Films en series staan bij ons op een Mac Mini, waarop Plex draait, en die via HDMI verbonden is met de televisie. Dat ding is draadloos te besturen met de iPad, maar er bestaat ook een plex app voor de iPad, waarmee het mogelijk is om de series en films rechtstreeks op de iPad te bekijken (i.p.v op de televisie). Tenminste, overal in huis waar er wifi is (euh… overal dus, behalve in de kelder). Henri maakt er graag en gretig gebruik van.
Geert Joris, Algemeen Directeur van boek.be, laat in De Morgen optekenen dat een elektronische boekenlezer maar een flauw ding is (Vlaanderen haalt collectief schouders op voor eReader, DM 21/05/2011, pdf). Hij gaat daarmee misschien iets te snel en te gemakkelijk voorbij aan het feit dat Amazon ondertussen (net iets) meer e-boeken verkoopt dan papieren boeken, en dat de verschuiving van gedrukte boeken naar digitale eigenlijk de eerste echte revolutie in het boekenwezen is sinds Gutenberg de drukpers uitvond. “Het was zo te voorspellen dat de Kindle door de iPad ingehaald zou worden”, zegt Joris verder. Al is dat natuurlijk totaal irrelevant: e-readers zoals de Kindle laten toe om uw boek op een scala van systemen te lezen (of verder te lezen), van de Kindle over de iPad, uw smartphone (iPhone, BlackBerry, Android, Windows Phone) tot de computer (Windows én Mac). Uw boeken synchroniseren tussen die verschillende toestellen, zodat u een boek, dat u op de iPad begint naadloos kan verder lezen –waar u gebleven was– op uw smartphone of computer of Kindle. Niet revolutionair? Waar is onze verwondering gebleven?
Ike Picone, onderzoeker nieuwe media aan de VUB, slaat in datzelfde artikel de bal vervolgens behoorlijk mis wanneer hij de verklaring van de populariteit van de Kindle in de VS en het VK enkel zoekt bij buzz die voor de lancering werd gegenereerd. Het probleem, en hier kunnen we toch wel een beetje met de vinger wijzen naar boek.be en de Vlaamse/Nederlandse uitgevers én Amazon, situeert zich in het aanbod. De reden waarom de Kindle in de VS en het VK (en binnenkort waarschijnlijk ook in Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland) ingang vindt, is aan ten minste twee factoren toe te schrijven.
Ten eerste kunnen inwoners van US, VK, Duistland, Oostenrijk en Zwitserland rechtstreeks een Kindle in een locale Amazon shop (.com, .uk, .de) kopen. Wie zich in België een Kindle wil aanschaffen, moet het toestel in de VS aanschaffen, met alle heffingen vandien.
Ten tweede is er het aanbod. De hoeveelheid beschikbare Engelstalige titels voor Kindle is gigantisch; op amazon.de zal dat niet minder worden: ze hebben er Duitstalige, Franstalige, Italiaanse en Spaanse e-boeken. Nederlandstalige digitale boeken? Ah neen, sorry. (De Apple Bookstore voor de iPad is geen haar beter.)
“Er is geen dwingende reden voor uitgevers om te investeren in het e-boek”, legt Geert Joris uit. “Ik vrees dat we de boot onherroepelijk hebben gemist”, beweert Dimitri Schuurman, onderzoeker nieuwe media aan de UGent.
Dat is dan misschien gedeeltelijk te wijten aan het aanbod van de Amazon Kindle Stores (en Apple Bookstores), maar een groot deel van de verantwoordelijkheid ligt bij de Vlaamse uitgevers, die pas bereid zullen blijken op de boot te springen als het veel te laat is. Er is e-boek.org, met prijzige digitale Nederlandstalige boeken. De nieuwe Jean M. Auel, die momenteel op de voorpagina prijkt, kost op e-boek.org 20 euro én is enkel te lezen op de (gratis) e-boek.org app op iPad of op één van de gigiantisch dure door e-boek ondersteunde e-readers. Of wat dacht u van 199, 219, 249, 279, 309, of zelfs 330 euro voor zo’n flauwe e-reader waar Joris het over heeft. Tsja, voor de meerprijs heb ik dan liever een iPad, zie ik u al denken.
Een samenwerking met Amazon (of Apple) ligt voor de hand maar is misschien niet realistisch? Maar waarom wordt de prijs niet aanlokkelijker gemaakt (minder dan 10 euro alstublieft) en de DRM van de boeken gehaald? Laat de lezer de keuze om zijn boeken op om het even welke e-reader te lezen. Dan moeten de uitgevers binnen een paar jaar niet (opnieuw) komen klagen als iedereen uit gewoonte de (Nederlandstalige) boeken op illegale manier van het net plukt (die DRM is héél eenvoudig te omzeilen). Want op die zogezegd gemiste boot, daar staat het boekenbedrijf mee aan het roer. En zoals het nu zit, is het niet het lezerspubliek maar (nog steeds) het Vlaamse boekenbedrijf dat de schouders ophaalt voor de e-reader en haar potentieel.
Wat te kiezen, vraagt Lien zich af: de Kindle of de iPad?
Veel vergelijken is daar niet aan: met de Kindle doet ge maar één ding, en dat is boeken lezen. Het hangt er dus vanaf wat ge nodig hebt. Als het voornamelijk de bedoeling is om boeken te lezen: dan zonder twijfelen een Kindle. Als uw thuiscomputer een desktop is, en uw huis meer dan één of twee verdiepingen telt, dan eventueel een iPad.
Net zoals met de iPhone destijds, vind ik de iPad te duur. Had ik hem niet in de USA kunnen kopen op een gunstig dollarmoment, ik had hem in België nooit gekocht. Een iPhone kost 579 of 679 euro; een iPad kost tussen 499 en 799 euro, telkens met sprongen van 100 euro. Ik vind dat gigantische bedragen. Is zo’n iPad drie keer de prijs van een Kindle waard? Rekening houdend waarvoor ik het ga gebruiken? En indien ja, zou ik beter wachten tot de iPad ook een retina display krijgt zoals de iPhone?
Zelf gebruik ik de iPad voornamelijk in de buurt van de televisie, aan de ontbijttafel, en in bed. Ik lees er tijdschriften op, de blogs die ik volg, gebruik het als afstandsbediening voor mijn stereo, om een spelletje te spelen, of om iets op te zoeken, om een film of serie mee te bekijken. Ik neem hem nooit mee buitenshuis.
De Kindle daarentegen, die gaat overal mee; ipv één boek, heb ik nu altijd een pak boeken mee, die ik overal kan lezen waar ik vroeger in papier zat bladeren. Ik ben wreed content van beide, maar als ik zelf moest kiezen, zou het de Kindle worden. (Sara zal nu nog contenter zijn.)
[youtube https://www.youtube.com/watch?v=HGmRKSds9OY&fs=1&hl=en_US]
(Damn. Waar is de zomer heen?)
Het staat vol in de gazetten over de iPad natuurlijk. Ze willen allemaal de eerste zijn met hun bespreking, waar ik verwachtensvol naar ging bladeren (al dan niet digitaal). In plaats van een bespreking kreeg ik in beide instanties, zowel bij De Morgen als bij De Standaard, getuigenissen. Dat is een totaal oninteressante en gemakzuchtige manier van journalistiek (als ik geïnteresseerd ben in iemands mening, lees ik zijn weblog wel); als het dan ook nog eens vol halve waarheden staat…
Neem nu Mia Doornaert, columniste van De Standaard. Ze begint als volgt:
Patulae recubans sub tegmine fagi, in idyllische landelijke rust, probeerde ik de iPad uit. Onmiddellijk een grote teleurstelling. Het model dat ik meekreeg was het goedkopere waarvoor je draadloos internet nodig hebt. En dat had ik dus niet in het lommer van wat om eerlijk te zijn niet een fagus (vijgenboom) is maar een hoge ratelpopulier in een heerlijke tuin in Damme. Als nogal Blackberry-verslaafd wil ik kunnen googelen en e-mailen enzovoort waar en wanneer ík dat wil, niet waar en wanneer mijn omgeving dat toelaat. Slecht punt dus.
Laat ons met Latijn beginnen, moet ze gedacht hebben, dat staat verstandig, en ik kan de insiders meteen laten weten dat ik Vergilius heb gelezen –of toch kan citeren. Helaas zit mevrouw Doornaert opgescheept met de WiFi versie van de iPad, en beschikt ze niet over de 3G die ze eigenlijk verlangt. Haar bovenstaand waardeoordeel houdt dan ook net zoveel steek als zeggen dat de achterdeuren van uw driedeursversie VW Golf niet open gaan.
Een tekort vind ik ook dat er geen USB-poort aan is, wat het doorsluizen van data en foto’s en films en dergelijke sterk bemoeilijkt.
In deze bewering wordt ze versterkt door haar collega Ruben Mooijman, chef economie van De Standaard, die net hetzelfde poneert. Misschien hebben zij een verschillend model iPad, maar mijn toestel kan ik via USB met mijn computer verbinden. Het is geen standaard USB poort (Apple zal wel een reden gehad hebben, of wou gewoon dwars liggen), maar hey, het gaat vele keren rapper dan via WiFi. Misschien vonden ze gewoon de verplichting om via iTunes te moeten gaan verschrikkelijk hinderlijk, maar dat is dan weer een ander paar mouwen. Foto’s, muziekbestanden en zelfs heelder films van de computer naar de iPad versassen, verloopt rapper dan.. ghoh, De Standaard downloaden.
Al ben ik het eens met Houbi, en ben ik zeer sterk geneigd om een iPad abonnement op DS te nemen. Trouwens, beste mensen van De Standaard, ik heb betaald voor die iPad app, is het niet ongelooflijk onbeschoft dat u mij verplicht om een reclamepaneel te bekijken terwijl uw applicatie (tergend traag) opstart? En terwijl u toch bezig bent, kan u meteen linker- en rechtertap toevoegen om respectievelijk naar de vorige of de volgende pagina van de krant te gaan —swipen heeft nogal de neiging niet te willen werken in uw app. En een spread van twee pagina’s in landscape mode? En een tekstversie met foto’s (instelbaar)? Dankuwel!
Een digitaal boek laat zich eigenlijk op dezelfde manier lezen als haar papieren voorloper. Een boek bestaat uit een tekst opgedeeld in hoofdstukken, vaak met een titel, die dan (meestal toch) nog eens verder zijn opgedeeld in paragrafen.
In de gedrukte versie werd dat –hopelijk– allemaal mooi vorm gegeven, inbegrepen de keuzes van het lettertype, lettergrootte, woord- en regelspatiëring, en algehele bladschikking. Bij digitale boeken is de vormgeving veel beperkter.
Er zijn drie iPad apps waarmee ik momenteel mijn digitale bibliotheek opbouw: iBooks van Apple; Kindle van Amazon, en Kobobooks waarmee ook Borders in zee gaat. Alle apps houden (vanzelfsprekend) bij tot waar u in het boek gevorderd bent; bij alledrie kan de lichtsterkte aangepast worden en de grootte van het lettertype.
Om Apple iBooks te kunnen gebruiken, heb ik een Amerikaanse iTunes account aangemaakt (met een adres uit één van de taxvrije staten), dat ik spijs met iTunes gift card gekocht in de Safeway. Werkt tot nog toe zonder enig probleem. Kindle boeken kopen werkt gewoon zoals een ander boek kopen, behalve dat ik enkel de boeken voor de Europese markt kan kopen en ze vaak duurder zijn dan bij Apple –maar Amazon heeft méér boeken. Mogelijks kan ik die beperking omzeilen op een gelijkaardige manier als bij Apple. Kobobooks werkt zoals Amazon. Op de drie systemen kan het begin van een boek als voorproef gratis worden gedownload. Veelal gaat het om een tiental bladzijden, in elk geval genoeg om te zien of de schrijfstijl u ligt. Heel handig.
Apple iBooks is, wat leesgemak betreft het meest interessant. Er zit een woordenboek ingebouwd (woord selecteren en dan op ‘dictionary’ klikken voor uitleg, zonder de applicatie te verlaten of zelfs maar het boek te sluiten); er kan een bookmark gemaakt worden van een stuk tekst (niet van een blad); er kan gezocht worden op tekst.
Het minst geslaagd is de manier waarop Apple de boeken presenteert: in een lelijk nagemaakte boekenkast die zelfs min of meer blijft staan als men de boeken als lijst bekijkt. Rangschikken op auteur lijst de gekochte boeken op aan de hand van de familienaam, en de samples aan de hand van de voornaam: verwarrend, en eigenlijk waardeloos. Ook de interface waarin men een boek leest is zoveel mogelijk gemaakt om aan een echt boek te herinneren. Het stoort niet, maar het hoefde niet echt.
Wel schitterend is dat er twee bladzijden worden getoond als men de iPad van portret naar landschap modus heroriënteert. De twee andere apps smeren het boek desgevallend gewoon over de lengte van het scherm uit, wat het lezen moeilijker maakt (te lange regels).
De regelafstand is bij iBooks ruim genoeg; naast de lettergroote kan ook het lettertype zelf gewijzigd worden. De interface toont ook de titel van het boek bovenaan, en het aantal bladzijden onderaan (pagina zoveel van zoveel). Desgewenst wordt ook getoond hoe ver men in het boek zit, of hoeveel bladzijden er nog in het hoofdstuk overblijven. Zeer handig.
De Kindle leest het minst comfortabel: de regels plakken net niet aaneen, en dat stoort vaak. Er wordt ook niet getoond hoeveel bladzijden er zijn, maar wel op welke positie men zich bevindt (bijvoorbeeld het nietszeggende position 1128 – 1139) en het percentage waarin men gevorderd is in het boek. Amazon heeft wel een mooie presentatie van de boekenlijst; er kunnen notities gemaakt worden en bookmarks geduid. Grote troef van het Kindle systeem: whispersync, dat niet alleen dient om de boeken te downloaden, maar ook de positie waar u zich in het boek bevindt markeert. Op die manier kan u bijvoorbeeld gewoon verder lezen op een andere computer (windows, mac, kindle, iPad, iPhone).
Kobobooks leest het meest comfortabel, maar het doet ook niet veel meer dan dat. De tekst is luchtig, net goed geschikt; het lettertype kan gewijzigd worden net zoals de lettergrootte. Er kunnen bookmarks gemaakt worden (enkel een pagina), maar er wordt nergens getoond hoever men reeds in het boek is gevorderd (enkel in het hoofdstuk –redelijk vervelend). Maar het heeft de meest aangename bladschikking.
Het is jammer dat Apple geen iTunes voor boeken heeft gemaakt. Cover flow boven een lijst van boeken was veel interessanter geweest dan zo’n fake boekenkast. iBooks is jong, hopelijk komt Apple dra met een verbeterde versie uit, toch wat book management betreft.
Jammer ook, dat er geen obvious manier is om de boeken te beheren. Op het eerste gezicht is er geen mogelijkheid om de boeken die in de drie systemen worden aangekocht samen te brengen. Een groot hiaat!
Het ander probleem is momenteel een beetje het aanbod; zowel inhoudelijk als de manier waarop de inhoud wordt verstrekt. De digitale boeken zijn voornamelijk op de Amerikaanse markt afgestemd, al hoop ik dat er binnenkort verandering in komt, eenmaal de iPad ook in Europa beschikbaar komt. Voorlopig krijg ik overigens vaak ook nog dit soort boodschappen te zien: “Unfortunately, based on your geographic location, the publisher of this content has not granted us the right to sell this content to you.”
De uitgevers lijken wel in dezelfde valkuilen te zullen trappen als die waarin hun gewaardeerde collega’s uit de muziekindustrie al zijn getrapt. Een te duur, te beperkt, en te restrictief aanbod. Hoewel ze zich voorlopig nog niet echt zorgen moeten maken over ebook piracy, is het nu hét moment om aan klantenbinding te denken. Voor het te laat is en ze, met grote, koude krokodillentranen op de wang, iedereen voor dief gaan uitmaken.
—
Lees ook:
—
Ter referentie, ik heb ondertussen al zes boeken via iBooks gelezen, twee via Kindle, en twee via Kobobooks.
Twee jaar geleden verbleven we reeds gedurende drie maanden in Seattle. Ik herinner mij nog dat ik een aantal boeken had meegebracht uit België, niet te veel, maar wel genoeg om mij tijdens de vliegreis bezig te houden, en tijdens de begindagen aldaar. Tijdens de eerste maand had ik amper twee boeken gelezen, maar in de twee maanden daarna heb ik er negentien boeken doorgejaagd. De meeste daarvan had ik in Seattle gekocht, en die moesten dus ook allemaal mee naar huis. Gelukkig kwamen mijn schoonouders op bezoek, en werden die bereid gevonden om toch al een deel van die boeken mee naar Gent te nemen.
Dat probleem is deze keer van de baan –enfin, toch gedeeltelijk. Ik heb geen papieren boeken gekocht (op drie na, waarvan twee tweedehands), maar Henri heeft de schade ingehaald. Ik lees al mijn boeken nu op de iPad, en ik neem mij voor om geen papieren exemplaren meer te kopen –mits enige uitzonderingen. Op papier koop ik enkel nog non-fictie boeken (genre: filosofie, muziek, naslagwerken, e.d.); literaire boeken die ik echt in handen wil en/of digitaal niet beschikbaar zijn; en tweedehands.
Eén van dé grote voordelen van de digitale bibliotheek is dan ook bookshelf 2.0. Een iPad herbergt voor een paar gigabyte aan boeken, mogelijks meer dan u er in uw leven leest. We kunnen een boompje (een gans bos waarschijnlijk) opzetten over de tactiele sensualiteit van het gedrukte boek, de geur van verse inkt, en de witte maagdelijkheid van de bladen. Ik ben daar zeer aan genegen, maar ik denk dat ik de mentale knop heb omgedraaid. Het overgrote deel van mijn boeken ligt stof te verzamelen en woonruimte in te nemen. Ik herlees mijn boeken zelden. 1% zal al veel zijn, vermoed ik –er is al zoveel geschreven, er is zoveel te ontdekken dat het soms wel zonde lijkt om boeken te herlezen. Mogelijks is Henri er nog in geïnteresseerd (het ziet ernaar uit van wel), maar dan nog kunnen zijn literaire interesses geheel verschillend zijn van de mijne –het is tussen Tessa en mijzelf al behoorlijk verschillend.
Dus kan ik ze net zo goed digitaal lezen.
(Morgen ga ik dieper in op het lezen zelf.)
Het zal nu zo ongeveer een maand geleden zijn, dat ik in Redding, CA een iPad heb gevonden. We hadden eerst een paar Apple Stores aangedaan, waar Henri de dingen wel gretig bepotelde, maar waar ze telkenmale waren uitverkocht. Ik had er mij al bij neergelegd dat het tot in Seattle zou duren eer ik er één kon bemachtigen, tot Tessa in Redding een onooglijk klein plakkaat zag met daarop Apple Store, now open! (dat zwarte appeltje, links op de foto).
We waren alledrie redelijk verbouwereerd toen we er een grote stapel onverkochte iPads troffen, in alle toen beschikbare maten (dus geen 3G’s).
De eerste dagen dat we in Seattle zaten, heb ik Tessa meermaals aan de telefoon naar huis begeleid. Aan de hand van de standaard Maps app (gevoed door de wifi), kon ik haar perfect vertellen welke richting ze uit moest om de bus te halen, inclusief de trappen die ze zou tegenkomen, of het restaurant dat ze “waarschijnlijk zo nu ongeveer” aan haar linkerkant zou voorbij stappen. En het ding is snel. Maps is sneller dan via Google Maps op de computer, en is veel groter op het scherm.
De iPad is geen vervanger van de computer. Het is een informatie hub, waarop ik mijn newsfeeds lees (NetNewsWire dat synchroniseert met Google Reader) en eventueel de langere stukken naar Instapaper stuur (of verder lees); mijn mail check; rap wat informatie opzoek (via Safari); documenten op mijn Dropbox account bekijk; wat notities neem in Evernote; een spelletje speel (Angry Birds, Labyrinth 2); mijn adresboek, kalender en passwoorden (1Password) gesynchroniseerd heb, en boeken (iBook, Kindle en Kobobooks) en ook al eens een stripverhaal (via Comixology) of een tijdschrift lees (foto hierboven: de PDF versie van Downbeat via GoodReader, ligt broederlijk naast de papieren versie –die ik nu niet meer koop).
Er zijn ongetwijfeld vele nadelen aan verbonden (de beperkte bruikbaarheid in volle zon bijvoorbeeld), maar ik ben ongelooflijk content van de iPad. Op 28 mei is de iPad ook te koop in o.a. Frankrijk, Italië en het VK; België moet nog wachten tot juli. Afgaande op bijvoorbeeld de Franse prijsstelling, wordt het dollarteken naar gewoonte simpelweg vervangen door een euroteken –nuja, zoveel scheelt dat tegenwoordig niet meer.
(En hoe het meevalt om boeken te lezen op een iPad? Dat is voor een volgende keer.)