iPad als bibliotheek (2)

Een digitaal boek laat zich eigenlijk op dezelfde manier lezen als haar papieren voorloper. Een boek bestaat uit een tekst opgedeeld in hoofdstukken, vaak met een titel, die dan (meestal toch) nog eens verder zijn opgedeeld in paragrafen.

In de gedrukte versie werd dat –hopelijk– allemaal mooi vorm gegeven, inbegrepen de keuzes van het lettertype, lettergrootte, woord- en regelspatiëring, en algehele bladschikking. Bij digitale boeken is de vormgeving veel beperkter.

Er zijn drie iPad apps waarmee ik momenteel mijn digitale bibliotheek opbouw: iBooks van Apple; Kindle van Amazon, en Kobobooks waarmee ook Borders in zee gaat. Alle apps houden (vanzelfsprekend) bij tot waar u in het boek gevorderd bent; bij alledrie kan de lichtsterkte aangepast worden en de grootte van het lettertype.

Om Apple iBooks te kunnen gebruiken, heb ik een Amerikaanse iTunes account aangemaakt (met een adres uit één van de taxvrije staten), dat ik spijs met iTunes gift card gekocht in de Safeway. Werkt tot nog toe zonder enig probleem. Kindle boeken kopen werkt gewoon zoals een ander boek kopen, behalve dat ik enkel de boeken voor de Europese markt kan kopen en ze vaak duurder zijn dan bij Apple –maar Amazon heeft méér boeken. Mogelijks kan ik die beperking omzeilen op een gelijkaardige manier als bij Apple. Kobobooks werkt zoals Amazon. Op de drie systemen kan het begin van een boek als voorproef gratis worden gedownload. Veelal gaat het om een tiental bladzijden, in elk geval genoeg om te zien of de schrijfstijl u ligt. Heel handig.

Apple iBooks is, wat leesgemak betreft het meest interessant. Er zit een woordenboek ingebouwd (woord selecteren en dan op ‘dictionary’ klikken voor uitleg, zonder de applicatie te verlaten of zelfs maar het boek te sluiten); er kan een bookmark gemaakt worden van een stuk tekst (niet van een blad); er kan gezocht worden op tekst.

Het minst geslaagd is de manier waarop Apple de boeken presenteert: in een lelijk nagemaakte boekenkast die zelfs min of meer blijft staan als men de boeken als lijst bekijkt. Rangschikken op auteur lijst de gekochte boeken op aan de hand van de familienaam, en de samples aan de hand van de voornaam: verwarrend, en eigenlijk waardeloos. Ook de interface waarin men een boek leest is zoveel mogelijk gemaakt om aan een echt boek te herinneren. Het stoort niet, maar het hoefde niet echt.

Wel schitterend is dat er twee bladzijden worden getoond als men de iPad van portret naar landschap modus heroriënteert. De twee andere apps smeren het boek desgevallend gewoon over de lengte van het scherm uit, wat het lezen moeilijker maakt (te lange regels).

De regelafstand is bij iBooks ruim genoeg; naast de lettergroote kan ook het lettertype zelf gewijzigd worden. De interface toont ook de titel van het boek bovenaan, en het aantal bladzijden onderaan (pagina zoveel van zoveel). Desgewenst wordt ook getoond hoe ver men in het boek zit, of hoeveel bladzijden er nog in het hoofdstuk overblijven. Zeer handig.

De Kindle leest het minst comfortabel: de regels plakken net niet aaneen, en dat stoort vaak. Er wordt ook niet getoond hoeveel bladzijden er zijn, maar wel op welke positie men zich bevindt (bijvoorbeeld het nietszeggende position 1128 – 1139) en het percentage waarin men gevorderd is in het boek. Amazon heeft wel een mooie presentatie van de boekenlijst; er kunnen notities gemaakt worden en bookmarks geduid. Grote troef van het Kindle systeem: whispersync, dat niet alleen dient om de boeken te downloaden, maar ook de positie waar u zich in het boek bevindt markeert. Op die manier kan u bijvoorbeeld gewoon verder lezen op een andere computer (windows, mac, kindle, iPad, iPhone).

Kobobooks leest het meest comfortabel, maar het doet ook niet veel meer dan dat. De tekst is luchtig, net goed geschikt; het lettertype kan gewijzigd worden net zoals de lettergrootte. Er kunnen bookmarks gemaakt worden (enkel een pagina), maar er wordt nergens getoond hoever men reeds in het boek is gevorderd (enkel in het hoofdstuk –redelijk vervelend). Maar het heeft de meest aangename bladschikking.

Het is jammer dat Apple geen iTunes voor boeken heeft gemaakt. Cover flow boven een lijst van boeken was veel interessanter geweest dan zo’n fake boekenkast. iBooks is jong, hopelijk komt Apple dra met een verbeterde versie uit, toch wat book management betreft.

Jammer ook, dat er geen obvious manier is om de boeken te beheren. Op het eerste gezicht is er geen mogelijkheid om de boeken die in de drie systemen worden aangekocht samen te brengen. Een groot hiaat!

Het ander probleem is momenteel een beetje het aanbod; zowel inhoudelijk als de manier waarop de inhoud wordt verstrekt. De digitale boeken zijn voornamelijk op de Amerikaanse markt afgestemd, al hoop ik dat er binnenkort verandering in komt, eenmaal de iPad ook in Europa beschikbaar komt. Voorlopig krijg ik overigens vaak ook nog dit soort boodschappen te zien: “Unfortunately, based on your geographic location, the publisher of this content has not granted us the right to sell this content to you.”

De uitgevers lijken wel in dezelfde valkuilen te zullen trappen als die waarin hun gewaardeerde collega’s uit de muziekindustrie al zijn getrapt. Een te duur, te beperkt, en te restrictief aanbod. Hoewel ze zich voorlopig nog niet echt zorgen moeten maken over ebook piracy, is het nu hét moment om aan klantenbinding te denken. Voor het te laat is en ze, met grote, koude krokodillentranen op de wang, iedereen voor dief gaan uitmaken.

—

Lees ook:

—

Ter referentie, ik heb ondertussen al zes boeken via iBooks gelezen, twee via Kindle, en twee via Kobobooks.

19 gedachtes over “iPad als bibliotheek (2)”

  1. Waarom probeer je eigenlijk de echte Kindle niet eens? Je raakt die sowieso wel weer kwijt op de tweedehandsmarkt als het je niet bevalt.

    Ik vind dat je digitaal lezen niet echt kan vatten als je geen e-ink apparaat uitprobeert… Just my $0.02 🙂

  2. Ik vraag me hetzelfde af als Sara. Uit de reviews (Kindle vs. iPad) die ik heb gelezen komt de Kindle altijd naar voren als het apparaat dat het beste geschikt is om boeken te lezen. Voor iemand die zo veel leest als jij lijkt me de Kindle een goede investering.

  3. Ik heb een echte Kindle, ik ben er heel tevreden van, en van zodra er een volgende generatie iPad komt, koop ik die ook.

    De ene voor in de zon en als ik op weg ben, de andere voor in het donker en als ik ergens zit.

    De iPad is me te zwaar om met één hand in de metro te lezen of op stap in de straat; de Kindle geeft geen licht en is dus moeilijk te lezen in het donker.

    De typografie bij de Kindle hangt af van het lettertype: de serif die erin zit is afgrijselijk, de slab serif is uitstekend. De typografie bij Apple geeft me hoofdpijn: resolutie te laag, woorspatiëring urgh.

    Kindle is ideaal om te *lezen*, maar slecht om te *bladeren*. Da’s een gevolg van de e-Ink technologie, die een halve seconde of zo nodig heeft om een pagina op te bouwen. Afbeeldingen zijn mogelijk, maar enkel in grijswaarden en laag van resolutie (800×600).

    Whispersync is inderdaad een enorm gemak bij de Kindle: verder lezen op een ander device, kopen op pc en 30 seconden later lezen op een ander. Bookmarks en annotaties gaan ook van device naar device.

    Het woordenboek in de Kindle –New Oxford American Dictionary– is ook uitstekend, en degelijk geïntegreerd in de leeservagin: ga met de cursor op een woord staan, en de definitie komt in het kort op scherm, duw op enter en je krijgt het volledige lemma.

    Voor meer detail is er toegang tot Wikipedia, via de ingebouwde netwerktoegang: trager dan ideaal, en niet alle layout wordt bijgehouden, maar ’t is voldoende voor opzoekingen.

    ——

    Voor het beheer van boeken over platformen heen: ik kan leven met Calibre.

  5. @michel: hah! Dat woordenboek zit er niet bij op de Kindle app voor iPad; hopelijk voegen ze dat nog toe.

    @sara @kat: een grote kindle (vergelijkbaar van oppervlak met de iPad) kost bijna evenveel als een iPad, met *veel* minder functionaliteit. Als ik een Kindle koop hang ik bovendien ook vast aan Amazon, terwijl ik met de iPad al minstens bij drie bookshops kan kopen –en prijsvergelijken. Want de Kindle boeken zijn soms wel buitenmaats duur. Solar van Ian McEwan kost in de Kindle versie maar liefst 19 USD, terwijl ik het op amazon uk voor nog geen 9 pond kan kopen in hardcover (en in de locale borders voor ongeveer evenveel in USD, getekend door de auteur bovendien).

  6. Mja, mja. De gewone Kindle 2 valt toch heel goed mee van prijs? Voor boeken op te lezen vind ik die meer dan groot genoeg. Een groter scherm zou mij storen. De DX is dacht ik meer voor kranten en tijdschriften ontwikkeld, maar daarmee wou ik eigenlijk niet vergelijken.

    En wat de prijzen van de boeken betreft, varieert het heel sterk. Ik heb al recente boeken (toegegeven, het was pulp) gekocht aan prijzen zo laag als $3, en andere (de meeste eigenlijk) aan rond de $13. Omgerekend naar euro vind ik dat niet zo duur.

    Ik zou zo graag willen dat je die eens probeert dat ik je die van mij zelfs even zou willen lenen, just to make a statement! 😀

  8. (The point being: al wat de Sony Reader eBbook kan lezen, kan Kindle lezen. Al wat B&N’s Nook kan lezen, kan Kindle lezen. Al wat epub, mobi, pdf, doc, txt, etc. is — kan Kindle lezen.)

  9. Ik ben een absulute leek op het vlak van het lezen van digitale boeken. Ik ben mij wel van bewust van die evolutie en ik vraag mij af wat de gevolgen zullen zijn op het vlak van het openbaar bibliotheekwerk. Heeft het nog wel zin te investeren in dure gebouwen en dito inrichtingen als zo’n evolutie voor de deur staat? Wat houdt voor jou de digitale bibliotheek in? Wat moeten de voorzieningen zijn, er rekening mee houdende dat de gemeenschap zal moeten blijven investeren in de toegang van een zo breed mogelijk publiek tot het digitale boek?
    Ik heb ook al de bibliotheek van Seattle, prachtig ontwerp van OMA (Rem Koolhaas) bezocht, maar ze niet met die ogen bekeken. Is daar al rekening gehouden met die evolutie? Bill Gates, heeft men mij toen verteld, was lid van de stuurgroep die het concept voorbereidde. Ik kan mij niet voorstellen dat hij die evolutie toen al niet in het hoofd had.
    Groetjes, oma dus en niet opa

  10. @Michel: “The point being: al wat de Sony Reader eBbook kan lezen, kan Kindle lezen. Al wat B&N’s Nook kan lezen, kan Kindle lezen.”

    Dat denk ik eigenlijk niet: ze kunnen dat enkel wanneer het gaat over DRM-vrije boeken (Project Gutenbergboeken bijvoorbeeld). “B&N books can only be read on a Nook, Sony books can only be read on a Sony and Amazon books can only be read on a Kindle.” [bron]

    Al zou ik niet liever hebben dan dat ge mij een link stuurt die het tegendeel aantoont.

    @Sara: tempting, maar ik heb er nu toch geen budget meer voor…

    @woody woodpecker: die digitale bibliotheek staat nog absoluut in de kinderschoenen. Zolang er geen standaard en gratis applicatie is die een digitaal leensysteem mogelijk maakt (zoals digileen voor muziek bijvoorbeeld, dat jammerlijk enkel toegankelijk is op een windows pc), zie ik de nood voor papieren boeken nog niet meteen afnemen, en al zeker niet in de context van een uitleenbibliotheek. En zelfs al zou het snel doorbreken, dan nog zullen beide vormen nog heel lang naast elkaar blijven bestaan. Gelijk lp, cd, en muziekdownloads.

    Ik kom er nog wel op terug.

  11. De bibliotheek, vind ik, moet ernstig nadenken over wat haar taak en rol is.

    Een bibliotheek is geen gebouw met boeken, het is een plaats waar mensen boeken leren kennen. Waar er geklasseerd wordt, waar er collecties opgebouwd en geannoteerd worden, waar waarde toegevoegd wordt aan de boeken doordat er verbanden gelegd worden.

    Mensen komen er met boeken in contact, en niet alleen de bestsellers. Mensen komen er ook met andere mensen in contact, delen ervaringen, lezen samen, discussiëren…

    Absoluut centraal en belangrijk voor mij zijn twee elementen: dat het laagdrempelig is — voor iedereen ongeacht leeftijf, persoonlijke situatie en budget, en dat het niet-commercieel is — niet enkel de bestsellers, niet enkel de meest recente boeken.

    Librarything, met zijn forums en zijn discussies en zijn leesclubs is één visie van wat een bibliotheek is — voeg daar nog de toegang tot het boek zelf aan toen, en een betere (lees: eenvoudigere) interface, en we zijn denk ik al een heel eind op weg.

    Er zijn een heel aantal zaken die nog open staan, en waar een oplossing moet voor gevonden worden. Eén vraag is hoe het zit met het aspect “uitlenen”: kan daar nog sprake van zijn in een digitale context? Waar liggen de scheidingslijnen tussen “lenen” en “kopen” en “huren” en “inkijken”?

    Een andere vraag is misschien “wat is een boek?” Moet een bibliotheek beperkt blijven tot boeken zoals we ze nu kennen? Is een game ook niet iets dat daar zou passen? En applicaties zoals voor iPhone of iPad? Want magazines en Kranten, die worden nu al meer en meer applicaties, met allerlei interactieve features en dingen.

    En neem maar meteen audio en video en in het algemeen multimedia mee, touwens.

    Nee, boeiende wereld. Ik zie een grote toekomst voor bibliotheken. Collatie, collaboratie, contextualisering, conversatie… leutig!

    Waar ik weinig of géén toekomst voor zie, is voor de uitgevers, vrees ik.

  12. Bibliotheek als multimediatheek, was dan niet wat ze voor de Krook gepland hadden? En waar ze nooit vanzeleven het budget voor zouden (kunnen) vrijmaken om het zelfs maar _deftig_ uit te werken?

    Laagdrempelig en breed, inderdaad, dat zijn belangrijke vereisten voor een bibliotheek. Die weidsheid kan digitaal overigens veel gemakkelijker, want er hoeven geen zeldzaam geraadpleegde boeken meer gedrukt of bewaard te worden. Al die onwaarschijnlijk waardevolle maar te gespecialiseerde boeken kunnen digitaal veel gemakkelijker ontsloten worden. Kunnen, zeg ik wel.

    Uitlenen kan absoluut digitaal; het is zowat de enige aanvaardbare situatie waarin DRM (nog) een plaats kan/mag hebben. Vergelijk het bijvoorbeeld met het huren van films via iTunes hier in Amerika.

    Uitgevers doen natuurlijk meer dan een boek uitgeven. Sterk veralgemeend, selecteren ze boeken, begeleiden ze de schrijvers en zorgen ze voor de marketing. Wel is het zo dat goede boeken, die mogelijks –om wat voor reden ook– niet gepubliceerd worden, nu zelf kunnen gepubliceerd worden. Ik zie echter Apple bijvoorbeeld (het gaat net zo goed op voor vele anderen) niet meteen een platenmaatschappij worden of een uitgever. Nee, dan wordt het erger voor de kleine boekenwinkels. Ze zullen zich wel sterk moeten aanpassen, de uitgevers, maar dat lijkt me logisch bij zo’n nieuwe markt.

    —

    Noch bij Barnes & Noble, noch bij Sony, kan ik boeken downloaden overigens. Ik moet Amerikaan zijn, en dat kijken ze na via mijn kredietkaart. Een gift card kopen helpt niet bij B&N, want ge moet dan nog steeds een kredietkaart opgeven.

    Heel spijtig, want de B&N eReader op iPad is mogelijks de beste van de hoop. Een zeer leesbaar lettertype (Amasis, en nog vijf of zo andere om uit te kiezen), de mogelijkheid om de alineaspatiëring in te stellen en zelfs de hoogte en breedte van het leesgebied (telkens vier verschillende settings). En ook nog bookmarks (highlight), notities, ingebouwd woordenboek, en een mogelijkheid om op te zoeken in Google of Wikipedia (opent dan een webbrowser). Damn.

  13. Barnes & Noble doet epub, en dat converteert Calibre blijkbaar vlot naar Kindle-leesbare .mobi.

    Ik heb het net getest met Solar, en dat lijkt te werken. Sony’s LRX was niet te converteren, maar zij doen voor hun boeken tegenwoordig ook epub. Geen zin om Solar nóg eens te kopen, maar vooral: de store-ervaring was redelijk knudde, nbij BOL.com.

    [dat van die ebook piracy, vrees ik, is wel degelijk al een tijd aan de orde — Engelstalige boeken, vooral bestsellers en non-fictie, zijn nog vóór publicatie te vinden, in uitstekende kwaliteit]

    (maar ’t is dus wachten tot het allemaal meer matuur wordt, en er één formaat voor alles zal zijn, met degelijke DRM — misschien met tijdsbeperkingen, misschien met pay-as-you-read, misschien met nog andere dingen. interesting times)

  14. Maar hoe, is nu de vraag, komt ge aan die B&N epubs? Of moet ik die vraag beter eens via mail stellen?

  17. De adrestruc gebruikte ik ook voor iTunes/iBooks (cfr de link onderaan mijn post), en gisteren had ik dat ook zo geprobeerd voor B&N, maar toen wou hij dat niet aanvaarden. Vandaag wel. Weird.

    Bedankt voor die Borderlinx tip. BTW als ge iets koopt in de USA dat niet moet geshipt worden (maar enkel gedownload), zoek dan eventueel (via Google) een adres (maakt niet uit van wie of wat) in Alaska, Delaware, Montana, New Hampshire of Oregon, dan moet ge geen sales tax betalen.

Reacties zijn gesloten.