“Phillip Roth is een smeerlap. Pas op, hij is een groot schrijver, maar hij is een smeerlap”, zegt de filmstudent met de wijsheid van een prille twintiger. “Hij trouwt met een of andere actrice, maar wil een voorhuwelijks contract dat zegt dat hij mag opstappen wanneer hij wil. Vervolgens eist hij dat haar dochter van achttien of zo het huis wordt uitgezet, en een beetje later verlaat hij haar gewoon en hij faxt haar een lijst van alle dingen die hij terug wil. Ik zeg het u, hij is een smeerlap.” En na een korte pauze voegt hij er (nogmaals) aan toe: “…maar wel een groot schrijver.”
Volgens Wikipedia gaat The Dying Animal –het boek van Roth waarop Elegy (Isabel Coixet) is gebaseerd– over een gevoelloze professor David Kepesh. Dat gevoelloze vind ik niet meteen in de film terug, maar ik heb dan ook het ‘voordeel’ dat ik het boek niet heb gelezen. Ben Kingsley zet een heel overtuigende Kepesh neer, die –hoewel hij dat niet wil toegeven– worstelt met ouder worden. Hij staat op zijn leven van zelfstandigheid, maar gaandeweg zal hem (en ons) duidelijk worden dat ook zelfstandige mensen niet vrij zijn van relationele banden. Nog beter dan Kingsley is Dennis Hopper, in zijn rol van George O’Hearn, dichter en boezemvriend van Kepesh, die een –voor hem– uitzonderlijk genietbare rol neerpoot.
Synecdoche, New York is alweer een regiedebuut van een scenarist. Na Guillermo Arriaga ging ook Charlie Kaufman in de regisseursstoel zitten, en het resultaat mag er –grotendeels dan toch– zijn. Synecdoche, New York is geen onvoorwaardelijk goede film. Ik had behoorlijk wat last om in de film te geraken, meer zelfs, het eerste deel van de film kon mij eigenlijk geheel niet boeien. Interessant wordt het pas als de synecdoche (een stijlfiguur waar onder andere het pars pro toto deel van uitmaakt) duidelijk wordt. Het hoofdpersonage, theaterregisseur Caden Cotard, bouwt een deel van New York na in een (gigantische) studio, om zijn eigen leven te regisseren. De film verglijdt daarbij min of meer in een allusie op Plato’s grot, maar benadrukt ook: Life is what happens to you while you’re busy making other plans.
Interessant gegeven, het gaat zeker wat ‘blijven hangen’, maar ik ben niet helemaal gelukkig met de uitwerking. Het is ‘anders’ dan wat u van film gewend bent, maar of dat volstaat, daar zal u zelf over moeten oordelen.