boekenprogramma

Zeer goed nieuws las ik gisteren in de krant: Boekenprogramma krijgt kans op Canvas

Aimé Van Hecke, de directeur televisie van de VRT, sluit niet uit dat er een boekenprogramma op Canvas komt, naar het voorbeeld van The big read op de BBC. “We onderzoeken of het literaire programma niet kan aansluiten op De Grootste Belg”, zegt Van Hecke. In Groot-Brittannië ging de BBC na The greatest Britain op zoek naar het belangrijkste Britse boek in The big read . Zoals de VRT in De Grootste Belg nu op zoek gaat naar de belangrijkste figuur, zo zou men in het boekenprogramma het belangrijkste boek verkiezen.

(Maar, kunnen we misschien meteen van dat epitheton ‘belangrijkste’ (belangrijkste boek) afstappen, en terugbrengen naar ‘grootste’ een neutraler woord? Het zal zo al moeilijk genoeg worden.)

Een tijd geleden was ik nog in mijn kram geschoten naar aanleiding van een aantal artikels (DS 16/10/2004), die de reeks Vlaamse bibliotheek van uitgeverij Houtekiet behandelden. En dan vooral wat betreft dit: Uitgeverij Houtekiet kon enkele onmisbare romans van Boon of Claus niet opnemen omdat ze vastzaten bij andere uitgeverijen.

Onvermijdelijk waarschijnlijk, ik geef het toe, maar kan de Vlaamse Overheid hier niet ingrijpen? En dan bedoel ik niet dat de verschillende uitgeverijen moeten worden verplicht om die waardevolle –en dus mogelijks ook de (nog steeds) best verkopende– romans af te staan voor ‘het goede doel’. Nee, misschien kan de Vlaamse Overheid ervoor zorgen dat tussen die uitgeverijen wordt samengewerkt, om een dergelijk overzicht naar buiten te brengen onder een eenduidig noemer en een uniform uitzicht. En dan kunnen ze er nog maar eens subsidies voor opstrijken. Och, in ons kleine Belgenlandje met eng-territoriale ego’s een project dat al bij voorbaat gedoemd is om te mislukken dus.

Uit de FAQ op CultuurNet Vlaanderen:

Kunnen uitgeverijen ook projectaanvragen indienen ter leesbevordering, naast vertaalopdrachten? Elke organisatie met winstoogmerk kan een aanvraag tot subsidies indienen op voorwaarde dat het project niet winstgevend is, t.t.z. dat de inkomsten de uitgaven niet overschrijden.

Een tweede artikel was Liefde voor boeken begint op school (DS 08/11/2004), over The Big Read (TBR) in Groot-Brittannië, en het niet te onderschatten belang van de boekenlijsten op school. Want wat bleek? Een verschrikkelijk groot deel van de boeken die het goed deden in de rangschikking van TBR werden destijds (verplicht) gelezen op school. Niet alleen dat, tijdens de zes maanden die vooraf gingen aan de zeven uitzendingen van TBR, was er een merkbare verhoging van de boekenverkoop waarneembaar. 160.000 mensen belden hun favoriete boek naar de BBC door, vele honderdduizenden bezochten de website.

Natuurlijk is een dergelijk project niet vrij van enige controverse, het zou maar jammer zijn als iedereen dezelfde boeken prefereerde, en ook twijfels bij de geldigheid van een publiekskeuze waren niet uit de lucht. Maar wat mij betreft, waren dat in zeker zin slechts details: het belangrijkste was dat mensen opnieuw meer boeken lazen, en dat daar ook over gepraat werd. Zijn er overigens nog literaire programma’s op TV of op de radio?

Daarom, in plaats van de Grootste Belg, geef mij maar het populairste boek. Niet omdat ik er nu meteen op ben gebrand te weten welk boek het wordt, maar omdat het tijd wordt de leescultuur te heropwaarderen.

(Wordt er eigenlijk wel zo weinig gelezen in Vlaanderen? Is er wel genoeg waardevolle Vlaamse literatuur? Is dat geen statistische onmogelijkheid?)

Ik zou linkjes leggen naar die artikels, maar DS is nog steeds te beroerd mij bij haar partners te rekenen, dus bij deze de PDFjes: Hoe groot is de Vlaamse bibliotheek? / Levende boeken of dode letters? / Zelfs de canon is niet voor eeuwig / Liefde voor boeken begint op school

De 37 van de ‘Vlaamse bibliotheek’ (jammerlijk beperkt tot de Vlaamse literatuur van 1927 tot 1970):

1. Maurice Roelants: Komen en gaan (1927)
2. Gerard Walschap: Adelaïde (1929)
3. Raymond Brulez: Sherezade of literatuur als losprijs (1932)
4. Lode Zielens: Moeder, waarom leven wij? (1932)
5. Filip de Pilleceyn: Monsieur Hawarden (1935)
6. Albert van Hoogenbemt: De stille man (1938)
7. Johan Daisne: De trap van steen en wolken (1942)
8. Maurice Gilliams: De man voor het venster (1943)
9. Gaston Burssens: Fabula Rasa (1945)
10. Jos Vandeloo: De muur (1958)
11. Willem Elsschot: Het dwaallicht (1946)
12. Marnix Gijsen: Telemachus in het dorp (1948)
13. Hubert Lampo: Terugkeer naar Atlantis (1953)
14. Herman Teirlinck: Zelfportret of het galgemaal (1955)
15. Paul Snoek: Reptielen en amfibieën (1957)
16. Hugo Claus: De zwarte keizer (1958)
17. Ivo Michiels: Journal brut (1958)
18. Piet van Aken: De nikkers (1959)
19. Paul Lebeau: Xanthippe (1959)
20. Chris Yperman: Een heel klein scheepje (1959)
21. Maurice D’Haese: Verhalen (1961)
22. Maria Rosseels: Dood van een non (1961)
23. Louis Paul Boon: Blauwbaardje in wonderland (1962)
24. Rose Gronon: De ramkoning (1962)
25. Ward Ruyslinck: De stille zomer (1962)
26. Fernand Auwera: Mathias ’t Kofschip (1967)
27. Hugo Raes: Bankroet van een charmeur (1967)
28. René Gysen: Grillige Kathleen (1966)
29. Walter van den Broeck: Lang weekend (1968)
30. Gust Gils: Berichten om bestwil (1968)
31. Marcel van Maele: Scherpschuttersfeest (1968)
32. Clem Schouwenaars: Een nacht op Elba (1968)
33. Mireille Cottenjé: Eeuwige zomer (1969)
34. Jef Geeraerts: Indian Summer (1969)
35. Daniël Robberechts: Aankomen in Avignon (1970)
36. Willy Spillebeen: Steen des aanstoots (1970)
37. Paul de Wispelaere: Paul tegenpaul (1970)

(Voor wie het zich afvraagt: ik heb er nog niet de helft van gelezen: 1 / 7 / 8 / 9 / 10 / 11 / 12 / 18 / 19 / 20 / 23 / 25 / 36 / 37. Van de meeste herinner ik mij geen sikkepit meer. Er zitten ook wel barslechte zaken tussen.)