Maand: oktober 2004

Voluit: The Assassination of Richard Nixon, de debuutfilm van Niels Mueller, met Sean Penn (The Falcon and the Snowman, The Game, 21 Grams) en Naomi Watts (Mulholland Dr., The Ring, 21 Grams)
21 Grams is hier geen toeval, want het was Penn die Watts voor de rol van Marie Byck aan Mueller had gesuggereerd. (Je komt nog iets te weten als de regisseur na afloop van de film wat background information komt geven.)

De film is gebasseerd op feiten: in 1974 probeerde Samuel Byck (gespeeld door Sean Penn), een vliegtuig te kapen met de bedoeling het op het White House te laten neerstorten.

Rejected for a government loan from the Small Business Administration, Byck had focused his resentment on Nixon as the figurehead of the U.S. capitalist system and obsessively began to plot his downfall in the most literal terms. In 1974, he hatched a plan he dubbed “Operation Pandora�s Box”, which he outlined on a tape he mailed a few hours before the hijack attempt to Washington Post columnist Jack Anderson: “I will try to get the plane aloft and fly it toward the target area, which will be Washington, D.C. I will shoot the pilot and then in the last few minutes try to steer the plane into the target, which is the White House.” [bron]

Allemaal gemakkelijk in hindsight, maar op het moment van de aanslag was niemand zich bewust van Bycks beweegredenen. Om zijn daden te motiveren had Byck een aantal cassettes ingesproken, die hij had verstuurd naar prominenten zoals Jonas Salk, Senator Abraham Ribicoff en de componist Leonard Bernstein.
Later, na onderzoek door de FBI, werd het ganse ‘plot’ blootgelegd, maar die informatie, zowel de persoon Byck als zijn missie, haalden met moeite het nieuws. Ondertussen waren alle ogen immers op het Watergate schandaal gericht.

Can it get more pessimistic? Penn zet een briljante Byck neer, als een onzeker, embarrassing persoon, die geen grip krijgt op de realiteit. Van obessief belang voor Bick is truth, met verkopers — die in hun verkoopstechnieken de waarheid lichtjes naar hun hand zetten– als grootste antagonisten. Wanneer Richard Nixon als biggest salesman ever wordt afgeschilderd, lijkt de missie voor Byck duidelijk.

The Assassination of Richard Nixon is geen licht verteerbare film, maar Niels Mueller heeft met zijn debuut een pareltje van jewelste afgeleverd.

Jennifer Jason Leigh is een van mijn favoriete actrices. Of het gaat om The Anniversary Party, eXistenZ, Flesh & Blood, of zelfs Single White Female, ze komt er altijd uit als een sterke, zij het beetje aanhankelijke, vrouw. En het is net die dualiteit die me aanspreekt. (Bij minder goede (favoriete?) acteurs zou ik het al gauw over typecasting hebben.)

Maar het gaat niet over Jennifer Jason Leigh; de ster van The Machinist is Christian Bale, u bekend van zijn vertolking uit American Psycho, naar het gelijknamige boek van Bret Easton Ellis, die dan misschien ook weer bekend kan zijn van Less then Zero met de acteurs van The Brat Pack. Um, ik wijk af.

Niet echt herkenbaar overigens, die Christian Bale, want naar verluidt is hij 1/3 van zijn lichaamsgewicht afgevallen voor deze film (eens wat anders dan bepaalde acteurs die het dubbele bijkomen). Dat lijkt misschien niet veel in deze tijd van obesitas, maar in Bales geval blijft er van zijn lichaam niet veel meer over dan een skelet, dat niet uit de toon zou vallen in een concentratiekamp –of op de catwalk, for that matter.

De film is goed. Wat zeg ik, de film is zeer goed. Een goed plot, daarom niet nieuw of vernieuwend, maar boeiend. Als het moet, valt de film te omschrijven als een mix van Hitchcock en De Palma (alweer twee van mijn favorieten), ondersteund door een zeer geslaagde score (van de mij verder onbekende Roque Baños).
Zullen niet in mijn CD- en DVDcollectie ontbreken.

Plot summary:

Trevor Reznik, a machinist, has lost the ability to sleep. But this is no ordinary insomnia. Trevor has not slept in a year. Fatigue has led to a shocking deterioration of his physical and mental health. Suspicious of his appearance, Trevor�s co-workers first shy away from him, then turn against him after he�s involved in a shop accident that costs a man his arm. [bron]

Reznik betrekt een collega, Ivan, bij het ongeval, en wanneer blijkt dat die collega eigenlijk niet bestaat lijkt de waarheid steeds verder af te zijn. (Kwestie van toch iets meer informatie te geven.)

How happy is the blameless vestal’s lot!
The world forgetting, by the world forgot.
Eternal sunshine of the spotless mind!
Each pray’r accepted, and each wish resign’d;
– uit Eloisa to Abelard van Alexander Pope (lines 207-210)

Iedereen was destijds vol lof over Adaptation, een scenario van Charlie Kaufman naar het boek The Orchid Thief van Susan Orlean. De verwachtingen waren dan ook hoog, maar ik had noch die film gezien, noch het boek gelezen (al ligt het op de stapel bij het nachtkastje).

Eerste reactie: Shit, Jim Carrey kan acteren. Want, geef toe, hoezeer je ook mag genoten hebben van The Mask, een acteur kon je Carrey moeilijk noemen. Een goed entertainer, dat wel.

In die zin verrast Eternal Sunshine of the Spotless Mind behoorlijk: hij gaat gebukt onder een Hollywood cast (Kate Winslet, Elijah Wood, Kirsten Dunst en Jim Carrey), maar lijdt niet aan Hollywood-acting. De film is goed gestructureerd, zeer onderhoudend, tot en met de laatste plotwending.

Kaufman speelt duidelijk graag met de voeten van de toeschouwer, maar overschrijdt niet de grens naar verveling of irritatie. Slechts heel even ontspoort de film een (klein) beetje, maar dat heeft vermoedelijk meer te maken met Carreys filmverleden dan met het scenario of de acteerprestaties. Suffice it to say dat het om een paar grappige momenten gaat, die versterkt worden tot hilarische momenten, omdat je dat nu eenmaal van de acteur Carrey verwacht.

Een goede film (plot, acteerprestaties, fotografie), de moeite van het bekijken waard.

Plot summary:

Joel (Jim Carrey) is stunned to discover that his girlfriend Clementine (Kate Winslet) has had her memories of their tumultuous relationship erased. Out of desperation, he contracts the inventor of the process, Dr. Howard Mierzwaik (Tom Wilkinson), to have Clementine removed from his own memory. But as Joel’s memories progressively disappear, he begins to rediscover their earlier passion. From deep within the recesses of his brain, Joel attempts to escape the procedure. [bron]

Film nummer 2: Looking Glass, een documentaire van Éric Darmon over Philip Glass.

Enkel voor geïnteresseerden in het genre, want ik neem maar aan dat niet iedereen vrijwillig een stukje wil proeven van het schijnbaar chaotische leven van de componist. Typerend voor de film, en voor het werk van Glass is dit citaat: in order for the music to work you have to create the appearance of repeating, even though you never actually do repeat since the music keeps changing all the time.

Glass mag nu misschien tot de mainstream gerekend worden, maar zijn muziek was behoorlijk controversieel aan het begin van zijn carrière –en is dat nog een hele tijd gebleven: pas sinds zijn 41e is hij erin geslaagd met componeren zijn brood te verdienen (cynics need not apply).

De film toont dat Glass in de eerste plaats iemand is die volledig leeft voor zijn muziek, aan de hand van een aantal momentopnames, en een zeer summiere schets van zijn loopbaan. Een zeer geslaagd portret.