Citadelic III – Wallumrød Peach

Vrijdag was er de derde aflevering van Citadelic in het S.M.A.K. –binnenkort is het trouwens tijd voor de jaarlijkse parkversie van Citadelic (28 tot 31 mei). Het was nog licht, toen ik naar het S.M.A.K. fietste, waar in het atrium het dubbelconcert van Christian Wallumrød en Howard Peach plaatsvond.

20150501_citadelic-3-002De Noorse componist-pianist Christian Wallumrød debuteerde in 1996 op het ECM label, in een trio met bassist Ingebrigt Håker Flaten en drummer Per Oddvar Johansen. Na een lijvige biografie met verscheidene bezettingen, grotendeels bij ECM, verscheen eerder dit jaar zijn eerste solo plaat, Pianokammer, op het Noorse Hubro label.

Wallumrød begon met een subtiele melodie, die rechtstreeks op de pianosnaren werd gespeeld, zodat het instrument ging klinken als een klavecimbel. De toetsen van de laagste octaaf waren ingedrukt door een gevulde kous (!), waardoor de hamers van de snaren waren gelicht, en die snaren in sympathetic resonance gingen meetrillen. Op de achtergrond bleef een toestel, dat de grote ruimte warm moest houden, gestaag zoemen, zodat er eigenlijk ongewild een nog grotere dimensie aan de sound werd toegekend.

De muziek die Wallumrød bracht is zeer meditatief. De compositie gleed rustig vooruit, als een aak op een spiegelgladde Rijn die een spoor van rimpels achterlaat; telkens hetzelfde, telkens anders. De pianist is ondertussen helemaal één geworden met zijn muziek, en schrijdt voort in een soort trance, die als een self-fulfilling prophecy zichzelf bestendigt. Menig toeschouwer liet zich gretig meevoeren, en het atrium voelde eventjes aan als een kerk.

Christian Wallumrød Solo, Citadelic @ S.M.A.K., 01/05/2015
Christian Wallumrød Solo, Citadelic @ S.M.A.K., 01/05/2015

Na het meditatieve openingsstuk verdween de kous van de toetsen en werd de muziek luider, harder en iets melodieuzer, maar bleef ze wel sterk repetitief. Er werd vaak geoctaveerd (dezelfde melodie wordt dan in een ander octaaf, hoger of lager gespeeld), en er werd geëxperimenteerd met veel minder voor de hand liggende akkoorden. Het derde en laatst impro stuk was een blues in de lage tonen, waarbij plots heel wat mensen bijna geestdriftig mee aan het knikken waren. Wallumrød gebruikte de linkervoet percussief op de harde stenen vloer, waarop de piano stond opgesteld.

Howard Peach, Citadelic @ S.M.A.K., 01/05/2015
Howard Peach, Citadelic @ S.M.A.K., 01/05/2015

Na een korte pauze en een snelle instrumentwissel van de geïmproviseerde huiskamer, die men in het midden van de inkomsthal had gemaakt, was het de beurt aan het trio Howard Peach. Drummer Lander Gyselinck haalde zijn inspiratie uit de periode waarin hij in New York verbleef, en richtte samen met saxofonist Chris Speed en bassist Simon Jermyn deze Howard Peach op. Geen groot geweld zoals in STUFF. dus, maar een sterk ritmisch getint en immer wisselend klanklandschap, waarin Gyselinck met veel voorzichtigheid zijn drumset en andere geluidsbronnen beroert. Ook Jermyn startte subtiel, eerst zelfs op het gedeelte van de snaren boven de topkam van zijn zessnarige bas, en tokkelde dan ook wat zachte baslijnen, ondersteund door de lange noten op de sax. Gaandeweg werd het geluid voller en soms zelfs volumineuzer, maar nooit agressief.

De muziek valt niet gemakkelijk te omschrijven. Ze is fragiel, zelden echt melodieus, zeer intimistisch en vooral sterk ritmisch getint. De klanken zijn warm, soms wat aan de wollige kant, maar zowel bas als sax brengen een bijzonder vertrouwenswekkend geluid voort. Op het album is dat geluid wat meer gelijk getrokken, maar live waren er soms grote verschillen tussen de bijna harde cymbalen van de drum en de andere instrumenten. Er zaten onmiskenbaar een paar reggae licks in het verhaal. Gyselinck tovert de gebruikelijke meewarige glimlach op de gezichten van het publiek als hij huishoudelijk geïnspireerde percussie aanwendt, zoals de sportwagen rode plastieken maatlepels die hij boven zijn drum laat fladderen.

Lander Gyselinck // Howard Peach, Citadelic @ S.M.A.K., 01/05/2015
Lander Gyselinck // Howard Peach, Citadelic @ S.M.A.K., 01/05/2015

De groep speelde afwisselend uitgeschreven stukjes en impro, waarvoor Gyselinck in extremis nog wat klankkleuren had ontwikkeld. We kregen ook een paar composities van Chris Speed te horen, zoals Transporter, en het bisnummer, Kosmia –meteen het luidste stuk van het ganse concert.

Howard Peach, Citadelic @ S.M.A.K., 01/05/2015
Howard Peach, Citadelic @ S.M.A.K., 01/05/2015

Het concert was ook de voorstelling/lancering van het debuutalbum van het trio, het eponieme Howard Peach, dat een enorm samenhangende indruk achterlaat. Het album is verkrijgbaar op cd bij W.E.R.F. records, en op vinyl bij El Negocito Records.