Twee keer moest ik het herlezen, en evenzoveel keer werd De reuzenpenis van Jan Fabre over pagina 48 van mijn krant uitgesmeerd. Dank u, mevrouw Nimmegeers, ik heb in tijden niet meer zo gelachen. Uw argumentatie raakt kant nog wal. Of was het hele stuk echt humoristisch bedoeld?
De vraag of deze kunstenaar-van-één-thema – de man van de Gentse hespenzuilen die naar eigen zeggen als kleine jongen al insecten op naalden prikte – de geschiedenis zal halen, laat ik aan kunstcritici over. Fabre houdt van dode wezens, die ook ge-dode wezens zijn. Mijn moeder zei al dat je niet met eten moet morsen, en dat spinnen misschien ook wel lijden als je hun poten uittrekt. Maar zij kende dan ook niets van moderne kunst.
Een goede ad hominem om mee te beginnen (kunstenaar-van-één-thema
). Een onwaarheid bovendien, want Jan Fabre staat bekend ook graag de blauwe bic ter hand te nemen, of zijn beelden wolken op te laten meten (al dan niet vanop het SMAK of vanop de rug van een schildpad). Gevolgd door een captatio die om medeleven spreekt; een kwinkslag die tegelijkertijd een knieval is, en waarmee je meteen alle autoriteit voor je verdere analyse verliest. Maar zij kende dan ook niets van moderne kunst.
Wat een excuus voor de rest van uw betoog.
Het fallisch-sadistisch aureool is onloochenbaar. Fabre heeft er zelf geen moeite mee. Het gaat niet over heling en samenhang, maar over lijden en desintegratie. Aan welk soort wetenschap zou de doorspiesde kever dan een ode kunnen zijn? Aan de ‘wetenschap’ van dokter Mengele, kamparts in Auschwitz? Aan de vivisectie en de talloze martelsessies op dieren waar inspiratieloze derderangswetenschappers zich mee bezighouden? Of misschien aan het soort ‘wetenschappers’ dat het gifgas ontwikkelde waarmee Saddam de Endlösung van het Koerdische probleem kon afhandelen?
Huh? Waar komt dat allemaal vandaan? Alles wat lang en recht is, is een fallus, jajaja, dank u, dat hadden we sinds Freud allemaal al begrepen. Maar dan staat een op een naald geprikte kever plots symbool voor de holocaust. Hallo? Misschien verwijst het beeld ‘gewoon’ naar de entomolgie? U weet wel, één van die (toen) populaire wetenschappen die aan de basis liggen van de grote wetenschappelijke ontwikkelingen uit de 19e eeuw? En is de link met goh, pakweg Jean-Henri Fabre, entomoloog en voorvader van Jan, dan misschien zo moeilijk te leggen?
Fabre heeft iets te zeer zichzelf gekopieerd en is vervallen in een foute beeldspraak. Misschien was Panamarenko, die ik ooit opzocht tussen zijn vier levende papegaaien en naast zijn moeder, een betere keuze geweest. Of moeten we dit op zijn Belgisch oplossen, en ter compensatie op een ander stadsplein een ‘vrouwelijk’ monument oprichten?
Neen, alle obelisken afbreken, dat moeten we doen. En de kerktorens. Alleen het atomium, dat mag blijven, want die bollen, dat zijn net borsten. Of is dat dan ook weer niet vrouwvriendelijk genoeg, want de mannen, die kijken alleen maar naar borsten, nooit naar de vrouw. ’t Is godgeklaagd. Of wacht eens, misschien zijn het geen borsten, maar kloten? Het veelklotige atomium. Als dat geen epitheton is. Afbreken die handel.
Och mevrouw Nimmegeers, u houdt niet Fabre, en dat is uw goed recht. Maar zeg dát dan, en hang niet zo’n zielig verhaaltje op over een fallus en mannenheerschappij. U verliest er alleen maar uw zelfrespect mee.
Het artikel (een opiniestuk) komt uit DS, en kan je nu downloaden als PDF. En hier is een foto van die ‘Gentse hespenzuilen‘. En een artikel van vorig jaar uit The Guardian: Super fly guy .