Noem het geen huiskamerjazz, want dat lijkt te veel alsof het om een jazzstijl gaat. Inside Jazz organiseert sinds 2008 huiskamerconcerten. Op de eerste editie hingen reeds foto’s aan de muren die rechtstreeks uit het jazzcafé van Opatuur nabij de Overpoortstraat kwamen; drie jaar later organiseert de vzw naast de huiskamerconcerten ook Special Tours, met AKA Moon bijvoorbeeld, of de Yves Peeters Group. Artiesten en groepen zoals WoFo, Christian Mendoza & Ben Sluijs, Kris Defoort, het Nathan Daems Quintet, Maria-Ann Standaert, en Yves Peeters, passeerden al in menige huiskamer. De concerten vinden plaats in Ertvelde, Kluizen, …en Gent!
Reden genoeg om (voor Gentblogt) eens te gaan praten met Jens Tytgat, één van de oprichters van Inside Jazz, over hoe het allemaal begon.
—
Wel, het is eigenlijk heel raar begonnen. Een kameraad (Sven De Scheemaeker) en ikzelf zaten bij een vriendin een fles wijn te drinken, wat te babbelen en ondertussen naar Bitches Brew van Miles Davis te luisteren. Te genieten dus. “Weet ge wat ik al altijd heb willen doen”, vroeg ik hem plots. “Een optreden geven hier in de living.”
Veel hebben we daar verder niet over gezegd, we hebben de fles wijn opgedronken en zijn nog naar een feestje getrokken, maar daags nadien belde ik hem op: “ziet ge dat nog zitten, eigenlijk?” We hebben wat overlegd, en dan hebben we dat eigenlijk gewoon gedaan. Nu, ik luisterde wel al heel veel naar jazz, maar kende niemand uit het wereldje. Wat doet een mens dan? Ik heb het internet afgeschuimd en gemakkelijk bands gevonden. We boekten er vijf — ik kwam terecht bij onder anderen Yves Peeters met het Koen Nys quartet, vond ook nog een gitaartrio, en we hadden als afsluiter Les Amis de Louis. En dat was wreed wijs; een heus feest! We wilden dat echt heel goed doen, en hadden overal flyerkes opgehangen, maar we hadden er geen idee van hoeveel volk er zou komen opdagen.
Was dat dan allemaal in diezelfde ruimte, dat die concerten plaatsvonden?
Nee. We hadden verschillende locaties gezocht, bij vrienden en hun ouders die dat zagen zitten om die muzikanten én de luisteraars te ontvangen. We hebben bijvoorbeeld een oude stal gevonden in de tuin van een advocaat. We hebben die stal helemaal uitgekuist en volledig geverfd, en als ruil mogen we die nu altijd gebruiken. Voornamelijk in de zomer evenwel, want de ruimte is niet verwarmd.
En kwám er veel volk?
We hadden plots 146 inschrijvingen, en we hadden er geen vermoeden van dat het zo’n vaart zou zijn gelopen. Het waren vier optredens en een eindoptreden, en wij hadden altijd gedacht dat een totaal van vijftig man (tien per optreden) een gigantisch succes zou zijn geweest. We hadden de muzikanten daar op voorhand ook voor gewaarschuwd, en ze zouden spelen voor een vrije bijdrage. Maar op het einde hielden de muzikanten daar dus toch nog een weliswaar bescheiden, maar toch deftige gage aan over.
De dag nadien werden we opgebeld door de Gemeente Ertvelde, of we niet eens wilden samenzitten, want ze zouden ons initiatief graag in hun programmatie brengen. Dus is er een tweede editie gekomen, en een derde, en zo verder. En dan begonnen we ook hier in Gent. Plots begonnen ons steeds meer mensen aan te spreken, die zo’n concert ook bij hun thuis wel zagen zitten. Sinds dit jaar zitten we daardoor ook in Brugge en Antwerpen, en we hebben al een voorstel gekregen voor Oostende, Stekene, en Brussel.
Het gaat plots allemaal heel snel. Te snel?
Nee, we zijn daarop bedacht. Ik heb geen zin om binnen een jaar te moeten zeggen “jongens het is wreed wijs geweest, maar nu is ’t gedaan”, enkel omdat we het niet meer aankunnen. Ik probeer dat rustig op te bouwen — er zijn overigens nog genoeg andere concerten. Maar zolang ook onze concerten genoeg volk aantrekken, blijven wij tevreden verder doen.
Is er ook een inhoudelijke lijn?
We proberen altijd — en dat is eigenlijk de opzet in alles wat we doen — om de zaken die we brengen, laagdrempelig te maken, en er zo voor te zorgen dat iedereen naar zo’n optreden kan komen. We gaan dus niet (noodzakelijk) voor de exotische of echt vernieuwende namen, maar voor de toegankelijkheid. We hebben vorige zomer een kleine navraag gedaan, en er waren veel mensen die aangaven dat ze nooit eerder een jazzconcert hadden bijgewoond, maar die het genre nu via ons hebben leren kennen. En sommige van die mensen hebben nu bijvoorbeeld een abonnement in Vooruit of in De Bijloke. En voilà: zo is onze opzet geslaagd.
We doen dus echt alles, van swingjazz over hard bop over eigentijdse jazz, maar het moet toegankelijk blijven. AKA Moon komt binnenkort, maar ook met hen spreken we af dat het toegankelijk moet blijven. Of er was de Special Tour met Kris Defoort, die speciaal voor onze concerten ook een paar standards in zijn repertoire had gestoken.
En dat is geen probleem voor die artiesten?
Die vinden dat de max. Voor hen is het ook meer afwisselend, en op die manier stellen ze hun eigen werk ook gemakkelijker open voor het publiek. Het is fantastisch om te zien hoe die muzikanten zich daaraan kunnen aanpassen.
Beginnen huiskamerconcerten net zoals andere jazzconcerten laat?
Nee. Enfin, ’t is te zien waar. We hebben concerten op zondag, en die beginnen om drie uur in de namiddag; op zaterdag beginnen ze wat later. In Gent bijvoorbeeld om half negen, in Brugge ten laatste om kwart voor acht; het hangt af van de mensen waar wordt gespeeld.
Blijven de mensen lang ‘plakken’ op de concerten? En wordt er daarna nog gejammed.
Soms wel heel lang, ja. En jammen, dat willen we wel doen, maar dat hangt allemaal af van de locatie en het aantal muzikanten. Een solist gaat niet alleen jammen hé. We hebben dat hier in de Meerhem bijvoorbeeld al gehad, en dan jamden ze nog tot drie uur.
Nieuwsgierigheid naar de huiskamer speelt waarschijnlijk ook een rol bij zo’n huiskamerconcerten?
Ach ja. De mensen kijken altijd graag eens hoe andere mensen wonen. En de mensen die ontvangen, doen ook hard hun best: ze trachten het de bezoekers zo comfortabel mogelijk te maken. Pas op, wij vragen dat niet hé. Wij huren de stoelen, en dan zetten de gastheren en -vrouwen daar graag nog tafeltjes tussen, met olijven en andere versnaperingen, en dat wordt ook altijd enorm geapprecieerd. Door iedereen.
Jullie doen ook aan kruisbestuiving met andere kunsten?
Op verschillende vlakken. Het gebeurt bijvoorbeeld dat we kunstwerken ophangen — we proberen dat dan te relateren aan jazz — in de huiskamers waar opgetreden wordt. Achteraf worden daar dan regelmatig werken van gekocht. Mensen die dat willen doen, proberen we daarin te stimuleren. In de zomervakantie zouden we graag een minifestival houden, een swingfestival. We hebben daarvoor niet meteen de middelen, dus we willen dat klein beginnen. We trachten een aantal Amerikaanse leraars te pakken te krijgen, die eerst in Zweden een ganse maand les geven, en daarna ook bij ons. We zouden ook graag een project doen waarin we poëzie verweven met jazzmuziek. We hebben de jazz poets en we hadden ook geïnformeerd naar Deelder, maar die was toch veel te duur gebleken.
Krijgen jullie subsidies?
Helaas niet. Het probleem is een beetje dat wij blijkbaar niet standvastig genoeg zijn; niet genoeg gebonden aan één buurt. Door een gebrek aan financiële middelen moeten we vaak ook dingen laten voorbijgaan die we liever niet hadden laten voorbijgaan. Soms krijgen we amper een paar dagen op voorhand een mailtje van een muzikant die nu in Parijs zit en een week later in Amsterdam, en of we daartussen niet nog iets hebben voor hem. Maar op zo’n korte tijd hebben wij geen garantie op voldoende publiek, en dus kunnen we dat vaak niet aannemen.
En aan tijd hebben jullie ook niet echt overschot. Wat jullie doen met Inside Jazz gebeurt na de gewone dagtaak…
Enkel al de social networking en de website onderhouden is een halve dagtaak. En dan zijn er nog de ticketing en de boekhouding. Maar dat is het allemaal waard. We hebben er verschrikkelijk plezier in, en krijgen eigenlijk bijna alleen maar positieve reacties. En dan is het echt leuk om dat allemaal in elkaar te (blijven) steken, om mensen tot de jazz te introduceren.
—
Binnenkort organiseert Inside Jazz een Special Tour met het AKA Moon trio. Het trio speelt eerst in Brugge en Antwerpen, maar op 25 en 26 februari wordt er ook in Gent gespeeld. Op 19 maart organiseert Inside Jazz in de Gentse Cocteau Chicken Jazz, ten voordele van ‘het Vwirani Business project’ in Malawi. Op 18 juni treedt de Yves Peeters Group op in Sint-Amandsberg.
Tickets en info zijn beschikbaar via de Inside Jazz website.
(Foto’s: website Inside Jazz; dit artikel verscheen eerder bij Gentblogt: Ook grote bands houden van kleine kamers!)