Categorie: samenleving

het jaar vier

We blijven nog even bij de taal (een talig weekend). Ton den Boon, hoofdredacteur van de Grote Van Dale, publiceerde een kroniek van de nieuwe woorden uit 2004 en legde ze vast in het downloadbare boekje Taal van het jaar vier: kroniek van het Nederlands in 2004 (420KB PDF) [via].

Een voorsmaakje: over weblogging.

Wat deden mensen vijf, zes jaar geleden met hun vrije tijd? In elk geval hielden ze nog niet een weblog of blog – een regelmatig ververst dagboek op het internet – bij. Dat is anno 2004 wel anders, want op het internet struikel je werkelijk over de logs. Hoe vers het verschijnsel is, blijkt alleen al uit het feit dat de woorden logen weblog nog niet eens in de Grote Van Dale van 1999 staan. Dat is geen wonder, want pas rond 2000 begonnen de kranten over het bijbehorende verschijnsel te schrijven. Tegenwoordig zijn ze er in soorten en maten en is log een populair onderdeel van samenstellingen: je hebt boekenlogs, citatenlogs, filmlogs, kunstlogs, muzieklogs, nieuwslogs en natuurlijk de onvermijdelijke sekslogs (alle woorden zijn te vinden via Google). Een weblog waar de bezoekers naartoe surfen om gechoqueerd te worden, heet een shocklog (vk, 13-52004) en een log waar je gezellig kunt chatten, heet een kletslog (via Google). Van de ene log naar de andere gaan, heet webloghoppen, loghoppen of bloghoppen. Die werkwoorden worden door loggers op internet inmiddels al keurig volgens de regels van het kofschip vervoegd: ik loghop, loghopte, heb geloghopt. Een man die een log bijhoudt, heet vanzelfsprekend een logger. Zijn vrouwelijke pendant wordt een logster genoemd, maar heet – wat charmanter – ook wel een logette. Deze woorden zijn trouwens wel veelvuldig via Google te vinden, maar nog niet doorgedrongen in de krant.

Het lijkt wel zo gegrepen uit het Het Groot Dictee der Nederlandse Taal.

illegaal

DS kon dit weekend wedijveren met HLN. Drie Gentse ziekenhuizen weigeren nog elke illegaal te behandelen, zo kopte de regio-pagina in DS. Waarbij de nietsvermoedende lezer al gauw die ‘elke’ interpretert als ‘om het even dewelke’.

Drie Gentse ziekenhuizen weren illegalen met banale klachten stond er bij HLN; hoewel nog steeds verwarrend om te lezen (maar grammaticaal correct), was dit al iets neutraler.

Het was echter aan DM om met de meest objectieve kop te gaan lopen: Gentse ziekenhuizen wijzen illegalen de weg naar de dokter.

Een lovenswaardig initatief van die ziekenhuizen. Was is het probleem? De Belg wordt op allerlei manieren ontmoedigd om al te gauw gebruik te maken van de diensten van de ‘spoed’ (aka ER voor TV-kijkend Vlaanderen). Denken we maar aan het remgeld.

Buitenlandse patiënten beschikken in hun land van herkomst vaak niet over een degelijk uitgebouwde eerstelijnszorg (de huisarts), maar melden zich bij gezondheidsproblemen meteen aan bij de (soms schaarse) ziekenhuizen in hun streek. Deze gewoonte brengen ze mee naar België.

Voor de ziekenhuizen brengt dit een nodeloze overlast mee, op een reeds onderbemande spoeddienst. Vandaar zullen de drie Gentse ziekenhuizen (UZ, Jan Palfijn en Sint-Lucas) een screening invoeren, waarbij ze de patiënten met eerder banale klachten zoals diarree of verkoudheid zullen doorsturen naar eens huisarts. Als ze de zorg van een ziekenhuis nodig hebben, zullen wij hen zeker opvangen. Maar niet als het gaat over diarree of een verkoudheid. aldus gedelegeerd bestuurder Francis Colardyn van het UZ Gent. Ze worden in hun initiatief overigens bijgestaan door de Stad Gent.

De PDFjes: DM, DS, HLN

onderwijs

(De site van) het NIS bevat een schat aan informatie (ze hebben zelfs een rss feed). Neem nu het onderwijs. Onlangs nog stonden de kranten er bol van, hoe goed België (Vlaanderen!) het wel deed op het vlak van onderwijs. Maar er is meer.

Het schooljaar 2002/2003 telde 2.262.501 schoolgangers (van kleuterklas tot hoger onderwijs) in België (1.261.633 in Vlaanderen). Als we ons beperken tot de cijfers van het hoger onderwijs, dan zien we niet alleen dat er in Vlaanderen zo’n 156.500 studenten telt vs 141.887 in Wallonië (vergelijkbare cijfers dus), maar tevens zien we dat –zowel absoluut als relatief– Vlaanderen minder universitairen kent dan Wallonië (56.839 vs 62.645). In Vlaanderen is dat een lichte daling (-10.000) van het aantal universitaire studenten sinds 1995/96 (hoewel het totale aantal hoger onderwijs studenten gelijk blijft); in Wallonië gaat het om een status quo.

Nog interessanter is het onderwijsniveau van de Belgische bevolking. Voor de cijfers van 2003 kijken we naar een bevolking van 8.553.145 (+15 jaar). Daarvan heeft 7,2% een universitair diploma (15% een diploma van het hoger onderwijs, niet universitair). En al is de totale populatie niet echt vreselijk gegroeid sinds 1987 (8.187.221), toch zijn de absolute cijfers voor dat opleidingsniveau verdubbeld. In 1987 hadden 293.515 mensen een universiteitsdiploma; in 2003 waren dat er reeds 614.690. Gelijkaardige cijfers vinden we voor het hoger onderwijs (niet-universitair): 692.441 in 1987 tegenover 1.280.648 in 2003. Bovendien blijft de mate van toename min of meer gelijkmatig tot 2000, al gaat het dan plots weer minder snel.

Ook voor het middelbaar onderwijs zien we een dergelijke toename (van 1.599.290 naar 2.632.785), terwijl het aantal personen met enkel een diploma (getuigschrift) van het lager secundair en lager onderwijs heel sterk afneemt (-1.576.955). Als je de cijfers bekijkt, is die stijging natuurlijk voor een groot gedeelte te verklaren door de verlening van de leerplicht tot 18 jaar in 1983.

Edoch, de bottom line blijft: steeds meer mensen beschikken dus over een hogere opleiding. En dat kan toch alleen maar goed zijn?

(Het cijfermateriaal vind je hier: Onderwijs, cultuur en vorming.)

snelheid

Waar beginnen we mee? Het artikel, Welles-nietes over snelheid in DS vandaag biedt meer dan genoeg stof om een entry te vullen.

Vooreerst is er de uitspraak van de Gentse politierechter Dirk Verstuyft zelf natuurlijk, waarin hij poneert dat snelheid niet de hoofdoorzaak van de verkeersongevallen is. Eerder, zo beweert Verstuyft, waarbij hij zich baseert op een studie van PVs, is die snelheid hooguit medeoorzaak. De grote boosdoeners zijn onoplettendheid, te weinig stuurvaardigheid (vooral bij jongeren) en een gebrekkige kennis van het verkeersreglement.

Wel, hij kan het weten zeker? Maar ik wil terloops wel even mijn tevredenheid uitdrukken over het feit dat de auto’s in de bebouwde kom ‘slechts’ 50 mogen rijden, en op steeds meer wegen slechts 30 (pakweg in de buurt van scholen).

De politierechter heeft het ook niet hoog op met de zwakkere weggebruiker: Die is door zijn gedrag volledig of minstens gedeeltelijk aansprakelijk. Verstuyft is, tussen haakjes, de man die in 2002 de twee kinderen (13 & 14) die bij het ongeval op de Gasmeterlaan in Gent het leven lieten (automobilist reed +100 waar je maar 50 mocht), mee verantwoordelijk heeft gesteld.

Op een punt heeft Verstuyft in elk geval gelijk: het is onredelijk dat de zwakke weggebruiker (lees: voetganger en fietser) altijd en automatisch in het voordeel wordt gesteld. Dat leidt soms tot hallucinante uitspraken.

Vervolgens laat DS Werner De Dobbeleer, van het BIVV, aan het woord waarbij de journalist erin slaagt de feiten verkeerd voor te stellen:

De Dobbeleer haalt nog andere cijfers aan: 1 km per uur sneller rijden betekent 5 procent meer kans op een ongeval met ernstig of dodelijk letsel. Een voetganger heeft 5 procent kans om een botsing te overleven met een auto die 30 per uur rijdt. Bij 50 km per uur is zijn overlevingskans nog maar de helft.

Iedereen die deze paragraaf leest, heeft onmiddellijk door dat er iets niet klopt. Hoe kan je van 5 procent kans een tegenstelling maken naar nog maar de helft (50 procent dus). Als die getallen correct zouden zijn, zou er staan “meer dan de helft”. Maar ik ben pertinent zeker dat die foutieve cijfers niet van De Dobbeleer zijn. Meer nog, uit een persbericht van het BIVV ( Voorstelling van de acties: “30, 50, 70 km/u, ik hou mij eraan” en “Een kruispunt is geen jungle” halen we het volgende:

Voetgangers die met 30 km/u door een voertuig worden aangereden hebben 5% kans om te overlijden. Bij 50 km/u stijgt dit cijfer echter tot 45%.

Direct gevolgd door de verklarende zin:

De gevolgen van een botsing bij een snelheid van 50 km/u zijn dus gemiddeld negen maal erger dan bij een snelheid van 30 km/u.

Soit. Begrijpend lezen voor dummies.

Geen uil overigens die De Dobbeleer:

Dat zwakke weggebruikers behalve rechten ook plichten hebben, beaamt De Dobbeleer. “Maar ze lopen meer gevaar dan dat ze er veroorzaken. Gemotoriseerde voertuigen verhogen door hun massa en hun snelheid het risico. Vandaar dat de straatcode stelt dat automobilisten die voetgangers of fietsers bemerken steeds voorzichtig moeten zijn.”

Great. Hoe zat dat nu weer met die tram?

(Och ja, alhier het PDF-ke.)

geen belang

’t Is al Belang wat de klok slaat vandaag:

  • Frank Vanhecke met 94 procent verkozen tot voorzitter Vlaams Belang
  • Dedecker wil praten met Vlaams Belang

    Dedecker zei dat men moet praten met het Vlaams Belang. “Als men praat met iemand, dan gaat het ook om samenwerking en coalities”, vond Dedecker. Hij hekelde wel dat het Vlaams Belang constant de marge van de samenleving opzoekt en niet praat over essentiële thema’s als de economie en de vergrijzing. Dedecker meende voorts dat het Vlaams parlement de dotatie van het Vlaams Belang had moeten afnemen. “Als je dat niet doet, legitimeer je die partij”, aldus Dedecker.

  • Stevaert ziet VLD/CD&V niet samenwerken met Vlaams Belang

    Sp.a-voorzitter Steve Stevaert zegt er vanuit te gaan dat VLD noch CD&V met het Vlaams Belang zullen samenwerken. “Ik kan me niet inbeelden dat een oprecht christen-democraat of humanistische liberaal met het VB kan samenwerken”, verklaarde hij zaterdag op een debatdag van zijn partij.

  • De Gucht: “Vlaams Belang wordt geleid door fascisten”

    “Dewinter is een fascist. Men moet zich daar goed rekenschap van geven”, stelde De Gucht over de voorman van het Vlaams Belang en de fractieleider van de partij in het Vlaams Parlement. De minister zei bereid te zijn te debatteren met het Vlaams Belang, maar voor hem is het uitgesloten ermee te onderhandelen of in een coalitie te stappen waarvan die partij deel zou uitmaken.

Men kan –met dergelijke uitspraken– alleen maar tevreden zijn dat Dedecker het niet heeft gehaald tijdens de verkiezing van de VLD voorzitter. Nuancering blijft er gelukkig nog:

In een mededeling zei VLD-kamerfractieleider Rik Daems zondag dat hij zich kant tegen het vormen van gemeentelijke coalities met het Vlaams Belang na 2006. Met een partij die vrouwen wil uitwijzen alleen al maar omdat ze een hoofddoek dragen, wil Daems niets te maken hebben. “Dit is puur racisme.”

Al blijft hij een politieker:

“Het wordt natuurlijk anders wanneer de partij zou veranderen van ideeën en Dewinter terugfluit met zijn racistische praat”, zo voegt Daems eraan toe.

Jaja, en de kiekens krijgen tanden.

(Bronnen: DS/DM/Belga)

vermogen

Wie De Morgen (of De Gazet van Antwerpen, zo leert mij de RSS feed) leest, wist ongetwijfeld dat hij zich vandaag aan nog maar eens een stukje over het vermogen van de Belg mocht verwachten.

De Belgen bezitten maar liefst 231 miljard euro aan contant geld en bankdeposito’s […] Het totale financiële vermogen van de Belgen […] bedraagt 703,1 miljard euro. Anders gesteld: de Belg bezit vandaag gemiddeld zowat 70.000 euro, een Europees record. (ttz uitgaande van elke belg, ongeacht leeftijd.) En hier zijn we terug aanbeland bij onze 68.200 EUR spaargeld.

Afgaande op de gemiddelde grootte van de private huishoudens (2,36 personen in 2004), beschikt een gezin in België gemiddeld over zo’n 166.000 EUR.

BTW afgaande op de tekst van het bericht in De Morgen gaat het over dezelfde studie als die welke ik van de NBB heb gekregen. Bepaalde zaken komen er bijna letterlijk in voor, al dan niet uit het Frans vertaald. Bvb les instruments financiers à court terme […] comptaient, en 1993 comme en 2003, pour un tiers du patrimoine des particuliers; in journalistenspeak is dat dan Een snelle rekening leert dat het snel beschikbare geld, cash en bankrekeningen, zowat een derde van het gezinsvermogen uitmaken. Een snelle rekening, my ass. Ze hadden overigens best wat zorgvuldiger kunnen zijn in die vertaling: Veel Belgische gezinnen blijven dus op hun geld zitten of parkeren het op een spaarboekje. Waarom stoppen zij hun geld niet in bijvoorbeeld spaarboekjes of aandelen? Ik denk dat die laatste zin moet lezen als: “Waarom stoppen zij hun geld niet in bijvoorbeeld obligaties of aandelen?”

Edoch, dit geheel terzijde. Het geld. Zou vastgoed hier eigenlijk bij verrekend zitten? Ik vind er in die studie niks over terug bij de activa. In elk geval wordt er in de studie gewag gemaakt van zowel de financiële activa als passiva, en bij de passiva worden dan weer wel de hypothecaire kredieten bijgerekend –in 2003 goed voor 70% van het bedrag van de uitstaande consumentenkredieten. Niet echt verwonderlijk gezien de baksteen in de Belgische maag. Interessant is ook dat 60% van de Belgen slecht 1 uitstaand kredietcontract heeft; 20% heeft er twee, 8,5% 3, 4% heeft er 4, en 5,5% heeft er vijf of meer (cijfers afgerond). De cijfers zijn van juni dit jaar, en verschillen slechts in geringe mate met de cijfers voor 2003.

Mijn cijfers verschillen iets van die van DM: DM heeft het over 118 miljard euro schulden, 703,1 miljard euro vermogen, netto 585 miljard euro; vs 115,5 miljard euro schulden, 681,8 miljard euro vermogen, netto 566,3 miljard euro (cijfers voor 2003). In overeenkomst met de trend die de studie vooropstelt, is het zeer goed mogelijk dat de cijfers van DM recenter zijn.

166.000 EUR per gezin. Maar nog steeds beschikken we niet over de mediaan. Is er geen journalist die zich daar even wil in vastbijten? Alstublieft?

Het ganse artikel (Belgische gezinnen zitten op enorme berg cash) als PDF.

gemiddeld

De cijfers, betreffende het gemiddelde brutoloon, onlangs gepubliceerd in de vacature salarisenquête, komen op het eerste gezicht in grote mate overeen met de cijfers die vanochtend op de voorpagina van DS prijkten.

In de salarisenquête stond: 50% van de respondenten verdient bruto per maand meer dan 2.600 EUR (de mediaan dus); omgerekend (ik neem voor het gemak x 13,6), geeft dat een jaarloon van 35.360 EUR.

Volgens de loonstudie in het Viona-jaarboek 2004, dat volgende week wordt gepresenteerd, bedraagt het gemiddelde (bruto)loon bij de Vlaamse werknemers 31.700 EUR per jaar. Ofte 34.300 voor mannen en 27.600 voor vrouwen. (Bij Viona gaat het om bedragen zonder extralegale voordelen.)

Al hoeft een verschil bij een vergelijking van het gemiddelde loon bij mannen en vrouwen niet veelbetekenend te zijn. Een loonsverschil bij mannen en vrouwen met dezelfde functie lijkt mij veel waardevoller.

roepen

Heel luid en heel hard kan je me horen roepen als er weer maar eens een onverlaat zich niet aan de snelheidslimiet houdt. In de bebouwde kom en op de gewestwegen dan toch, want snelheidsbeperkingen op de autosnelweg, daar zet ik zo mijn vraagtekens bij (al is het niet onbegrijpelijk).

Maar vijftig is vijftig, zeventig is zeventig, negentig is negentig, en zelfs dertig is dertig (hoe moeilijk soms ook). En dat scheelt heus in de veiligheid van de ‘zwakkere’ weggebruikers, terwijl het hooguit een paar seconden winst of verlies uitmaakt voor de gemotoriseerde (of fietsende !) medemens.

Maar wat moet je dan nog meer doen, dan je aan die snelheidslimieten houden? Anticiperen natuurlijk, maar dat is tevens een taak van de overheid. Wanneer de overheid stelt dat je op een bepaalde weg negentig mág rijden, dan dient de overheid óók haar verantwoordelijkheid op te nemen, wanneer bijvoorbeeld die limiet niet adequaat blijkt.

De scouts treft geen schuld. Noch de organisatie, noch de leider, van wie snel een begeleider wordt gemaakt (om diens verantwoordelijkheid af te zwakken ?). Ook de overheid (de bosbeheerder) wordt vrijgesproken. De grote schuldige in dit proces is de chauffeur, die zich nochtans aan de wettelijk toegelaten snelheid hield.

Dit alles staat in schril contrast met de uitkomst van een proces, twee jaar geleden, toen twee kinderen (13 en 14 jaar) werden doodgereden aan de Gasmeterlaan te Gent. De maximumsnelheid is daar 50, het zicht op de weg is goed te noemen, maar de bestuurder, die toen minstens 100km/u reed, werd slechts gedeeltelijk aansprakelijk bevonden. Een uitspraak die toen algemene consternatie opwekte (Milde straf voor doodrijder DS 17/12/2002).

Het vonnis in het geval Clavier is veel moeilijker te verklaren, al gaf de woordvoerder van de VVKSM gisteren de pap in de mond op de VRT: zijn boodschap Blijf ook met voldoende plezier aan scouting doen. is niet mis te verstaan.

spaarstats

De spaarcijfers worden verder gerelativeerd in het raport van het onderzoeksbureau GfK Custom Research Worldwide. Caveat: Voor zijn zesmaandelijkse Investeringsbarometer ondervroeg GfK Worldwide tussen 1 september en 30 oktober 14.388 gezinshoofden in 18 landen (15 Europese landen, de Verenigde Staten, Rusland en Turkije). In ons land werden 815 Belgen naar hun vermogen, beleggersportefeuille en spaarpotentieel bevraagd.

1 Belg op vier bezit meer dan 50.000 EUR, onroerende goederen niet meegerekend. De gemiddelde spaarpot van 68.000 EUR wordt in deze enquête herleid tot 50.000 EUR voor ‘slechts’ een vijfde van de totale bevolking.
En dan blijken die Belgen dan nog eens de rijkste te zijn van de Eurozone.

le roi se mord

Och, ik ben geen royalist. Al heb ik wel een spreekwoordelijke traan gelaten bij het overlijden van Boudewijn –maar dat was eerder om een andere, heel persoonlijke, reden dan louter de mythische grootsheid van de vorst. Evenmin ben ik een fervent aanhanger van het oude België –al ben ik best te spreken over de doorgedreven federalistische staat waarin we leven.

Maar ik heb het vermoeden dan de NV-A eigenlijk best verheugd is met zo’n koningshuis. Ze waren net weer aan het indommelen, na hun ‘overwinning’ tijdens de Vlaamse verkiezingen, en nu krijgen ze dit Godsgeschenk zomaar in hun schoot geworpen.

Bart De Wever en Mark Demesmaeker krijgen plots weer een stem, zelfs een gezicht, dank zij de uitspraak van onze kroonprins. Dat het een schande is, dat zo’n prins een mening heeft. Dat hij voor 800.000 EUR zijn gezicht mag houden. Dat de NV-A er wel eens rap voor gaat zorgen dat hij zijn laatste woorden heeft gesproken en dat België nu zeker gaat barsten.

Een storm in een glas water, is de correcte terminologie. Of nog beter, van een muis een olifant maken. Wacht, dan leg ik nog wat kaas op de val…

[meer:] Interessante feedback lees je vandaag in DS: De rechten van een prins (Roger Blanpain), Het einde is nabij (Marc Reynebeau) en De ‘cri du coeur’ van Kulderflipken (Bart Brinckman). Oh, en De Wever heeft op die pagina’s ook een scheet gelaten. Kopen, die krant(en).