strips 200803

Veel strips gelezen blijkbaar, in maart. En met grote verscheidenheid: van ’traditioneel’ Europees tot Amerikaans en Japans. Goede zaken trouwens, in het overgrote deel der gevallen.

Zoo, bijvoorbeeld, waarvan het eerste deel is verschenen in 1994, het tweede deel pas in 2001, derde deel in 2008. Zeven jaar per deel, u kan niet zeggen dat er geen regelmaat in zit. De reeks is bovendien op zijn best als geheel, dus als u die nu pas ontdekt (zoals ik), dan hebt u het ‘geluk’ dat u geen zeven jaar hoeft te wachten op het vervolg. Ik vermoed dat het na dit derde deel is afgelopen. Redelijk deterministisch, naturalistisch, defaitistisch, enfin, al die wegkwijnende zaken uit de romantische periode. Gaat er vlot in.

Net zoals Le Cadavre et le Sofa, een Spaanse strip, heel dromerig, maar niettemin –of net daardoor– zeer bruut in de plotafwikkeling; een ontwikkelingsroman. Lucille zit in datzelfde genre, maar ik vond die wat minder, voornamelijk omdat ik het nogal moeilijk had om mij in het verhaal in te leven. Chroniques birmanes kwam net op tijd, zo vlak voor we met ons drietjes naar Seattle vertrokken. Grote parallelen!

Waar ik het eerste deel niet meteen al te bijzonder vond, is Essex County Volume 2: Ghost Stories niet te missen. Met deel drie wordt dit zonder enige twijfel een fantastisch mooi geheel, vol kleine details die over de boeken verspreid met elkaar in verband te brengen zijn. Schoon, schoon, schoon.

Ook Catwoman: Catwoman Dies is een heel mooie aflevering, op de voet gevolgd door Catwoman: When in Rome, wat dn weer naadloos aansluit bij Batman: The Long Halloween. Ik begin mijn weg er een beetje in te vinden.

En dan de manga’s: de klassieker Battle Royale, die ik ooit al eens op dvd heb doorworsteld, maar toch veel beter is in boekvorm; Variante, over een juffrouw wiens arm monsters kan bevechten; en Witchblade Takeru, dat iets gelijkaardigs doet met een andere juffrouw, en dat voortborduurt op een Amerikaanse serie. Het vliegt erdoor zo’n zaken, en ik consumeer dat met spectaculair groot genoegen.

  1. Variante, tome 1 / Sugimoto Iqura / 2008 / **
  2. Battle Royale, book 1 / Koushun Takami, Masayuki Taguchi / 2003 / ***
  3. Catwoman: Catwoman Dies / Will Pfeifer, David Lopez, Alvaro Lopez / 2008 / **(*)
  4. City of Others / Steve Niles, Bernie Wrightson / 2008 / **
  5. Therefore, Repent! / Jim Munroe, Salgood Sam / 2008 / *(*)
  6. Batgirl, vol 1: Silent Running / Kelley Puckett, Scott Peterson / 2001 / **
  7. Catwoman: When in Rome / Jeph Loeb, Tim Sale / 2007 / ***
  8. Variante, tome 2 / Iqura Sugimoto / 2008 / **
  9. Zoo, tome 1 / Frank, Philippe Bonifay / 1994 / **(*)
  10. Zoo, tome 2 / Frank, Philippe Bonifay / 2001 / **(*)
  11. Zoo, tome 3 / Frank, Philippe Bonifay / 2008 / ***
  12. Le Cadavre et le Sofa / Tony Sandoval / 2007 / ***(*)
  13. Essex County Volume 2: Ghost Stories / Jeff Lemire / 2007 / ****
  14. Battle Royale, book 2 / Koushun Takami, Masayuki Taguchi / 2003 / ***
  15. Rose Hip Rose, Tome 2 / Tôru Fujisawa / 2008 / **(*)
  16. Lucille / Ludovic Debeurme / 2006 / **
  17. Battle Royale, book 3 / Koushun Takami, Masayuki Taguchi / 2003 / ***
  18. Battle Royale, book 4 / Koushun Takami, Masayuki Taguchi / 2003 / ***
  19. Batman: The Long Halloween / Jeph Loeb, Tim Sale / 1999 / ***
  20. Witchblade Takeru, tome 1 / Yasuko Kobayashi, Kazasa Sumita / 2008 / ***
  21. Witchblade Takeru, tome 2 / Yasuko Kobayashi, Kazasa Sumita / 2008 / **(*)
  22. Aïda à la croisée des chemins / Vanna Vinci / 2008 / **
  23. Le grand mort, tome 1 : Larmes d’abeille (Broché) / Jean-Blaise Djian, Régis Loisel, Vincent Mallié / 2007 / **(*)
  24. Chroniques birmanes / Guy Delisle / 2007 / **(*)
  25. Angle mort / Olivier Balez, Jean-Louis Fonteneau / 2007 / **

0 te vermijden / * slecht, maar leesbaar / ** goed / *** zeer goed / **** fantastisch (meer uitleg bij de quotering)

(strips vorige maand)

boeken 200803

Een ontgoochelende lectuurlijst, in maart. De grootste teleurstelling was Michael Chabons The Yiddish Policemen’s Union, waar ik echt niks aan vond. Maar naar het schijnt, wordt het boek verfilmd, dus het verhaal krijgt misschien een tweede kans om mijn interesse op te wekken.

On Chesil Beach is een beetje steriel, en laat mij maar weinig in het verhaal inleven; en De stad der blinden komt nogal verouderd over –hoewel het boek nu ook weer niet zo lang geleden werd geschreven.

Ten slotte: een van de verhaaltjes uit The Elephant Vanishes is de opening van De Opwindvogel kronieken, een boek waar ik met veel geestdrift in aan het lezen ben, maar te dik is gebleken om op tijd uit te krijgen. Het vliegt met mij de oceaan over.

  1. On Chesil Beach / Ian McEwan / 2007 / *(*)
  2. The Elephant Vanishes / Haruki Murakami / 2001 / *(*)
  3. The Yiddish Policemen’s Union / Michael Chabon / 2007 / *
  4. De stad der blinden / José Saramago / 1995 / **

0 te vermijden / * slecht, maar leesbaar / ** goed / *** zeer goed / **** fantastisch (meer uitleg bij de quotering)

(boeken vorige maand)

Busted!

Toen we terug thuis kwamen van Parijs stak er tussen de hoop correspondentie een wit linnen zakje, iets groter dan een halve A4 (iets langer vooral). Aan de buitenkant kleefde een luchtpost vignet en Customs Declaration formulier van de USPS. Op het adreslabel was in mooie letters Fray geprint. Het zakje is hier tot vandaag ongeopend blijven liggen. Ik wist immers wat erin zat, en ik wou er een foto van nemen voor ik het opende, maar dat kwam er maar niet van.

Busted!

The Fray is een van de oudere websites, en had zich als doel gesteld verhalen te verzamelen. Er werden zelfs heuse vertelavonden georganiseerd waarop iedereen zijn ding live kon brengen, en het gebeuren werd al gauw redelijk populair. In mei van 2005 sloot The Fray haar deuren, om zich te herbronnen.

Begin dit jaar gingen de deuren van de website opnieuw open. Dezelfde focus op verhalen bleef behouden, met dat verschil dat ze nu ook worden verdeeld via een magazine, waarvan er één editie per kwartaal is gepland. De meeste verhalen kunnen ook online worden gelezen, maar zo’n tijdschriften in uw handen houden, dat blijft toch nog steeds een onbeschrijflijke meerwaarde hebben. Meer had ik niet nodig, en voor ik het goed besefte, had ik op de subscribe now knop geklikt, en een Toe-Dipper exemplaar besteld om eens te proberen.

Proberen, ja, want het blijft duur, om zoiets uit Amerika te laten overkomen. McSweeney’s is nog zoiets waar ik graag een abonnement op zou nemen. Maar zo duur: overseas shipping ranges from $20-$85!

supervrouwen

Naast een onwaarschijnlijke hoeveelheid snot, hebben zich ook twee vrouwen in mijn hoofd genesteld. Enfin, drie, want die ene zal er ook nooit meer uit geraken (nog goed dat ik geen dochter heb).

Na de manga’s, ben ik op ontdekkingsreis getrokken bij de Amerikaanse Superheroes. Mijn eerste stop was Batman –ik ben een beetje ambigu benieuwd naar Holy Terror, Batman!, dat dit jaar zou verschijnen, en waarin Frank Miller alle propagandaregisters open trekt tegen Al-Qaeda. “It is bound to offend just about everybody“, zegt hij er zelf over. Ik ben een beetje geïnteresseerd geraakt in Batman sinds Arkham Asylum, geschreven door Grant Morrison en getekend door Dave McKean (begin jaren 90 was ik wreed into Dave McKean, mede door zijn samenwerking met Neil Gaiman).

Edoch, voor mij in Batman te verdiepen, bevind ik mij bij Catwoman en Batgirl. De laatste (in de Cassandra Cain versie) kent in de eerste episode (Silent Running) alvast minder diepgang; het is vooral Batman die met haar in zit. Catwoman daarentegen is een en al erm… diepgang. Bij Tim Sale is Catwoman nogal voluptueus (iets té naar mijn smaak); veel minder zo bij David Lopez. Al zijn de tekeningen wel intrigerender bij Sale.

Een groot verschil tussen beide episodes, want waar Catwoman zich bij Loeb en Sale nog in de bekende superhero omgeving bevinden, situeert het verhaal van Pfeifer en Lopez zich in de One Year Later periode. One Year Later speelt zich af een jaar na de Infinite Crisis, iets waar ik nog bitter weinig van afweet. Enkel dat hij volgt op de eerste crisis (Crisis on Infinite Earths), en dat er nog een volgt: Final Crisis. Oh, en wat er gebeurt is tussen die Infinite Crisis en dat One Year Later, wordt verteld in de serie 52 (zoals de 52 weken van een jaar). Bent u nog mee? Ik niet geheel in elk geval, maar ik ben er wel zeer nieuwsgierig naar.

In elk geval, die vrouwen zitten in mijn hoofd (ééntje zelfs in twee versies). Ik ga binnenkort nog eens bij Betty Boop langs(*), denk ik.

(*) Ja, dat kan allemaal ook via Amazon. Ik ga liever langs bij de Gentse middenstand. De Poort voor de Belgische en Franse strips; Popville voor de graphic novels, en Betty Boop voor manga’s en comics.

strips 200802

Oeh! al die strips! Het is niet uitzonderlijk, zo’n lijst, het is gewoon dat ik dat vroeger niet bijhield, hoeveel stripverhalen ik las. En welk een kwaliteit.

Deze maand het schitterende Trois ombres en Petites Eclipses gelezen; het eerste gaat over opgroeien (ook –of vooral– voor vaders), en het tweede over vriendschap en liefde en hoe men daarmee omgaat naarmate men (iets) ouder wordt. Blind te kopen, uw ogen zullen wel vanzelf opengaan naarmate u in de boeken vordert. Petites Eclipses is misschien net iets geschikter voor dertigplussers, maar laat dat u vooral niet tegenhouden. Ik weet echter niet of de strips reeds vertaald werden.

Ook heel goed is Shenzen, het tweede in de reeks tavelogues van Guy Delisle, en het laatste dat ik in het Engels heb gekocht. Dat Engels is namelijk een vertaling van het originele Frans, iets wat ik pas ontdekt heb nádat ik het tweede had gekocht. Het eerste boek –dat zich afspeelde in Noord Korea– was beter dan het tweede –dat zich afspeelde in China. Delisle vertelt over zijn wedervaren in die –voor hem en ons– vreemde culturen, terwijl hij de productie van een animatieserie overziet (in dit geval een aflevering van Papyrus).

Verder ben ik ook altijd in de markt voor een nieuw verhaal in de reeks Une aventure de Spirou et Fantasio, dat zich buiten de ‘gewone’ reeks situeert, en waarin een aantal tekenaars en scenaristen hun visie/verhaal in de Robbedoesreeks kwijt kunnen. Twee manga’s ook, deze maand, dat is nieuw voor mij, want ik ben daar totaal leek in. Zowel Rose Hip Rose als Blood+ zijn onderhoudend, en ik heb ondertussen zelfs al de beginafleveringen uit twee andere reeksen aangeschaft.

  1. Sheytan / Viravong / 2007 / **
  2. Hollywood Jan / Bastien Vivès, Michaël Sanlaville / 2008 / ***
  3. Oh, les filles! (première partie) / Emmanuel Lepage, Sophie Michel / 2008 / **
  4. Trois ombres / Cyril Pedrosa / 2007 / ****
  5. Une aventure de Spirou et Fantasio, tome 3: Le Tombeau des Champignac / Fabrice Tarrin & Yann / 2007 / ***
  6. Effleurés / Isabelle Bauthian / 2008 / **
  7. Rose Hip Rose, tome 1 / Tôru Fujisawa / 2008 / **
  8. Blood+, volume 1 / Asuka Katsura / 2008 / **
  9. Comme tout le monde / Rudy Spiessert, Denis Lapière / 2007 / *(*)
  10. Quand j’étais star / Jean-Philippe Peyraud, Marc Villard / 2008 / *
  11. Cairo / G. Willow Wilson, M. K. Perker / 2007 / **
  12. Petites Eclipses / Fane & Jim / 2007 / ****
  13. The Escapists / Brian K. Vaughan, Jason Alexander, Steve Rolston / 2007 / **(*)
  14. Essex County: Tales from the Farm, v. 1 / Jeff Lemire / 2007 / **
  15. Couleur de peau : miel / Jung / 2007 / **
  16. Shenzhen: A Travelogue From China / Guy Delisle / 2006 / ***

0 te vermijden / * slecht, maar leesbaar / ** goed / *** zeer goed / **** fantastisch (meer uitleg bij de quotering)

(strips vorige maand)

boeken 200802

Twee boeken slechts, deze maand, en dan nog twee boeken waarvan de verfilming recent in de zalen werd losgelaten. Deze maand ga ik beide films zeker bekijken, in de hoop daarmee twee projecten van dienst te kunnen zijn (euh… en zelf ook een beetje te kunnen genieten natuurlijk).

Atonement is nog beter dan Saturday (en dat vond ik al zo goed). McEwan biedt meteen wat inzicht in het schrijfproces –zonder zijn verhaal daarmee te vervelen– en weet de emoties en tragedie zodanig samen te ballen dat ze er alleen maar krachtiger van worden. Ook het einde ontgoochelt niet, en de manier waarop alles samenkomt, weer uitdeint en verder blijft pulseren doorheen het hele boek, maken dit verschrikkelijk meeslepend om lezen. Wie dit graag leest zal ongetwijfeld ook geïnteresseerd zijn in Un long dimanche de fiançailles (ook al verfilmd), al haalt die niet hetzelfde niveau.

Het boek van McCarthy vond ik veel minder aangenaam –en dan heb ik het niet over de inhoud. Ook McCarthy’s schrijfstijl kan mij zeer bekoren, maar wat voor mij een enorme afknapper is, dat is het gebruik van dialect in de schrijftaal. En dan heb ik het niet over wat colour locale, maar over het constante dialectische gedreun in conversaties (en in dit geval ook beschrijvingen), waardoor lezen vaak meer ontcijferen is dan beleven. Ik ben een grote fan van dialect en tussentaal (jaja), maar dat heeft slechts in beperkte mate een plaats in literatuur. Zaken zoals dit:

I wish you hadnt of even told me, he said.
I know, said Bell. I knowed what you’d say fore you said it.

Tsja. In de film werkt zoiets wel, en ik heb dan ook zo het gevoel dat de film beter zal zijn dan het boek in het geval van No country for old men –maar omgekeerd voor Atonement.

  1. Atonement / Ian McEwan / 2001 / ****
  2. No country for old men / Cormac McCarthy / 2005 / **

0 te vermijden / * slecht, maar leesbaar / ** goed / *** zeer goed / **** fantastisch (meer uitleg bij de quotering)

(boeken vorige maand)

strips 200801

Aha! Vanaf dit jaar houden we ook onze stripverhalen bij. Goed begonnen is half gewonnen, met Slaapkoppen van Randall C. Gelauwerd, bejubeld, bezongen, en met reden. Spoed u naar uw boek- of striphandelaar.

De vier franstalige boeken, komen uit de collectie KSTR (van Casterman) –ze hebben zelfs een blog, net zoals tekenaar Bandini. Blind te kopen eigenlijk, ze behoren allemaal tot het betere verhalende stripwerk. Ik mis er nog twee in mijn collectie, maar lang zal dat niet duren.

La clé bleue gaat helemaal over jazz, maar het scenario is net iets te ‘jong’ om het drie sterren te geven; hetzelfde voor Les Allumeuses, dat over een meisjespunkgroepje gaat en de tol van de roem en commercialiteit; Face contre ciel gaat over een mens op zoek naar een identiteit; en La rage au poing is een onvervalste Bildungsroman. Puik, zeer puik, allemaal.

  1. Slaapkoppen / Randall C. / 2007 / ***(*)
  2. Face contre ciel / Ozanam, Bandini / 2007 / ***
  3. Les Allumeuses / Maingoval, Cha / 2007 / **(*)
  4. La clé bleue / Philippe Yvon, Névil / 2007 / **(*)
  5. La rage au poing / Alessandro Crippa, Alberto Ponticelli, Oscar Celestini / 2007 / ***

0 te vermijden / * slecht, maar leesbaar / ** goed / *** zeer goed / **** fantastisch (meer uitleg bij de quotering)

boeken 200801

Waar Kostbaar bezit eigenlijk gewoon veredelde chiclit is, heeft Tahir gigantische vooruitgang gemaakt met Eenzaam heden. Hoewel het thema en het genre absoluut mijn ding niet is/zijn, heeft dit boek mij van begin tot einde geboeid. Zonder dat het boek ontaardde in geëngageerde flutpraat, denk ik bovendien toch een paar inzichten te hebben gekregen in de problematiek die wordt beschreven. Daarnaast is dit ook een schitterende ontwikkelingsroman van een opgroeiend tienermeisje, op zoek naar een eigen identiteit. En het is vooral door op dat laatste de nadruk te leggen, dat dit boek een goed boek is geworden.

Voor The Bell Jar heb ik alleen maar superlatieven. Beangstigend semi-autobiografisch (faction dus); Plath stak haar hoofd in de oven (letterlijk) ongeveer een maand na publicatie. De roman werd eerst onder een pseudoniem gepubliceerd, en pas in 1971 onder haar eigen naam. In het boek snijdt ze een aantal taboes aan, zoals de rol van de vrouw in de maatschappij, en homofilie. Het begint heel braaf en bijna stichtend, maar al gauw krijgt dit boek een dramatische wending, wanneer het hoofdpersonage aan depresssies of bipolariteit blijkt te leiden. In 1979 werd het boek verfilmd, en blijkbaar zijn er plannen om het boek opnieuw aan een verfilming te onderwerpen –met Julia Stiles in de hoofdrol. Ik denk dat ik –in afwachting dat Ted Hughes de laatste twee delen vrijgeeft– The Unabridged Journals of Sylvia Plath maar eens ga aanschaffen. En Sylvia ga bekijken (ik heb de dvd hier ergens liggen).

  1. The Woods / Harlan Coben / 2007 / **(*)
  2. The Bell Jar / Sylvia Plath / 1963 / ****
  3. Eenzaam heden / Naema Tahir / 2008 / ***

0 te vermijden / * slecht, maar leesbaar / ** goed / *** zeer goed / **** fantastisch (meer uitleg bij de quotering)

(boeken vorige maand)

dwarsligger

Hoeveel mensen, vraag ik mij af, hebben die Fenomenale Feminatheek van Boon al gezien? Alle 22.000 foto’s die zouden worden getoond.

Ik ben geen preuts man. Ik ben een fan van Boon. De Paradijsvogel was –tot grote verwondering maar even grote blijdschap van mijn professor– het onderwerp van mijn examenwerk voor Nederlandse Literatuur in de 1e Licentie Germaanse Talen; ik ben lid geweest van het L.P. Boon Genootschap waarvan de episodes van De Kantieke Schoolmeester het halfjaarlijks tijdschift voor de Boonstudie met gepaste trots mijn boekenkast sieren; ik heb de Boonspeech van Lanoye in Antwerpen gehoord toen hij hem voor de eerste keer bracht (de leden van het Genootschap waren zijn proefkonijn); ik heb een deel van mijn puberteit met Mieke Maaike gesleten; ik was geniepig trots op Boon toen ik leerde dat hij dat rode boekje had geschreven als reactie op zijn Multatuliprijs voor Daens. Boon was net zo’n grote held als de Ridder.

In de Knack lezen we dit:

Tal van andere mensen hebben hun onbegrip geuit over de schrapping van de expo ‘Fenomenale feminatheek’. Zo verklaart minister van Cultuur Bert Anciaux dat dit “heel oude, zelfs middeleeuwse politieke cultuur” is, “waar ik absoluut niet achter sta”.

Maar van Anciaux vermoed ik niet dat hij één letter Boon heeft gelezen, laat staan dat hij de feminatheek heeft gezien. Hoeveel mensen kennen Boon nog, en hoeveel mensen hebben al iets van hem gelezen, anders dan Daens of Mieke Maaike’s obscene jeugd?

Vergezeld van 21 preutse foto’s bloklettert De Morgen: De foto’s die de provincie Antwerpen verbood, en geen zinnig mens die begrip kan opbrengen voor dat verbod bij het zien van de zwart witte pin ups die recht uit een jaren 60 kalender lijken te zijn weggelopen.

In 2003 werd dan die Fenomenale Feminatheek uitgegeven, verpakt in een houten doosje, een editie die men aan de straatstenen niet kwijtraakte, en dat ik uiteindelijk spotgoedkoop in De Slegte heb kunnen op de kop tikken. Vanzelfsprekend bevinden zich niet alle 22.000 foto’s zich in dat kleine kistje. In het boekje staan een aantal prenten, voorzien van een inhoudsopgave en een indeling van het beeldmateriaal. Dertig jaar heeft de man zich ermee bezig gehouden, en zijn catalogus bestaat uit XXXI delen, gaande van Deel I Het Kindvrouwtje, over Deel XI De engeltjes, en Deel XXI Kom je mee in bed?, tot Deel XXXI Ontbloten der tieten. Ik citeer even de beschrijvingen bij delen III en IV:

Deel III
Het Lolita-kindje

Foto’s van naakte meisjes van hun achtste tot hun elfde levensjaar, die aantonen hoe heel wat kind-vrouwtjes zich reeds bewust zijn van het erotische belang dat zij in onze samenleving weldra zullen verkrijgen — of reeds bezitten. Door uitnodigende houding of door opschik, door het dragen der hoofdharen, en vooral het reeds verleidelijke van ogen en mond, mogen ze als lustobjekt beschouwd worden. Dat met regelmaat in alle landen speciale boekjes verschijnen, meestal ‘Lolita’ genoemd, waarin heel wat foto’s van acht- tot elfjarige meisjes zijn opgenomen — zelfbewust schaamteloos het splitje tonend — bewijst dat zij in de erotiek onzer samenleving reeds hun eigene en niet te onderschatten plaats hebben ingenomen.

Dit deel bevat dan:
1. reclames voor ‘Lolita’-boekjes
2. foto’s van meisjes die de puberteitsjaren nog niet bereikt hebben, maar reeds erotisch aangetooid zijn of met nadruk het kutje tonen
3. foto’s van tien- en elfjarige meisjes die met nog groter nadruk het kutje tonen, vooraan en achteraan gezien
4. het zeikende kleine meisje
5. het opentrekken van het kutje
6. het zich reeds bevredigende onvolwassen meisje… of dat doet alsof
7. zich erotisch vermaken met andere meisjes

Deel IV
Het Lolita-meisje

Foto’s van naakte meisjes van hun elfde tot hun vijftiende levensjaar. Bewust van hun rijpende geslacht tonen zij, door houding en opschik, door de zwellende tietjes en het reeds beboste kutje, hun ‘vrouw’-zijn.
Duidelijk manifesteren ze zich reeds als lustobjekt en eisen zij hun plaats in onze samenleving op.

Dit deel IV bestaat dan uit:
1. foto’s van vroegrijpe elf- en twaalfjarige Lolita’s
2. foto’s van twaalf-, dertien- en veertienjarige Lolita’s die met nadruk de reeds beboste omgeving van het kutje tonen
3. foto’s van Lolita’s die zich vingerend aan zelfbevrediging doen
4. foto’s van Lolita’s die zich met het vriendinnetje vermaken
5. foto’s van Lolita’s die bij de zelfbevrediging gebruikmaken van een of ander mannelijk derivaat

En dan vraag ik mij of ze niet vooral aan de foto’s die in bovenstaande delen passen hebben gedacht, daar in het verre Antwerpen, toen ze beslist hebben om de geplande tentoonstelling te annuleren.

Naar verluidt komt de tentoonstelling er wel, bij ons in Gent, en dan ben ik toch benieuwd of er daadwerkelijk foto’s in de collectie zitten die reden tot bezorgdheid geven. Of zal er achter de schermen toch een zekere vorm van censuur plaatsgrijpen waarvan u niet op de hoogte wordt gebracht? Want zeg nu zelf, u gaat op die tentoonstelling toch niet alle foto’s tellen, waarvan u niet eens weet of het er twintig dan wel tweeëntwintig of zelfs vierentwintig duizend zijn?

mannen

The Bell Jar is een grotendeels autobiografisch geïnspireerde roman van Sylvia Plath. Volgende passage, waarin het hoofdpersonage voor het eerst een kind ziet geboren worden, wou ik u niet onthouden:

The woman’s stomach stuck up so high I couldn’t see her face or the upper part of her body at all. She seemed to have nothing but an enormous spider-fat stomach and two little ugly spindly legs propped in the high stirrups, and all the time the baby was being born she never stopped making this inhuman whooing noise.

Later Buddy told me the woman was on a drug that would make her forget she’d had any pain and that when she swore and groaned she really didn’t know what she was doing because she was in a kind of twilight sleep.

I thought it sounded just like the kind of drug a man would invent. Here was a woman in terrible pain, obviously feeling every bit of it or she wouldn’t groan like that, and she would go straight home and start another baby, because the drug would make her forget how bad the pain had been, when all the time, in some secret part of her, that long, blind, doorless and windowless corridor of pain was waiting to open up and shut her in again.

Plath kreeg zelf twee kinderen, en benam zich van het leven in 1963, amper 30 jaar oud. Ik begin vreselijk benieuwd te worden naar haar dagboeken (waarvan Ted Hughes, haar man, er twee heeft verzegeld tot de 50e verjaardag van haar dood).