Marktconforme naïviteit

“Ik weet niet hoe het met u gesteld is,” vraagt Margot Vanderstraeten zich hardop af in De Morgen, “maar een marktconforme biefstuk prikkelt mijn appetijt niet.” Vanderstraeten wil daarmee een hart onder de riem steken bij de landbouwers die zich door Ikea benadeeld vinden in de recente 2,5 euro voor een biefstuk stunt. De argumentatie die ze daarbij biedt, is bijzonder vermakelijk.

Als mensen of bedrijven het woord ‘marktconform’ gebruiken, weet je dat het opletten is geblazen. Ikea noemt de prijs van 2,5 euro voor een steak met friet reglementair en marktconform. Over welk reglement de Zweedse multinational het precies heeft, is niet duidelijk.
Gaat het over het bewijs dat ze voor het vlees, afkomstig van Belgische koeien, ongeveer 10 euro per kilo hebben betaald? Hebben ze het over de procedures waarop het biefstukvlees machinaal is bewerkt; want pletten, verdunnen en inkerven is de enige manier om spierweefsel van slechte kwaliteit enigszins mals en eetbaar te maken?
Het reglement: slaat dat op de fokmethodes van de beesten, hun leeftijd, hun levensomstandigheden, de wijze waarop ze werden ontbeend? Dat ze die procedures – van kalf tot biefstuk met friet van 2,50 euro – dan eens op een filmpje zetten, en dat in hun restaurants afspelen.

Weinig restaurants of vleeswaren zouden zo’n test doorstaan. Een mens vraagt zich af of Vanderstraeten zelf gelooft dat het vlees dat ze in het grootwarenhuis of bij de buurtslager koopt, op een veel diervriendelijker manier tot stand is gekomen. Denkt zij dat ander vlees niet machinaal werd verwerkt, en dat heelder horden ambachtelijke slagers haar vlees zorgvuldig en met grote liefde (voor dier, mens en eindprodukt) uitbenen, zengewijs de beste snijplaats zoeken, een gulden snede aanbrengen en het vlees voorzichtig verwijderen en met zwoele lippen van een zachte kus voorzien alvorens het, stuk per stuk, eerbiedig te verpakken? Meent zij dat de met keizersnee geboren Belgische Witblauwe als Wagyu door het glorierijke leven wordt gemasseerd, geheel gevoed met gras op vrije loopweiden?

Of bedoelt Ikea met reglementair dat vlees vlees is? En dat het hun niet kan schelen of hun klanten hun steak ‘saignant’ of ‘à point’ willen? Is het dit wat ze willen zeggen: dat alles in hun keuken reglementair bien cuit is, om de simpele reden dat er in de Ikeakeukens geen chefs werken, maar hardwerkende keukenkrachten die tonnen voedsel volgens instructies in ovens plaatsen. U denkt toch niet dat Ikea kookt? Sauzen maakt? Aardappelen schilt? Vleesballetjes rolt? Taarten bakt? Salade wast? Biefstuk in klontjes hoeveboter bakt?
Ikea: specialist in doe-het-zelf, maar niet in hun eigen keuken. Ikea warmt op, de hele dag door. Alles komt kant-en-klaar binnen. Rechtstreeks van de voedselfabriek. Alles komt daarom ook kapot gemarineerd binnen: de enige remedie tegen uitdroging. De steak (150 gram) met friet van Ikea is dus heerlijk marktconform.

Lieve help! Straks gaat ze nog beweren dat de Peter Goossens Waterzooi van Kip met Basmati Rijst niet eigenhandig door Peter Goossens in het Hof Van Cleve wordt gemaakt. Of dat er in de ontelbare Sodexo keukens (denk: school- en bedrijfsmaaltijden) ook al niet zelf wordt gekookt! Of dat niet elke Vlaamse bakker zijn eigen broodjes kneedt, maar dat die, zoals de Panos, het kant en klaar geleverde deeg gewoon opwarmt in de oven. Of erger: dat het brood soms gewoon gebakken, en zelfs voorgesneden, wordt geleverd!

Ik weet niet hoe het met u gesteld is, maar een marktconforme biefstuk prikkelt mijn appetijt niet. Daar heb ik andere adjectieven voor nodig. Of een rijstpapje met koffie: na een helse tocht door hun winkels smaakt dat tenminste nog een beetje naar troost.

Er is geen betere manier, mevrouw Vanderstraeten, om het globalisme een halt toe te roepen, dan te weigeren eraan deel te nemen. Dus gaat u beter gewoon niet naar de Ikea, de Delhaize, de Panos, de Colruyt, en al die andere volumineuze verkoopsplaatsen. U koopt uw vlees rechtstreeks bij de diervriendelijke landbouwer; uw kasten bij de lokale ambachtsman die bij voorkeur met mileuvriendelijke materialen werkt; uw brood en patisserie bij de bakker die zijn produkten zelf vervaardigt. Dat die produkten (soms veel) duurder zijn, en dat ge geen grootverdiener zijt? Tsja, was dat nu niet net waartegen u wou protesteren? Of was het enkel omdat de uitbuiting in dit geval groot en duidelijk genoeg was?