Gisterenavond bracht mij aldus naar De Roma voor een enthousiast concert van het Vijay Iyer Trio. Opvallend –voor we het over muziek zelf hebben– was de schitterende verlichting van hoofdzakelijk neutraal licht, waarin soms een warmig geel werd bijgestoken. Hier konden we het eindelijk nog eens stellen zonder de pseudotrendy mix rood en blauw die de Vlaamse podia visueel vergiftigt.
Stephan Crump op bas en Marcus Gilmore op drums (“he’s barely 25 and he’s already played on like a thousand albums”, introduceerde Iyer hem) zorgden voor een stevige basis voor het concert. Een onderlaag die tegelijk boven- en tussenlaag was, want samen met het aanhoudend fortissimo van Iyer zorgde dit voor een lineair volume waarin het soms wat zoeken was naar subtiliteit. Wisten we niet beter, we hadden verondersteld dat dit trio erop belust was een loudness war uit te vechten. De ruimte voor meer nuance was er toch, zoals in de eigen compositie Abundance, maar de kracht van de muziek zat meer in de gestructureerde uitvoering van de pianist. Iyer slaagde er moeiteloos in de muziek hapklaar en schijnbaar toegankelijk te presenteren aan het publiek, maar wie dat wou ontdekte in de gesyncopeerde staccatojazz al gauw een onderliggende structuur van complexiteit en techniek. De muziek was sterk repetitief –wat wonderwel paste in het uniforme geluidsvolume– en er werd vaak gebruik gemaakt van phase shifting, twee ritmes/tempo’s die in elkaar verglijden, even samenwerken, en opnieuw uit elkaar vloeien.
Mathematisch en beredeneerd, zo zal u stellen, en dat hoeft niet te verwonderen gezien Iyers achtergrond in wis- en natuurkunde (lees bijvoorbeeld: Strength in numbers: How Fibonacci taught us how to swing). Het mooie aan dit alles is dat het een extra dimensie kan bieden, maar dat het geen noodzakelijke voorwaarde is om van de muziek te genieten. Het talrijk opgekomen publiek in De Roma wist dat duidelijk naar waarde te schatten, want Iyer werd onder aanhoudend applaus naar het podium teruggeroepen voor een encore.
Vijay Iyer Trio in De Roma, 13/10/2011