digitaal vs analoog: het leerproces

Verschoning, ik ben vaak nogal geneigd om des menschen schrijfsels in de feedback te gebruiken als aanleiding voor een nieuwe entry. De reden daarvoor is veelal dat ik me in mijn antwoord (een beetje) laat meeslepen, zdoat het te lang wordt, en ik dan maar besluit er een nieuwe post uit te puren.

Zo zei Michel, in een reactie op mijn vorige post:

Grootste verschil tussen digitaal en analoog, en dé reden om digitaal te doen is denk ik de onnoemelijk korte feedback loop tussen foto maken en foto zien.

En dat is inderdaad een van de redenen, naast de verkorte workflow voor digitaal als je toch in dat medium blijft. Want zelfs al ontwikkel je zelf je z/w film, en heb je thuis een degelijke scanner staan, dan nog duurt het vele keren langer eer je een resultaat te zien krijgt –de film ontwikkelen alleen neemt al minstens een uur van je tijd in beslag.

Met het tweede deel van de opmerking heb ik een aantal bedenkingen:

Ik denk dat je sneller een degelijke fotograaf wordt met digitaal dan met analoog 🙂

Ik denk niet dat zoiets afhangt van het medium waarmee je werkt, maar van de persoon zelf.

Want veelal ligt de ratio kwaliteit/quantiteit bij digitaal veel lager dan bij analoog. ‘Men’ (de overgrote meerderheid) is bij digitaal veel meer geneigd om maar op die knop te blijven drukken, want ‘dan is de kans groter dat er een goede tussen zit’. Een fotograaf-met-film zal veel meer aan de compositie denken, en de andere parameters die zorgen dat een afdruk een goede foto wordt.

Natuurlijk kan je als ‘digitale’ fotograaf evengoed aan die parameters werken (ik moet bij het woord digitaal tegenwoordig ook aan iets heel anders denken, edoch dit geheel terzijde). Maar de kans dat je dat ook effectief doet, is veel kleiner –maar niet onbestaand.

Voor iemand die echt fotografie wil leren, is de feedback inderdaad veel directer: niet alleen kan je de ‘grote’ foto sneller bekijken, je krijgt onmiddellijk een preview te zien op de LCD van de camera zelf. Dat hoeft echter het leerproces niet te versnellen. Vaak wordt aangeraden om dat rolletje film even links te laten liggen, zodat je de foto achteraf objectiever kan bekijken –er zit meer tijd tussen, zodat je meer afstand kan nemen van de subjectieve redenen waarom je die foto nam en daardoor meer oog hebt voor de intrinsieke kwaliteiten van het resultaat.

Een goed (of degelijk) fotograaf word je vooral door te kijken, en je toestel te kennen. Vandaar dat men nog steeds aanraadt om met een prime lens (vaste brandpuntsafstand, geen zoom) te beginnen, en de instellingen manueel te bepalen. Al is dat ook weer slechts één manier, en zeker geen garantie.

9 gedachtes over “digitaal vs analoog: het leerproces”

  1. Ik zei wel degelijk “degelijk”, niet “goed” — poeta faber vs. poeta vates en zo.

    ’t Is misschien een complex van mij, maar ik blijf erbij: een goed fotograaf is net zoals een goede dichter of schilder. Die “heeft” het gewoon. Het oog om elke situatie als een kind te bekijken. Volgt de regeltjes zonder het te beseffen en/of lapt ze aan zijn laars wanner het nodig is.

    Een degelijke fotograaf is een vakman, die met scha en schande geleerd heeft wat werkt en wat niet. Proefondervindelijk scherptediepte en diafragma onder de knie heeft. De regeltjes volgt omdat hij ze geïnternaliseerd heeft via een feedback loop.

  2. Mocht ik een analoog toestel hebben, dan wist ik nu nóg niet wat ISO-waarden, diafragma’s, en sluitertijden waren. Nog altijd geen tijd gehad om mij deftig te documenteren (mijn todo lijst wordt lang), en ik zie me niet meteen al die instellingen telkens neerpennen. Dus ja, ’t heeft wel zijn voordelen voor de technische aspecten – los van het feit of een foto nu globaal ‘goed’ is of niet.

    (PS en off topic: de links naar je eigen entries kloppen al een paar posts niet 😉

  3. Ik was inderdaad vervolgd met een rant over dat ik het liefst allebei samen heb–denk Picasso–en dat ik de kriebels krijg van “kunstenaars” die geen vakmensen zijn.

    Maar ik had dat dan maar weer uitgewist, want polemieken, en “wat is kunst”, etc. etc.

  4. Digitaal en analoog zijn beide technieken die de mogelijkheid bieden een beeld te produceren. Ik denk dat het vergelijkbaar is met aquarel en olieverf in de schilderkust.
    Digitaal werkt veel sneller dan analoog en daardoor wordt het leerproces dus inderdaad verkort.
    Naar het resultaat toe maakt het voor mij niet uit hoe het beeld tot stand is gekomen, als het maar boeit. Dat heeft alles te maken met de basiselementen van fotografie: licht, grijswaarden, kleuren, textuur, beeldopbouw, … . In pricipe volstaat een gaatjescamera om boeiende beelden te doen ontstaan.
    Ik heb degelijke, zij het oude, analoge apparatuur (Nikon F2, lenzen ongeveer allemaal even oud – Yashica Mat 124G) waarmee ik nog steeds werk. De negatieven scan ik in met een Epson Perfection 4870 PHOTO (een betaalbare oplossing Bruno, is wel intussen vervangen maar ik ken het nieuwe nummer niet). Dat brengt natuurlijk wat retoucheerwerk mee, maar dat vind ik helemaal niet erg, integendeel: ik heb altijd graag geretoucheerd. Het stelt mij in staat d beeldopbouw te beïnvloeden.
    Ik heb mij twee jaar geleden een Nikon Coolpix 5400 aangeschaft (een paar maanden later werd de D70 aangekondigd, had ik dat geweten!) en hiermee expirementeer ik een beetje in de digitale wereld. En inderdaad, het snelle werkproces heeft voordelen. Ik kan mij zeker voorstellen dat een beroepsfotograaf tegenwoordig verplicht is van digitaal te werken omwille van de tijdsbesparing en omwille van andere besparingen (ook het scannen van de foto’s voor publicaties en het op film zetten van foto’s in de drukkerij vallen weg of worden vervangen door een sneller proces).
    Ikzelf blijf voorlopig nog grotendeels analoog werken: het wereldje van de digitale fotografie is nog niet stabiel genoeg. Ik heb geen zin om een betalend proefkonijn te blijven spelen. Bovendien is het zo dat door het inscannen van mijn negatieven ik er veel meer uit krijg dan dat ik ooit in de donkere kamer heb gekund. Ik kan pas nu met sommige opnamen bereiken wat ik voor ogen had toen ik de opname maakte. Dus: nog uren plezier verzekerd.
    Ik ben wel zeer blij dat ik niet meer in de donkere kamer moet: dat was ik echt beu. Vooral het gesleur met de baden en de aanmaak van de producten!
    Tot slot: is digitale fotografie duurder dan analoge? Op het eerste zicht wel, maar meestal wordt er niet gesproken over de doka en is de prijsberekening beperkt tot het opname-gedeelte. Reken nu maar eens uit wat het maken van een afdruk 18 x 24 cm kost (alle slechte afdrukken meetellen!). Ook niet goedkoop.
    Fotografie is nooit een goedkope hobby geweest.

  5. Ik heb leren werken met een analoge manuele Nikon FM. Een camera waarop je sluitertijd en diafragma met de hand instelt en een draai aan de scherpstelling geeft. Daarna duw je op de ontspanner en trek je door.

    Iedere instelling is een bewuste keuze. 1 camera die het volledige fotografische arsenaal op de meest eenvoudige manier bevat.

    Je kan natuurlijk ook goeie foto’s maken met automatische digitaaltjes, maar als je de basis wil snappen en beheersen zitten er toch teveel knoppen aan zo’n D70.

    Een digitale Nikon FM. Dat zou nog eens iets zijn.

  6. Van de analoge fotografie heb ik nog iets geleerd: ik weet wanneer ik een goed foto heb genomen en hoef daarvoor geen bevestiging te zoeken op een schermpje.

    Kijken is de boodschap en dat is onafhankelijk van het digitale/analoge.

  7. en nu nog eens wat; leren fotograferen op een Russische LUBITEL 6×6, Ricoh kleinbeeld, in 1980 reuzenstap naar Nikon FM. ok, ik ook in 2003 digitaal;Coolpix 5000. Laat ik me de kop nu gek maken door de Nikon d200 aan te schaffen? Een goede negatiefscanner en lekker terug naar analoog, kan ook. Wie het weet mag het zeggen.

  8. mijn eerste reflex camera was een pentax k 1000, heeft het heeeeel lang uit gehouden +/- 30 jaar. mijn ‘nieuwe’ camera is weer een analoge, nl: pentax p30 (50 euri met lenzen)
    zolang ik het nog voor een redelijk bedrag analoog kan werken (zolang de dia rolletjes nog verkrijbaar zijn), wil ik niet over naar digitaal.
    ik moet wel zeggen dat ik er ook een filmscanner bij heb gekocht (189 euri).
    maar ik ben met deze kwaliteit goedkoper uit dan een digi reflex camera.

Reacties zijn gesloten.