Auteur: bruno

seizoen 05-06: de vlaamse opera

Het ziet er weer goed uit. Zowel het aanbod van de Vlaamse Opera als van De Bijloke belooft een aantal interessante avonden voor het komende jaar (of wat had u verwacht).

Om maar meteen met het grootste project te beginnen: de Vlaamse Opera brengt de Ring! Let wel, om uw enthousiasme meteen een (klein) beetje te bekoelen: de cyclus wordt geprogrammeerd over de komende drie seizoenen. Dat betekent dat in juni (en begin juli) 2006 Das Rheingold gebracht wordt in de Opera te Gent. Enkel in Gent, want de Antwerpse Opera werd op 1 april gesloten voor de restauratiewerken; de producties worden voor 2005-06 in wisselende theaters in het Antwerpse gespeeld. Met uitzondering van Das Rheingold dus; er worden zelf speciaal bussen ingelegd om de Antwerpse operabezoekers tijdig tot in Gent te brengen. (Rest nu nog de vraag of we Siegfried samen met Die Walküre dan wel met Götterdämmerung in één seizoen voorgeschoteld krijgen.)

Het Antwerpse effect is ook duidelijk merkbaar in de opera’s die worden gebracht: maar liefst twee concertante uitvoeringen: Verdi’s Nabucco, en Donizetti’s Maria Stuarda; voeg daaraan toe de Prova D’Orchestra van composer in residence Battistelli (die ons dit jaar vergastte op het vooral scenografisch sterke Richard III), Händel’s Semele (een oratorium), en Lehár’s Die Lustige Witwe (een operette) en er blijven nog twee opera’s over (van de zeven) met echt uitgewerkte dramaturgie. Eigenlijk eentje, want Das Rheingold wordt niet in Antwerpen vertoond. Blijft over: Strauss’ Ariadne auf Naxos (waar ik naar uitkijk, ook al omdat ik zo te spreken was over Salome dit jaar).

Één voorstelling minder dan vorig jaar, de abonnementsprijzen zijn iets naar beneden gebracht, en er is een 9e categorie bijgekomen, wat de minimumprijs voor een abonnement naar 46 EUR brengt (voor de premières). Voor die prijs krijgt u waarschijnlijk slechts heel weinig te zien, maar dat is in het komende seizoen duidelijk minder van belang. (Nog even ter referentie: voor de duurste plaatsen moet u precies tien keer dat bedrag neertellen.)

Ik haal er drie tips uit: Das Rheingold, Ariadne auf Naxos, en Die Lustige Witwe (al ben ik zelf meer geïnteresseerd in Semele). Maar pin er mij niet op vast. En, bijna vergeten: de familievoorstelling De Toverfluit, een versie voor kinderen van Mozart’s Die Zauberflöte. Gezongen in het Nederlands, met voorstellingen o.a. tijdens de paasvakantie volgend jaar (voor 5+).

Bekijk echter ook de programmatie van de concerten, met o.a. de Polish Composers in Concert, in het kader van het Internationaal Filmfestival van Vlaanderen, het Recital José Van Dam, met Schubert’s Winterreise, en het concert Battistelli, Rota, Stravinsky en Tipett in De Bijloke. Maar over het aanbod van De Bijloke lees je meer in een volgende entry.

druk? nah!

Het wordt druk vandaag: ik heb drie moeders en één jarige schoonvader te verwennen.

Gelukkig krijg ik de professionele hulp van mij zoon:

  • “Papa, papa, gaan we bloempjes plukken voor mama?”
  • “Papa, heb je het cadeautje voor oma al ingepakt?”
  • “En voor oma N.?”
  • “Papa, gaan we de tafel dekken voor mama?”
  • “Moet je de batterij van de auto niet opladen voor morgen, papa?”
  • “Papa, heb je het water al opgezet voor mama haar thee?”
  • “Gaan we de cadeautjes al in de auto zetten, papa?”
  • “Mag ik mama nu gaan wakker maken? (Want anders gaan we nooit op tijd bij opa zijn.)”

(Nu het weer nog.)

heiliger

Bijna had ik geschreven dat Tom Naegels voorwaar een goede column had neergepoot. Bijna, want hij moet de boel natuurlijk verzieken met een vleugje hypocrisie.

Omdat dit De Standaard is, mag ik u hun achternamen niet verklappen, maar als u die wil kennen: De Morgen, Het Laatste Nieuws en Gazet van Antwerpen hebben daar minder problemen mee.

Aaarrghhh. Wiens brood men eet, diens woord men spreekt; wie zonder zonde is, werpe de eerste steen; etc, maar DS hoeft zich zeker niet heiliger voor te doen dan de Paus (al zijn ze dan een tsjevengazet). Een mea culpa, is in de wereld van de journalistiek blijkbaar net zo zeldzaam als in de politiek.

Geen gehuichel bij pdw: Escargots de Remmery. (Ter referentie: Marijke V* door Naegels.)

(Om het met Van Belle te zeggen: ik geef het op met DS. Voorlopig volg ik gewoon het nieuws.)

asperges

Gelouterd, zo voel ik mij meestal na een migraine-aanval. Eventjes had ik een of andere juffrouw vervloekt, die dinsdag de euvele moed had gehad tegenover mij plaats te nemen in de trein, om vervolgens de reisweg kuchend en niezend verder te zetten. Vermoedelijk was ze uit haar gewone wagon verbannen opdat ze niemand zou besmetten.

Niets van dat alles, en op een of andere manier had ik opnieuw enkel mijzelf te danken voor het ongemak: de caffeïne, de vettige frieten met pikante pili-pili, of het wisselen van de seizoenen –ik moet het toch ergens op steken.

Bon, twee dagen zonder eten, een minimum aan vloeistoffen, en veel platte rust later, zal het wel weer migraine geweest zijn. Kloppende hoofdpijn, misselijkheid, draaingen, tintelende vingers, tunnel vision, en nog van dat fraais. Zij die het hebben (gehad), herkennen het.

Gelouterd zeg ik u:

Purge me with hyssop,
And I shall be clean,
Wash me, wash me,
And I shall be whiter than snow.

(In het Engels, omdat het uit het prachtige Miserere van Michael Nyman komt.)

Geloutered, en dat betekent dat ik minstens gedurende een halve week enkel gezonde dingen tot mij ga nemen, geen koffie, cola of chocolade, om daarna, hopeloos op tijd voor de Brusselse koffiekoeken maandagochtend, mij met veel plezier opnieuw aan mijn hedonistische weldaden over te geven. Γνωθι Σεαυτον (gnothi seauton), nu we toch bij de Oude Grieken zijn aanbeland.

Desondanks heb ik gisteren toch kunnen genieten van Händels Rinaldo (geheel onverwachts en met groot toeval, via anoniem mecenaat, zelfs vanop plaatsen in rang 1 dankuwel); een bespreking hebt u van mij nog te goed –u leest het eerst (met een paar minuten voorsprong toch) op gent.blogt.

Ondertussen heb ik overigens ook de nieuwe seizoensbrochures van de Vlaamse Opera en De Bijloke in handen gekregen. Wordt allemaal nog vervolgd.

ernest (bis): from hero to zero

‘Cringe‘, was eigenlijk ook een goede titel geweest, of ‘de vuile was buitenhangen’.

Het kan best zijn dat Pascal Vyncke zich heeft overgegeven aan wat mogelijks kan omschreven worden als bedenkelijke praktijken. Het kan evengoed zijn dat dit alles een storm in een glas water is, dat er een paar mensen zijn die zich de bal van voor hun neus hebben laten wegkapen, en die zich daarmee nog niet hebben kunnen verzoenen. Dat is allemaal begrijpelijk; het is des mensen eigen (een uitdrukking die ik tegenwoordig wel meer hoor).

Maar in al mijn arrogantie wil ik toch even verzoeken om die vuile was binnenskamers te houden. Wat moet je in godsnaam denken als de chef binnenland van DS, Michel Vandersmissen, in een edito bij het onderdeel De Grootste Belg, in een reeks waarbij elke andere Belg de hemel wordt ingeprezen, volgende kleinzierige bijdrage levert:

  • Minder prettig wordt het als je zoiets voor jezelf doet. Dan wordt het wel een beetje zielig.
  • Enfin, zoals de zaken er nu voorstaan, is die fan van het eerste uur gewoon zijn oma.
  • Pascal Vyncke knutselde op zijn veertiende zijn eerste website in mekaar. Tja, je moet wat in je vrije tijd als je niet kunt voetballen.

Ugh? Context? Vlaamse kwaliteitskrant? Het zou niet misstaan in Privé of Story of Dag Allemaal, maar in De Standaard? Een minimum aan objectiviteit alstublieft. Het lijkt wel pus uit pas uitgeknepen puberpuisten.

Dergelijke onzin wil ik nog wel op het internet lezen (of zelf neerschrijven, hoor ik u suggereren), maar alstublieft niet in de krant. En zoek er maar niet naar, ik spreek me niet uit over Vyncke; maar een krant als De Standaard mag dringend opnieuw gaan bewijzen dat ze kwaliteit brengt.

the importance of being ernest

Het gaat van kwaad naar erger met De Grootste Belg. Dat de verkiezing meer en meer tot een populariteitswedstrijd verwordt, was al langer duidelijk, maar het Dag Allemaal-gehalte is er de laatste tijd weer met een sprong op vooruit gegaan. Eerst was er de hetze rond de benoeming van Eva Pauwels, en nu smijt de redactie van DS nog maar eens een steen in de modderpoel. Panem et circences.

Wie is Joke Staerlinck? (DS 29/04 – PDF); Pascal of oma Vyncke? (DS 02/05 – PDF); Heeft oma Vyncke het gedaan? (DS 03/05 – PDF)? (ijverig overgenomen door de redactie van DM overigens, voeg ik er maar aan toe, voor iemand mij van DS-bashing beschuldigt).

Blijkbaar in gang gezet door Radio 1 tijdens het programma De grootste Belg, trok de redactie van DS on-line alle truken uit de internetdoos open om te achterhalen wie zich schuilhield achter de naam Joke Staerlinck. Familienamen, schuilnamen, e-mail adressen, IP nummers, computernamen, Clarice Starling, alle passeerden ze uitgebreid de revue in de Vlaamse kwaliteitskrant.

De on line-redactie ploos daarom de technische gegevens uit die meegestuurd werden met deze e-mails. Wat blijkt? De mailtjes van Joke Staerlinck werden verstuurd vanop dezelfde computer als die vanwaarop Pascal Vyncke een tijd geleden een e-mailtje naar de redactie stuurde (voor de liefhebbers: PV1800).

De geëtaleerde kennis boekte resultaat, want, gisteren reeds, naderde de zoektocht naar Joke Staerlinck […] zijn ontknoping. […] “Mijn oma”, zegt Pascal. Niet dat de erudiete redactie van DS on-line in een dergelijke voor de hand liggende val trapt, want de 72-jarige oma Vyncke, die ze diezelfde namiddag nog aan de lijn kregen, klonk danig overstuur. Bovendien herinnert ze zich haar pseudoniem niet naar behoren, bedient ze zich eigenlijk van een ander alias, komt haar schrijfstijl niet overeen met die van een senior, en is ze eerder ’s nachts dan overdag actief. Eigenlijk is het allemaal Pascal Vyncke zelf, impliceert DS, al zal je hen, als gedegen journalisten, dergelijke roddels niet horen uiten.

Best grappig, al dat gesjoemel achter de schermen, en op een of andere weblog zou het waarschijnlijk niet misstaan. Want, kijk, ook op de site van De Grootse Belg wordt er over de Zaak Vyncke bericht. Alleen ziet men daar de absurditeit van dergelijk detectivewerk iets beter in.

Groothartig sluit Bart Van Belle af: Voor ons is de zaak gesloten. Wij gaan gewoon op zoek naar de Grootste Belg. Wat was dat alweer over die apophase? (Of is het een paralipsis? Of zelfs een zorgvuldig opgebouwde proslepsis?)

jacob obrecht

Zaterdag was, naast ongetwijfeld zeventig andere opmerkelijke dingen, ook Obrechtdag (vijfhonderd jaar geleden stierf de Gentenaar Jacob Obrecht in Ferrara aan de pest). Jacob Obrecht (die het bij wikipedia helaas moet stellen met een wel heel karige nederlandstalige pagina) is een van de grotere componisten uit de renaissance, die echter pas in de tweede helft van de vorige eeuw uit de schaduw van Josquin Desprez is kunnen treden.

Tijdens het concert, zaterdag, werden de twee heren evenwel broederlijk naast elkaar opgevoerd (met een ratio van 8 tegen 2 voor Obrecht). Wie polyfonische muziek afdoet als saai, moet zoch maar eens dringend zijn oor weer te luister leggen bij een van beide meesters. En zeker aanhangers van het minimalisme zullen er hun gading vinden. Neem nu het verschrikkelijk eenvoudig lijkende Agnus Dei:

Agnus Dei,
qui tollis peccata mundi
Miserere nobis

Agnus Dei,
qui tollis peccata mundi
Miserere nobis

Agnus Dei,
qui tollis peccata mundi
Dona nobis pacem

Het is verbazingwekkend welk een rollende, buitelende, virtuoze, gevarieerde, en speelse muziek, met dit simpele vers wordt gevormd. Tuurlijk, het heeft allemaal een religieuze oorsprong, maar als u, zoals ik, voornamelijk naar de muziek luistert om de muziek zelf, mag dit detail bezwaarlijk tussen u en uw genot staan.

Driewerf helaas, heb ik een van de mooiere momenten aan mij laten voorbijgaan. Bijna pal in het midden van het concert, werd een hedendaagse compositie opgevoerd: In morte Iacobi Obrecht/Quand il lui plaît, een Motet à 5, van Annelies Van Parys. Ik was totaal onvoorbereid. Hoewel ik me het programmaboekje had aangeschaft, had ik verzuimd het door te nemen. En dan krijg je daar plots het koor, begeleid door een trombone, waarin de polyfonie slechts bedekt waarneembaar is, het houvast verdwenen. Tiens, dat klinkt modern, dacht ik nog. Waren ze vijfhonderd jaar geleden reeds met zo’n complexe muziek bezig? Componist Annelies Van Parys:

Het resulteerde in een werk dat bol staat van verwijzingen naar de muziek van de oude Vlaamse meesters. […] Hierbij wendde ik een toonsysteem aan dat een combinatie maakt van boven- en ondertonen van welbepaalde spilnoten wat leidt tot iets wat ik zou omschrijven als een hedendaags-modale toonspraak. Ten slotte verwijzen ook de retoriek en de technieken (imitatie, hoquetus, …) […] naar de muziek van Obrecht en tijdgenoten.

2005 viert ook het tienjarig bestaan van het kamerkoor El Grillo. Opgericht door dirigent Inge Bollaert, heeft het koor in 10 jaar tijd met een gericht repertoire van profane en religieuze polyfonie, een goede reputatie en een trouwe aanhang weten op te bouwen. Zo wisten ze zich vorig jaar nog, tijdens hun eerste deelname in de Provinciale Koorzangtornooien, te bevestigen met onderscheiding in de uitmuntendheidsgraad.

Disclaimer: Inge Bollaert, zoals de naam reeds laat vermoeden, is mijn nicht. Wie mij kent, weet echter dat zulks –soms tot míjn groot ongemak bij ontmoetingen achteraf– nog nooit enige objectiviteit in de weg heeft gestaan. Geloven hoeft u mij echter nooit, en ik kan u alleen maar sterk aanraden zélf de proef op de som te nemen.

De Jacob Obrechtdag vond plaats te Gent, op 30 april, en werd afgesloten met een Obrecht-concert “Orpheus in Gent” door kamerkoor El Grillo en ensemble La Caccia o.l.v.Inge Bollaert.

werken

Nu ik er zo over nadenk (vlak na het weekend), is het op meerdere vlakken geen slechte zaak, die werken in de Koning Albertlaan.

Los van de heraanlegde laan (met échte bomen), het versmalde rijvak (én gereduceerd van twee naar één), en de (hopelijk) veiliger oversteekplaatsen, scheelt de (tijdelijk) bemoeilijkte mobiliteit een stuk in onze portemonnee. Boodschappen doen we nu immers nóg meer te voet, zodat enkel wat écht nodig is wordt gekocht, en de zwaardere zaken (ik denk aan cola light) slechts met mondjesmaat worden aangevoerd (prioriteit is melk en water). Daar bovenop wordt er ook minder geld uitgegeven aan benzine.

Ware het niet dat het zoveel vuiligheid met zich meebracht, ze mochten van mij nog een paar jaar blijven aanslepen, die werken.

(Overigens hoop ik van ganser harte dat de oender die een scheidingsloos fiets- en voetpad heeft uitgetekend, een ferme schop onder zijn kont krijgt. Of de fietsers die de grens steeds weer overschrijden, stokken tussen hun wielen.)