C-41

Vraagt Djivy: Die Portra BW, is dat 120 zwart-witfilm voor in C41?

Jawel! Ik heb altijd al een boontje gehad voor die zwart-wit C-41 films, net omwille van hun breed bereik. Ge kunt er bijna niet verkeerd mee belichten.

Een beetje uitleg voor de niet analoge-fotomedemensen. Heel (maar dan ook heel) erg veralgemeend zijn er –volgens ontwikkelingstype– drie soorten film waarmee de meeste mensen bekend zijn: zwart-wit, kleur, en dia, met elk dus hun eigen ontwikkelingsprocédé. Zwart-wit is met voorsprong het gemakkelijkste te ontwikkelen, met slechts vier stappen, waarbij je moet ontwikkelen, stoppen, fixeren, en spoelen. De andere twee type films geef je binnen in een fotolab waar je bij voorkeur een goede relatie mee opbouwt, en waar ze de films onder optimale omstandigheden kunnen ontwikkelen.

Heel diep ga ik daar verder niet op ingaan, maar wegens het succes van de kleurenfilm raakten de zwart-witfilms moeilijker verkocht aan de consument, en was het dus niet langer rendabel voor de kleine locale fotolabs om zwart-wit te ontwikkelen. Terwijl je kleurenfilms binnen de 24u (vaak zelfs dezelfde dag) ontwikkeld en geprint terug kunt krijgen, dienen de zwart-films naar een extern lab gestuurd te worden, en moet je daar soms een paar dagen wachten op het resultaat. Een aantal filmmakers hebben dan een chromogene zwart-witfilm op de markt gebracht, die ontwikkeld kan worden volgens hetzelfde procédé als de kleurenfilm (C-41).

Nadeel van C-41 type films is dat ze minder lang meegaan dan zwart-witfilms of diafilms (zeker kodachromes, waarvan wordt verteld dat ze makkelijk 150 tot 200 jaar kleurvast blijven vs C-41 die ‘slechts’ 50 jaar goed blijven). Voordeel van de C-41 is dat ze (veelal) vergevingsgezind zijn wat betreft belichting en dus zeer breed inzetbaar zijn.

Er waren eigenlijk twee fabrikanten met zo’n chromogene (ofte C-41) zwart-witfilm: Kodak en Ilford (Fuji had er ook een, maar die heb ik nooit geprobeerd). Ik ben niet zo’n fan van Ilford, maar heb hun XP2 wel een paar keer geprobeerd om met het Kodak equivalent te vergelijken. Mijn voorkeur ging toch al gauw uit naar de Kodak T400CN. Tot de productie daarvan werd stopgezet, en ik Portra BW moest gebruiken, tot alle Kodak C-41 zwart-witfilms precies werden vervangen door BW400CN.

Het antwoord is dus, dat ik mij heb vergist, dat het geen Portra is maar wel de BW400CN, maar dat het inderdaad een C-41 film is. En dat ik die graag gebruik omwille van de grote exposure latitude én het feit dat ik de film binnen de 24u ontwikkeld en gescand terug kan krijgen. (Of ik zou een scanner moeten kopen en terug zelf ontwikkelen. Maar voorlopig is het goedkoper en sneller op de C-41 manier.) Al heb ik ook altijd een paar Trixen in huis, en ben ik fan van de Fuiji Neopan 400.