Tag: JazzLab Series

Machines should work: Imagine Raymond

Imagine Raymond, De Casino, Sint-Niklaas
in het kader van de Jazzlab Series

De laatste maanden word ik nogal geplaagd door een veelheid aan migraines. Het immer wisselende weer zit daar voor een groot deel tussen, en die ondingen zijn ondertussen dermate vanzelfsprekend dat ik gewoon kan functioneren overdag. Mijn doen en laten lijken mij vaak wel wat wazig, en ik onthoud nog veel minder dan vroeger, maar goede notities kunnen daar makkelijk aan verhelpen. Minder aangenaam zijn de avonden: het lukt gewoon niet om lang weg te gaan, laat staan om het geluidsvolume van de mij anders zo geliefde concerten te ondergaan. De concerten die ik al heb bijgewoond in 2018 zijn op twee vingers te tellen. Het aantal keren dat ik ’s avonds wat uitgezakt ben, op drie. Samen net goed voor één hand dus. Niet echt compatibel met een branche waar het nooit echt begint voor 21u.

Toen ik de kans kreeg om te gaan luisteren naar Imagine Raymond, heb ik daarom even getwijfeld. Ik had echter al een paar kansen aan mij laten voorbij gaan (o.a. in Gent en in Leuven), en ik wou het echt wel horen. Sint-Niklaas is niet ver, De Casino is een goede zaal, en ik had de zoon mee om mij terug naar huis te dragen.

Het concept Imagine Raymond is een heruitvinding van het vroegere Wofo, dat in 2012 reeds door Vlaanderen trok met een eerste interpretatie van de muziek van Raymond Scott (dezelfde Raymond uit de groepsnaam). Scott (1908-1994) was een Amerikaanse componist, muzikant en uitvinder en had een enorme invloed op de ontwikkeling en het gebruik van elektronische muziekinstrumenten —zo zou helaas pas echt na zijn dood blijken. Wofo bracht reeds een eerste eerbetoon aan de componist die niemand kant maar iedereen al heeft gehoord —hoewel Scott nooit echt een soundtrack heeft geschreven, werden zijn composities in meer dan honderd cartoons gebruikt. Met Imagine Raymond wordt het avontuur nog even verder doorgetrokken: de groep werd uitgebreid met electronicawizzard Dijf Sanders en videomaker Victor Van Rossem.

Imagine Raymond is absoluut een visuele belevenis. Dat gaat van een bijna voor de hand liggende parallel tussen instrumentatie op het scherm en geluid (het klavier weerklinkt als het klavier op het scherm wordt getoond), over sinus golven en andere oscillatoren, tot een herwerkte soundtrack bij het bewegende beeld. Het beeldmateriaal wordt live bijgestuurd door Van Rossem, wat bijdraagt tot het improvisatorische karakter van de muziek. Van Rossem haalde zijn inspiratie uit archiefmateriaal uit (voornamelijk) de jaren 30 tot 50, waaronder deze (nu) hilarische IBM reclame, machines should work, people should think (korte stukje hieronder, langere versie op youtube). Met muziek van Raymond Scott natuurlijk!

[youtube https://www.youtube.com/watch?v=PyBNR8ThrNQ]

In de composities sijpelt nog steeds duidelijk de hand van Xavier Verhelst door, en de uitbreiding met de electronica van Dijf Sanders is bijzonder complementair: een gedegen aanwinst, die de muziek een extra dimensie geeft zonder geforceerd over te komen of de overhand te nemen. Naast de herwerkingen van de Scott tunes zitten er ook een paar eigen composities tussen, die helemaal passen in de leefwereld van Imagine Raymond. Een bijzonder mooi eerbetoon.

Voor wie meer wil weten over Raymond Scott is er de uitstekende documentaire Deconstructing Dad: The Music, Machines and Mystery of Raymond Scott (2010) (gezien op het Filmfestival in 2011). Het staat helaas nog niet op Netflix.

(Voor de volledigheid: het einde van het concert hebben we helaas gemist: het was de trein van 22u of die van 23u —dat uurtje langer ging niet gelukt zijn.)

Ben en Erik en Lander en Anneleen en Bram

Drumstel door Bruno Bollaert

Ben Sluijs en Erik Vermeulen toeren samen met Lander Gyselinck en Anneleen Boehme en Bram de Looze in het kader van de JazzLab Series. Gisteren stonden ze in De Werf (Brugges), op 15 december staan ze in de Balzaal van Vooruit. Ze zijn goed bezig, alletwee + drie. Als ik u was zou ik maar eens gaan luisteren.

Nathan Daems Quintet

Nathan Daems Quintet @ Vooruit door Bruno Bollaert

Het was een sterk statement van Nathan Daems, om het concert in Vooruit bijna solo te openen, enkel gesteund door drummer Simon Segers. Het Nathan Daems Quintet wordt immers druk bevolkt door de leden van De Beren Gieren, iets wat ongetwijfeld ook de jury van het Jong Jazztalent Gent concours niet was ontgaan toen ze het kwintet in 2010 bekroonden, een jaar nadat De Beren Gieren zelf de wedstrijd hadden gewonnen. Beide groepen zijn echter beslist verschillend, en zelfs onder het aanstekelijk-spontane haantjesgedrag van wonderkind Fulco Ottervanger blijft de klankkleur van Daems nadrukkelijk present.

Het openingsnummer wordt gespeeld op sopraansax en geeft een duidelijk oosters getinte indruk; het tweede nummer gaat absoluut de rockerige kant op. In het derde nummer, Koekel Ziet is Alles, een bijna chaotische compositie van Ottervanger, komt de gierende gitaar van Bart Vervaeck op de voorgrond, en bespeuren we een gezonde invloed van rock opera. Met deze drie nummers werden meteen ook de drie bepalende factoren in de groep geïntroduceerd: eerst Daems zelf, vervolgens het Quintet, en tot slot de invloed van Ottervanger.

Er zit een aanstekelijke dynamiek in de groep, waardoor een context wordt gecreëerd voor de melodieën die Daems er tegenaan gooit. Typisch voor deze aanpak zijn de nummers Rashko –geschreven voor een vriend– en The After Renovation Lack –“ge weet wel, ge renoveert een huis, en dat is allemaal nieuw en goed en zo, maar toch verdwijnt er ook iets, in die renovatie”, legt Daems uit. In de samenwerking in het kwintet is het net andersom: er wordt alleen maar toegevoegd. Zelfs al lijkt het soms dat Daems wat verdwijnt in de storm van de andere muzikanten, hij blijft hardnekkig doorgaan als een wervelende onderstroom met zijn eigen beslissende rode draad.

Wie het kwintet anderhalf jaar geleden heeft gehoord tijdens het Jong Jazztalent concours en nadien op Gent Jazz 2011, zal de gigantische evolutie die deze groep heeft meegemaakt, niet zijn ontgaan. Ondertussen is de groep nóg gegroeid, en dat belooft voor de toekomst. De positieve vibe is bijna tastbaar, de energie en het samenspel zijn opvallend. Bas Gommeren speelde een schijnbaar onverwachte solo op contrabas, waarop Simon Segers intuïtief inpikte –Segers speelt graag met onverwachte maar organische ritmes– en de medodie kwam uiteindelijk bij Ottervanger terecht. Dit samenspel is de essentie van jazz.

Ook Nathan Daems genoot zichtbaar; tijdens het encore stond hij een tijdje –zoals Wayne Shorter– geleund tegen de piano mee te genieten van de uitwisseling tussen zijn medemuzikanten. “Dankuwel, dit was een schitterende avond”, vertrouwde hij het publiek toe.

Er is een cd uit, bij De Werf, maar ik heb hem nog niet gehoord. U kan vier stukjes voorbeluisteren op de soundcloud van het Nathan Daems Quintet, of de cd aanschaffen na het optreden. Dit is echter een groep die u zeker live aan het werk moet zien, en dat treft, want de groep toert momenteel in het kader van de JazzLab Series door Vlaanderen. Zo kan u zaterdagavond (20.30 u.) terecht bij De Werf in Brugge, en zondagnamiddag (17 u.) bij Vrijstaat O. in Oostende. Sterk aangeraden.

Hampster dance

Hamster Axis of The One-Click Panther

“Ziedehie Pietel tôh?”

De stem kwam van de zetel achter mij, waar een man zat die zichzelf al de ganse eerste set voor Frederik Meulyzer (zie foto) moet hebben gehouden, want hij had de hele tijd met zijn voet zitten meedrummen tegen de leuning van mijn zitje. Hij had mij eerst gevraagd of ik journalist was (‘nee hoor’), beroepsfotograaf (‘nee hoor’), of… blogger (‘jawel’). Hij kwam –na een korte dwaling bij de Wannabes— zelf bij Gentblogt uit (‘inderdaad meneer’), en dus moest ik wel Pietel zijn.

“Ah. Nee. Pieter woont in Antwerpen.” Hoewel ik hem niet zag, was de ontgoocheling bijna tastbaar. “Sorry”, verontschuldigde ik mij nog, maar het mocht niet baten, vrees ik.

Een voortreffelijk concert van Hamster Axis of The One-Click Panther, in een veel te donkere Domzaal van Vooruit op 17/03/2009.

Lees er alles over bij Het Project: Tongue twister met de hamsters. Euh… panters!

Le Bénéfice du Doute

Salut les animaux. Retrojazz met Animus Anima

Grrr! Meer nog: grrr! Ik raakte er maar niet aan uit. Gewoon slecht zijn, of uitstekend, dat zat er voor deze avond niet in. Of om u maar meteen de pointe van dit verhaal te vertellen: ze begonnen (veel) te braaf, werkten hun eerste set naar een climax af, en donderden als banbliksems over het publiek heen tijdens de tweede. Animus Anima is de naam van deze groep amokmakers, hun recente cd heet Le Bénéfice du Doute, en dat is exact wat we hun voor dit concert gaan geven: het voordeel van de twijfel.

U leest het volledige verslag bij Het Project: Salut les animaux. Retrojazz met Animus Anima

Salut les animaux. Retrojazz met Animus Anima Salut les animaux. Retrojazz met Animus Anima

vier tegen 3

“Hemels”, dat was volgens Vooruit programmator Wim Wabbes de omschrijving van zijn collega van deSingel over het concert aldaar. “Magie zeg maar”, schreef Didier Wijnants in De Morgen, en liet daarbij geestdriftig vier sterren de rechterbovenhoek vullen. U kan dan ook gerust zeggen dat we hoge verwachtingen hadden voor het concert van Dave Douglas 3, dinsdag in Vooruit. Een concert dat bovendien een double bill was met het Free Desmyter Quartet. Wij gingen –speciaal voor u– luisteren, en stapten achteraf –ondanks de vrieskou– met een warm gevoel huiswaarts.

Vorig jaar werden wij door een Gents jazzicoon aan Free Desmyter voorgesteld. Een naam die ons toen geheel onbekend in de oren klonk, maar tijdens die introductie kregen we ook een cd in handen gestopt en werd ons met licht verwijtende blik –alsof we werden verondersteld het hele programma uit het hoofd te kennen– “hij treedt hier morgen op” toevertrouwd. Ondanks het late einduur van de Jazz in ’t Parkdag, ging die cd dezelfde avond nog in de speler. Redelijk tijdloos (en dat is goed), was de eerste gedachte, en ik had al spijt dat ik te moe was om er eens deftig naar te luisteren. Benieuwd naar dat concert. Het kwartet bleek al meer dan tien jaar samen te spelen, maar Desmyter was er niet op gebrand een cd op te nemen. Maar na het concert daags nadien, heeft dat album nog menigmaal onze cdspeler opgezocht.

Free Desmyter Quartet Free Desmyter Quartet

Kenmerkend voor de composities zijn het ritme, en de solo’s van John Ruocco’s saxofoon (en klarinet), waartussen een soms voorzichtige maar bijna steeds nadrukkelijk doordringende Desmyter de piano beroert. Dinsdag kregen we een nog elegischer en behoedzamer pianist te horen. Vaak leek het zelfs of de andere groepsleden een weigerachtige Desmyter een duwtje in de rug moesten geven om te soleren. Ruocco verdween een aantal keren demonstratief tot in de duisternis van de coulissen, om het zachte licht van de pianist beter tot zijn recht te laten komen. Deze mensen spelen duidelijk samen, en ook dat tilt de muziek tot een hoger niveau. (‘Live’ is ook bij deze groep overigens beter dan op cd.) Wij vonden het meteen al jammer dat deze set ingeperkt was door de double bill.

Edoch, de pauze was onvermijdelijk.

Het was een tien jaar geleden dat Dave Douglas voor het eerst in Vooruit op de planken stond (ik dacht dat ik twintig had gehoord, maar dat leek me iets té lang geleden). Wim Wabbes vermeldde nog even dat het eigenlijk de bedoeling was geweest elk project van de man in onze Gentse cultuurtempel op het podium te krijgen, maar mede door de drukbezetheid van Douglas was zoiets onmogelijk gebleken. Bovendien diende Vooruit ook nog andere artiesten een kans te geven om te concerteren –jawel, zo productief is Douglas.

Dave Douglas

In zijn beginjaren liet Dave Douglas zich vooral opmerken als trompettist in de John Zorn ensembles –twee jaar geleden stond hij met Zorn nog op het podium van het toenmalige Blue Note Records Festival (nu Gent Jazz). Tegen het einde van de jaren 90 begon de trompettist vooral met eigen projecten, waarvan Dave Douglas 3sound van dit trio heeft een onmiskenbaar New Yorkse tongval, al is Douglas naar eigen zeggen naar het platteland verhuisd “so the sounds are nog longer city and sirens, but they’ve been replaced by cows and chirping birds.” New York werd vermengd met West Coast, want voor dit project heeft Douglas ijverig geput uit de muziek van de eerder dit jaar overleden Jimmy Giuffre. En net zoals bij het Jimmy Giuffre 3 (in wisselende bezetting), bevat ook het Dave Douglas 3 geen drummer. Verrassend, zo werd gefluisterd, al valt in dergelijke formaties steeds weer op hoe bepalend en dragend een goede bassist wel is.

Scott Colley was dan ook fantastisch. Zijn bijdrage viel niet enkel op tijdens de menige solo’s, maar zijn melodische richting drong door tot in de duels tussen Feldman en Douglas. Het minst op de voorgrond kwam die violist Mark Feldman, die niettemin een waardevolle tegenpool was voor uitspattingen van Douglas. Als bipolaire magneten trokken ze elkaar aan, om zich net zozeer van elkaar af te stoten en zo de muziek een grotere dynamiek te geven.

De composities putten uit een heleboel standaards en jazz roots, en werden afgewisseld met eigen werk van Dave Douglas. Het muzikaal aanbod alleen al maakte dit concert tot geslaagd, de interpretaties en de virtuositeit van de muzikanten lieten het opstijgen tot ongetwijfeld één van de betere van dit jaar. Want de verwachtingen mochten dan al hoog zijn, ze werden stuk voor stuk ingelost.

Free Desmyter Quartet / Dave Douglas 3, gehoord op dinsdag 28 oktober in de theaterzaal van Vooruit

—-

Getipt:

—

Dit artikel werd (een dag) eerder gepubliceerd bij Het Project: vier tegen 3

omtrent die foto’s

Dat ik het zelf bijna vergeten was, maar recentelijk werden mijn foto’s in gedrukt materiaal geplaatst. In een boek en in een tijdschrift, om precies te zijn. In chronologische volgorde hebben we het dan over JazzLab Series 1993-2008 en de Jazzmozaïek van september.

De JazzLab Series organiseren al 15 jaar jazzconcerten in Vlaanderen, en dat werd begin deze maand gevierd met een feestje in de Roma. Een feestje met een concert (van Hamster Axis of the one-click Panther en de JazzLab Series All Stars Band), en een voorstelling van dat boek.

Bekijk vooral die PDFs eens (op de site bovenaan rechts), maar ik zou u toch willen motiveren dit boek aan te schaffen, als u een klein beetje in de Belgische jazz bent geïnteresseerd. Met name het deel De schouders onder de Belgische jazz 2, met als ondertitel Enkele kritische beschouwingen, biedt een interessante kijk op het Belgische jazzgebeuren, en onderzoekt ook de rol die is weggelegd voor organisaties zoals de JazzLab Series. Voor amper 15 euro krijgt u 80 bladzijden inzicht in een deel van de recente Belgische jazzgeschiedenis, én een aantal fotokaternen.

Ook in Jazzmozaïek september staan er dus foto’s van mij, het meest opvallend zijn waarschijnlijk die van Jazz Middelheim (pagina 28-29). Het tijdschrift is gratis te verkrijgen, of u kan het ook gewoon downloaden (al krijg ik de PDF van Zomerfestivals in Beeld –waar mijn foto’s van Jazz Middelheim werden opgenomen– niet geopend).

Fantastisch vind ik dat, die publicaties, en het doet toch serieus wat om uw werk eens in ’t echt te kunnen zien (ipv op een computer). En zo mooi gedrukt bovendien. Misschien moet ik toch maar eens wat foto’s op groter formaat laten afdrukken.

gisteren in de roma

it's jazz, baby it's jazz, baby

…voor het verjaardagsfeestje van de JazzLab Series. 15 jaar oud! Hiep-hiep-hiep… hoera!

Maar: er was slechts weinig licht. Correctie: er was heel weinig licht! 1250ASA, f/2.8, 1/30s: aaarrrggghhh. Foto links: de ingang van de Roma; foto rechts: Hamster Axis of the one-click Panther en Bert Joris tijdens het avondmaal backstage. Ik ben paparazzo geworden, jawel! (Just kidding, just kidding! –voor alle duidelijkheid toch maar.)