muziek – Pagina 100

steinway (ciccolini)

Aldo Ciccolini! In Gent! Ik kende de 79-jarige pianist vooral van zijn Satie vertolkingen (en meer bepaald deze CD), dus die mogelijkheid kon ik niet laten schieten. Bovendien zou hij Rachmaninov’s tweede pianoconerto brengen. F-ck die opkomende migraine!

Op naar de Bijloke. Waar het allemaal begon met een enthousiast applaus voor Yannick Nézet-Séguin, die het Vlaams Radio Orkest met veel schwung dirigeerde. En zonder veel omhaal van wal stak met, errh, hmm, err… Wacht eens, dit is geen Rachmaninov, al was het maar omdat er geen piano meespeelde. En al evenmin Tchaikovsky (tweede deel van het concert); ik ken de Pathétique wel niet zo goed, maar wel goed genoeg om te weten dat dit het niet was.

Het klonk een beetje als een soundtrack uit de jaren ’50-’60-’70 (om maar eens een ruime marge te nemen), met duidelijk merkbare invloeden van Bernard Hermann. Hmm, onderbrak ik mijzelf, straks is dit echt Tchaikovsky, en dan sta ik hier echt wel voor piet snot. Als iemand mijn gedachten zou kunnen lezen, tenminste.

Groot was mijn verbazing (en die van nog een aantal andere mensen, die het programmaboekje evenmin hadden doorgenomen), toen aan het einde van het (relatief) korte stukje, een man, op slechts een paar zitjes van mij verwijderd, rechtveerde, en al applaudiserend naar het orkest stapte. Alwaar de dirigent geestdrifitig zijn hand schudde, en de man een eerbiedige buiging naar het publiek maakte. We hadden net een nieuwe compositie van Frédéric Devreese gehoord, bijgewoond door de componist zelve. Aha.

Daarna tijd voor maestro Ciccolini (op Steinway –dit was tenslotte het Steinway festival) en Rachmaninov. Ik heb het tweede pianoconcerto minstens een keer of vijftig gehoord (nog nooit eerder live opgevoerd), meestal in de uitvoering van Vladimir Ashkenazy (Amazon FR –ik zie net dat er een versie is met Hélène Grimaud). Maar welk een details heb ik nu ontdekt: de pizzicato’s, de baslijnen, de opbouw van de pianomelodieën (zelfs al werd de piano soms iets te veel overstemd door de rest van het orkest). Het pianowerk van Ciccolini was –hoewel ongelooflijk snel in de finale– zeer geprononceerd. Waanzinnig goed.

Na de pauze: Tchaikovsky. Ik ben niet zo’n fan van Tchaikovsky (en al helemaal niet van de Pathétique), al kan ik zijn Vioolconcerto zeer smaken. Bovendien vond ik dit stuk een beetje misgeprogrammeerd tov de andere werken die avond: Tchaikovsky had beter gepast tussen Devreese en Rachmaninov in. Na het geweld en de emotionele rollercoaster die het tweede pianoconcerto is, kwam de Pathétique maar heel makjes en bijna slaapverwekkend over. terwijl het dat helemaal niet is.

Zeer goed uitgevoerd, dat wel, maar in de shaduw van zijn voorganger, én mijn migraine begon nu toch wel serieus van zich te laten horen, waardoor dit deel van het concert een beetje aan mij voorbij gegaan is (dus nog een geluk dat Rachmaninov eerder kwam –ik had het niet willen ‘missen’).

Volgende week: Il Fondamento brengt de Passionskantate van Johann Wilhelm Hertel.

label

Eerder al richtte Philip Glass zijn eigen record label op (Orange Mountain Music); binnenkort komt ook Michael Nyman met een eigen label op de proppen: MN Records (press release):

Michael Nyman will launch a new label, MN Records, in the spring of 2005. The imprint will be launched with Nyman’s opera Man and Boy: Dada, which will be released throughout Europe on 28 March 2005. With further recordings planned for later in the year, including a much anticipated album of solo piano music performed by the composer and backed by a UK tour, Nyman anticipates building a catalogue incorporating the full range of his compositions, from opera, orchestral and chamber music, to ballet and film scores. Complementing the new releases, the label will present rare, previously unreleased and otherwise unavailable recordings.

Ik ben benieuwd. Hopelijk kunnen we op een goed(kop)e distributie rekenen.

gefundenes fressen

Waar u mij kan vinden in September.

Uit het berichtje in DS:

In het Warandepark en op het aanpalende Paleizenplein zijn er optredens van de Michael Nyman Band en het Vlaams Radio Orkest.
In de voormalige inkomhal van de luchthaven wordt Music for airports uitgevoerd.
Minimalisme wordt het hoofdthema. Wim Mertens keert terug naar zijn beginjaren, Collegium Vocale en Champ d’Action spelen de hoogtepunten uit de mythische opera Einstein on the beach van Philip Glass.
Een aantal concerten vindt plaats in de Ancienne Belgique, partner van deze editie. De link tussen klassiek en pop is meteen gelegd. “Minimal music uit de jaren zeventig is voor velen een inspiratiebron”, zegt de programmator Kurt Overbergh. Hij verwijst naar de uitgepuurde Scandinavische pop, naar techno of de elektronische muziek van Aphex Twin.

Op maat gemaakt.

En gezien de concerten om 18 uur zijn weggevallen neem ik aan dat alles des avonds plaatsvindt? Want verlof is achtereenvolgens reeds gereserveerd voor: de Gentse Feesten (16-25 juli), en het Internationale Filmfestival van Vlaanderen, Gent (11-22 oktober).

koppie-koppie

De SP.A zal, op enkele onthoudingen na, dan toch het wetsontwerp over de auteursrechten goedkeuren in plenaire zitting. Verwacht binnenkort dus een nieuwe heffing op computers. En daar houdt het niet bij op, want:

Verder mogen de producenten allerlei technische belemmeringen inbouwen om het kopiëren te belemmeren. Als de gebruiker erin slaagt die te omzeilen, dan geldt voor privégebruik een soort gedoogbeleid.

Zodra die wet erdoor komt, wordt het voor de muziekindustrie in België legaal om slecht functionerende CDs te verkopen. En haar klanten verder als criminelen te behandelen. Al is er nog een waterkansje dat het niet gebeurt:

Officieel bepaalt de SP.A-fractie pas donderdag haar houding, maar nu al is duidelijk dat ze niet tegen het wetsontwerp zal stemmen. Tenslotte is dat een omzetting van een Europese richtlijn, klinkt het. Mogelijk onthouden enkele SP.A’ers zich, waarbij ze nogmaals hun protest tegen de heffing herhalen.

Zal de politiek wederom het geld volgen? Zullen Batman en Robin uit hun nare situatie ontsnappen? Tune in next time, same bat-time same bat-channel.

greed

Kijk, dat is nu de betekenis van “meegaan met uw tijd” volgens de muziekindustrie:

Some leading music labels are in talks with online retailers to raise wholesale prices for digital music downloads in an attempt to capitalise on burgeoning demand for legal online music.

The moves, which suggest the labels want a bigger slice of the fledgling market’s spoils, has angered Steve Jobs, the Apple Computer chief executive behind the iTunes online music store.

[via]

spinrag

Spinrag, het muziekfestival voor al wie vijf jaar of ouder is, vond dit weekend plaats in De Bijloke (een organisatie is van musica, drukte een van de medewerkers mij op het hart). In de concertzaal, de kapel, op het mezzanine en tot op de parking toe, vonden telkens korte evenementen plaats. Gericht op een (heel) jong publiek, wat niet meteen betekende dat de muziek licht verteerbaar was. Een kort overzicht.

Fliodan op het mezzanine: 6 jongeren (die elkaar overigens hadden leren kennen op een musica-stage), met accordeon, cello, dwarsfluit, piano, viool, en stem, brachten catchy, dansbare muziek (swingende kids alom), het beste vergelijkbaar met de muziek van Michael Nyman, Yann Tiersen (van de soundtrack van Amélie Poulin) of DAAU. Zeer geslaagd, en in idool zou het zeker heten dat ze een schone toekomst tegemoet gaan. De stem van de zangeres kwam helaas net niet boven de instrumenten uit, maar dat mocht voor de kinderen alvast de pret niet bederven.

Itizzz… some sing, waarmee het grootste publiek werd bereikt. Een voorstelling van Bernard Massuir, die, met als enige instrument zijn stem (en een ukelele), jazz standards en herkenbare melodieën bracht. Niet te onderschatten wat die man met zijn stem kan aanvangen, en hoe hij zelfs de meeste stroeve mensen in zijn doelpubliek mee aan het zingen kon krijgen. (Al goed, met misschien een uitzondering niet te nauw genomen –ik kon moeilijk de zaal laten leeglopen. Sommige mensen houden hun zangtalent nu eenmaal beter binnen de muren van de badkamer.)

De beste tijd om te vliegen, een voorstelling van Walpurgis, in regie van Judith Vindevogel en o.l.v. Filip Rathé. Niet meteen evidente muziek: Gyorgi Ligeti, Gillian Whitehead en een creatie van Bart Vanhecke. Verhaaltjes over vogels, vliegen en vleugels, voor +6-jarigen (jammer dat men zich niet aan die vereiste hield). Bovendien was de kapel ook niet meteen de meest kindvriendelijke plaats, gezien de uitnodigend klepperende patersbankjes en de vervelende akoestiek. Los daarvan een zeer geslaagde uitvoering.

Her en der stonden ook nog klankinstallaties verspreid, en op de parking stond een kouwe kermis: omgebouwde koelkasten, waar je je hoofd diende in te steken, om een minitheater, een fietstocht of flamencodanseresjes te kunnen zien. 13 koelkasten volstonden voor een hele kermis vol spektakel. (Ik werd er bijna doofgerinkeld.)

Och, en als ik op mijn eigen zoontje mag afgaan, was het voor de kinderen wreed genieten. En dat was toch het doel van de uitstap.

(Deze entry is ook terug te vinden op gent.blogt)

Encounters in Stereo

14 jaar moet ik geweest zijn, toen ik mijn eerste stereoketen kreeg. Hifi toren werd het toen ook wel genoemd, en het kwam inderdaad met een gammel zwartgelakt meubel, waarin netjes de versterker, de tuner, en de cassettespeler pasten, en waar bovenop was plaats was voor de platenspeler. Mijn versie was geheel en al Philips, inclusief de luidsprekers.

Na een paar jaar heeft de platenspeler moeten wijken voor de oude Dual van mijn moeder, die toch stukken beter klonk dan de lichtgewicht Philips. Niet lang na de aankoop sneuvelden ook de luidsprekers –versterker te luid gezet– en die werden vervangen door net dezelfde: “je moet je muziek maar stiller zetten, want je krijgt geen nieuwe meer,” was een effectieve manier om een draagbare geluidssterkte in huis te garanderen. Later werd ook de versterker vervangen, door een Kenwood, en kwam er een Sony CD speler bij –en prompt werd de platenspeler naar zolder verbannen.

De stereo heeft dienst gedaan tot mijn 21e, toen ik voor mijn verjaardag een NAD combinatie cadeau kreeg (receiver + CD speler). Ik was er totaal over in de wolken. Hoewel de luidsprekers dezelfde Philips bleven, was het geluid dat door de NAD werd geproduceerd totaal anders. En beter. Geen twijfel aan. Tot mijn dertigste heb ik van de set kunnen genieten. Toen skipte de CD speler niet alleen meer en meer tracks, maar ook ganse CDs, en was het tijd voor wat nieuws. En dat was rap gevonden (en er was lang genoeg voor gespaard).

Want hoewel ik steeds (meer dan) tevreden was gebleven over mijn NAD, ging ik van ongeveer mijn 25e trouw elk jaar de nieuwe B&O catalogus halen bij Van de Loock op het Laurentplein. Zeer vriendelijke mensen, die mij nooit vanuit de hoogte bekeken, en ook nooit een opmerking maken over het feit dat ik wel trouw de catalogus kwam halen, maar nooit iets kocht. Tot mijn 32e verjaardag.

Ergens rond die verjaardag, in december, stapte ik met Tessa en Henri de winkel binnen, ervan overtuigd gewoon de nieuwe catalogus op te halen. Tessa was ondertussen ook onder de indruk geraakt van het merk (het heeft een hoge WAF, wordt wel eens beweerd), en een uurtje of zo later, zijn we de winkel buitengestapt, niet alleen met de nieuwe catalogus, maar tevens met de bestelbon voor een Beosound 3000 en een paar Beolabs 4000 (die ondertussen vervangen zijn door Beolabs 8000). Het gebruiksgemak is fenomenaal, de afstandsbediening de beste die ik ooit heb gebruikt (of gezien). En wat een verschil met het geluid van de NAD set (mag ook, voor het prijsverschil –ik zie het u al denken).

In gans dit verhaal was er echter maar één probleem: we hadden nergens een geschikte luisterruimte. De set stond opgesteld in de woonkamer, en aan de voorkant grenst die aan de toch wel drukke straat. Er waren nog andere ruimtes die voor luisterruimte in aanmerking kwamen, maar het leek ons een beetje idioot de set weg te halen uit de plaats waar het meeste verbleven. Maar ik heb dus nog (bijna) nooit onder optimale omstandigheden naar de set kunnen luisteren.

Tot we vorig jaar plots genoodzaakt waren ons dak te hernieuwen. Niet alleen zouden de pannen vervangen worden, maar er zou een heus onderdak komen, en de ruimte zou geïsoleerd worden (niet alleen warmer, maar ook stiller), en, en… welk een potentieel. Consider the possibilities.

Dus begon ik te plannen. En te zoeken. Ondertussen waren er andere luidsprekers voor mijn oude NAD set, die niet echt geschikt was om die (modernere) luidsprekers in kwestie aan te spreken, en bovendien ook bijna geen CDs meer kon afspelen. Maar na een jaar kwam er ook een vloer op de zolder, en een oude zetel en een oude tafel, en had ik genoeg beluisterd en besprekingen gelezen om mijn keuze te maken.

Om nu eindelijk op de vraag te antwoorden. Dit is de luisterruimte (waar een fisheye allemaal niet goed voor is –klikken voor groter):

De luidsprekers zijn B&W DM604 S3 (en het eerste wat ik zou vervangen, maar ik vrees dat ik mijn budget voor lange tijd heb opgesoupeerd). De CD speler is de AH! Njoe Tjoeb 4000; zoals ik eerder al berichtte, een gemodificeerde Marantz CD-4000 met o.a. twee buizen in de output stage. Mijn grote trots is echter de PrimaLuna Prologue Two versterker (van Nederlandse oorsprong –in China gemaakt– maar de meeste informatie vind je bij Upscale Audio in de USA):

(Niet alleen verschrikkelijk goed om naar te luisteren, maar mag gerust ook gezien worden.)

Voila. Een beetje langer dan voorzien (inclusief een waarschijnlijk geheel nutteloze inleiding), maar hier hebt ge het allemaal. Hopelijk heb ik u niet te veel verveeld.

vro – nieuwe wereld

Yeehaw! In extremis toch nog aan kaarten voor het ‘Nieuwe Wereld’ concert in de Bijloke geraakt. Op het programma: Dvorak en Adams, uitgevoerd door het Vlaams Radio Orkest en in beeld gebracht door Norman Perryman. Hm.

Dvorak: 9e symfonie (“From the new world”): de antithese van de muziek uit Richard III. Verschrikkelijk gevarieerd, van adagio naar largo, naar allegro con fuoco. En wat een vuur: de zaal trilde in haar voegen.

Na de pauze tijd voor Adams’ El Dorado, voorzien van een Kinetic Painting as Performance Art door Norman Perryman. Perryman is dan weer de antithese van de scenografie uit Richard III. Wat in elk geval opviel was de dominantie van het beeld: de acties van Perryman, of je het nu mooi vond wat hij deed of niet, degradeerden de muziek tot achtergrond. Enkel wanneer je wegkeek van de geprojecteerde beelden, kon je je op het orkest en de muziek concentreren. Jammer, want hoewel El Dorado misschien niet het beste werk van Adams is, verdient het méér.

Sommige mensen gingen zelfs zo op in Perryman’s acties, dat ze vergaten dat ze eigenlijk naar een concert gekomen waren. De zal hing vol gefluister door de commentaar bij de acties van de kunstenaar.

Toch blij dat ik geweest ben; vooral voor Dvorak, als was mijn originele motivatie Adams. Eens zien op ik op 5 maart nog binnen geraakt voor Midori Seiler en Jos van Immerseel.

our discontent, now is the winter of –

Richard III in de Vlaamse Opera te Gent. Nog nooit heb ik een opera gezien of gehoord die muzikaal zo saai is als Giogio Battistelli’s Richard III. De muziek kwam in onaflatende golven van neutraal naar een soort climax, evenwel zonder een inhoudelijk aanleiding. Het geheel kwam verschrikkelijk monotoon en slaapverwekkend over.

Dat gezegd zijnde, was de muziek lang niet slecht. De stemmen van de zangers waren echter veel te zwak (of de muziek veel te luid), waardoor je steeds de indruk kreeg naar een muziekmassa te luisteren waarin verder maar weinig verscheidenheid zat.

Absoluut schitterend was de mise-en-scène: regie (Robert Carsen), dramaturgie (Ian Burton), decor (Radu Boruzescu), kostuums (Miruna Boruzescu) en belichting (Robert Carsen en Peter Van Praet). Magnifiek. Adembenemend.

Ook de uitwerking van de slotscène (A horse! A horse! My kingdom for a horse.) was memorabel. Sober, zonder pathetiek, en heel beklijvend. Maar ja, er werd ook nauwelijks gezongen (eerder gereciteerd). En hieruit bleek eigenlijk ook de functie die de muziek in de opera had moeten hebben: ondersteunend. De muziek was veel beter benut geworden voor een recitante uitvoering, een toneelstuk, met als achtergrond een dwingende soundtrack. Niet het zeurende, vaak onverstaanbare gewauwel waaraan we nu twee uur lang onderworpen werden.

Maar: ik onthoud dus vooral de bijzonder geslaagde scenografie, en de laatste scène (de sterfscène).

try before you buy

Ik heb Marcel Heymans niet nodig om tegen de (illegale) MP3s te zijn. In al mijn protest tegen de vraatzuchtige aasgieren van de muziekindustrie, is er geen haar op mijn hoofd (en hoewel ze kort zijn, heb ik er veel) dat eraan denkt een mp3-collectie aan te leggen. Illegaal of niet. Mijn mp3’s beperken zich tot de erbarmelijke tunetjes die ik op iTMS heb gekocht, of tot de CDs die ik tijdelijk rip om mijn iPod van voedsel te voorzien, en die, na de voedertijd, weer van de computer worden verwijderd. Mijn natte droom is een music server, genre de recent aangekondigde McIntosh MS300 300 GB Music Server (geen verwantschap met Apple, overigens), waarop de CDs lossless kunnen worden opgeslagen. Maar dan nog, denk ik er niet aan op een illegale manier het egoïsme van de platenmaatschappijen tegen te werken.

Dat gezegd zijnde, ben ik een absoluut voorstander van try before you buy. Het werkt al verschrikkelijk lang voor shareware, en ik zie niet in waarom dat niet voor muziek zou kunnen werken. Vergeet overigens niet dat Marcel en consoorten gróót tegenstander waren van luisterposten in muziekwinkels. Dat zou de verkoop, tegenwerken, was hun argument, dat al even belachelijk was als de manier waarop ze Apple een paar jaar geleden uitlachten toen die aankondigden via internet muziek te willen verkopen.

Try before you buy dus. Als ik meer geld had, zou ik me kunnen veroorloven muziek ‘op het gevoel’ te kopen, of louter op voorspraak. Tot mijn spijt is dat niet het geval. Dus hoor ik al eens iets op de radio (zelden, sinds ik mij bijna niet meer met de wagen verplaats), lees ik een aantal reviews in de media (vaak), hang ik aan de luisterposten in de fnac (wekelijks), en durf ik wel eens een mp3tje te downloaden om te zien of de muziek mij ligt. Meestal beperkt dit zich dan tot pop en rock e.d., maar sinds Marcel zo ijverig tekeer is gegaan tegen het mp3 aanbod op de Vlaamsche weblogs, ben ik maar eens op zoek gegaan naar ook ander bronmateriaal.

Wat blijkt, er zijn een aantal zeer interessante jazz sites, waar u wel eens voorsmaakjes van CDs zou kunnen vinden. De meeste van die sites bieden een disclaimer, waarbij wordt verteld dat de muziek slechts voor een beperkte tijd wordt aangeboden, en u wordt aangemoedigd de CD te kopen wanneer de muziek u bevalt.

Hierzie, als voorbeeld drie sites met een mooi aanbod jazz:

Enjoy!