ook getoond hoe ver men in het boek zit, of hoeveel bladzijden er nog in het hoofdstuk overblijven. Zeer handig.
De Kindle leest het minst comfortabel: de regels plakken net niet aaneen, en dat stoort vaak. Er wordt ook niet getoond hoeveel bladzijden er zijn, maar wel op welke positie men zich bevindt (bijvoorbeeld het nietszeggende position 1128 – 1139) en het percentage waarin men gevorderd is in het boek. Amazon heeft wel een mooie presentatie van de boekenlijst; er kunnen notities gemaakt worden en bookmarks geduid. Grote troef van het Kindle systeem: whispersync, dat niet alleen dient om de boeken te downloaden, maar ook de positie waar u zich in het boek bevindt markeert. Op die manier kan u bijvoorbeeld gewoon verder lezen op een andere computer (windows, mac, kindle, iPad, iPhone).
Kobobooks leest het meest comfortabel, maar het doet ook niet veel meer dan dat. De tekst is luchtig, net goed geschikt; het lettertype kan gewijzigd worden net zoals de lettergrootte. Er kunnen bookmarks gemaakt worden (enkel een pagina), maar er wordt nergens getoond hoever men reeds in het boek is gevorderd (enkel in het hoofdstuk –redelijk vervelend). Maar het heeft de meest aangename bladschikking.
Het is jammer dat Apple geen iTunes voor boeken heeft gemaakt. Cover flow boven een lijst van boeken was veel interessanter geweest dan zo’n fake boekenkast. iBooks is jong, hopelijk komt Apple dra met een verbeterde versie uit, toch wat book management betreft.
Jammer ook, dat er geen obvious manier is om de boeken te beheren. Op het eerste gezicht is er geen mogelijkheid om de boeken die in de drie systemen worden aangekocht samen te brengen. Een groot hiaat!
Het ander probleem is momenteel een beetje het aanbod; zowel inhoudelijk als de manier waarop de inhoud wordt verstrekt. De digitale boeken zijn voornamelijk op de Amerikaanse markt afgestemd, al hoop ik dat er binnenkort verandering in komt, eenmaal de iPad ook in Europa beschikbaar komt. Voorlopig krijg ik overigens vaak ook nog dit soort boodschappen te zien: “Unfortunately, based on your geographic location, the publisher of this content has not granted us the right to sell this content to you.”
De uitgevers lijken wel in dezelfde valkuilen te zullen trappen als die waarin hun gewaardeerde collega’s uit de muziekindustrie al zijn getrapt. Een te duur, te beperkt, en te restrictief aanbod. Hoewel ze zich voorlopig nog niet echt zorgen moeten maken over ebook piracy, is het nu hét moment om aan klantenbinding te denken. Voor het te laat is en ze, met grote, koude krokodillentranen op de wang, iedereen voor dief gaan uitmaken.
—
Lees ook:
—
Ter referentie, ik heb ondertussen al zes boeken via iBooks gelezen, twee via Kindle, en twee via Kobobooks.