them drummer boys

Peter Hertmans Quartet

Lionel Beuvens, van het Peter Hertmans Quartet.

(Canon EOS 5D, EF 70-200mm@200mm f/2.8L IS USM, f/2.8, 1/80s, 1250 ASA)

Spektakel of een levenslijn? Show of leidraad? De drummers speelden een grote rol in het dubbelconcert vorige woensdag in de Balzaal van Vooruit. Stefan Hertmans stopte er met zijn Quartet tijdens de tournee met de Jazzlab Series (om zijn nieuwe cd Cadences voor te stellen), en na de pauze maakte het Nederlandse enfant terrible Han Bennink het podium onveilig. Lees meer over de drums bij Het Project: Jazz is (ook) een drumsolo

Moore, Bennink & Holshouser Moore, Bennink & Holshouser

duo of trio?

Dat is de vraag die ik stelde op Het Project naar aanleiding van het schitterende concert in Vooruit, gisterenavond. Slecht licht, dus (?) slechte foto’s.

Fiorini - Rzewski Duo Erik Vermeulen Trio

(Canon EOS 5D, EF 70-200mm f/2.8L IS USM, f/2.8, 1/60s, 1000 ASA)

Het is verdomd saai, altijd die superlatieven te moeten gebruiken. Ik had het mezelf nochtans moeilijk gemaakt, gisteren. Bonkende koppijn had ik namelijk, toen ik naar dit concert vertrok. En koppijn is wel degelijk de enig mogelijke omschrijving voor de neanderthaler die met een puntige knots zichzelf genoodzaakt zag uit de binnenkant van mijn hoofd te breken. Eerder die dag nog liep het traanvocht zelfs oeverloos uit mijn ogen, toen ik enkele vermetele stappen buitenshuis had gewaagd. Nee, ik zag het verloop van dit concert eerder somber in.

[…]

Het concert werd opgenomen, zo kondigde muziekprogrammator Wim Wabbes aan, en dat wordt alvast een cd die in mijn collectie zal prijken. Ondertussen kan ik u alleen maar aanraden om het concert alsnog mee te pikken. Nieuwjaar is nog niet zo lang geleden, maar als het allemaal zo goed zal zijn, wordt 2008 een topjaar!

Waar er tussen de openingsparagraaf en het slot staat, leest u bij Het Project: Duo of trio?

jazz is humor

Hieronder mijn eigen tekst gepikt vanop Gentblogt.

Waar moet ik beginnen? Ik heb nog geen optreden met Michel Massot gezien, waartijdens ik niet heb moeten lachen. Voila, daar hebt u het al. Toch is Massot geen clown. Hij heeft geen rode neus, valt niet over zijn eigen voeten, en er spuit al evenmin water uit een plastic bloem die hij op zijn revers heeft gestoken. Al zou hij het best wel durven.

Michel Massot heb ik voor het eerst aan het werk gezien, ongeveer een jaar geleden, toen we in het kader van Oorsmeer in de Lullyzaal van de Genste Operazaal met onze zoon Henri naar Blow gingen luisteren. Blow is een voorstelling van Tuur Florizoone en Michel Massot waarin ze kinderen laten kennismaken met (jazz)muziek aan de hand van het centraal thema adem, lucht en wind. De zelfrelativerende manier waarop Massot zijn muziek daar bracht, werkte niet alleen op de kinderen aanstekelijk. Niet zoveel later heb ik Massot meer aan het werk gezien, waaronder in de voortreffelijke bezetting met Tuur Florizoone en Marie Horbaczewski. Dat is geen jazz meer, wordt soms over die bezetting gefluisterd, maar dan legt ge mij maar eens uit waar die grens nu eigenlijk ligt.

Florizoone-Massot-Horbaczewski (ii)

Massot doceert vrije improvisatie aan het conservatorium in Luik –weinig verwonderlijk voor een man die zijn instrumenten (tuba en trombone) zo goed kent dat ze wel een natuurlijke extensie van zijn lichaam lijken. Hij speelt dan ook mee in ensembles zoals Rêve d’éléphant en Mâäk’s Spirit, en in de jaren 80 richtte Massot met Michel Debrulle en Fabrizio Cassol het Trio Bravo op. Trio Bravo is de voorloper van het huidige Trio Grande, waarin Cassol (die zich aan Aka Moon zou wijden) wordt vervangen door de Franse saxofonist Laurent Dehors.

Voor deze JazzLab Series tournee, trekt het trio rond met een Britse gast: de blootvoetse Leedse pianist Matthew Bourne (nee, dus niet de regisseur maar de pianist). Bourne kwam bij jazz terecht via een omweg langs hedendaagse klassieke muziek en avantgarde –een perfect match voor het Trio Grande. De groep is ondertussen toe aan het voorlaatste concert uit deze tournee, dus u kan ervan op aan dat de muzikanten zeer op elkaar zijn ingespeeld.

Waaraan kan u zich verwachten? Improvisatie –jaha, dit is tenslotte jazz– evenwel niet van het soort waar u eerst een halve dag voor in de mood moet komen, maar vol inventieve frases met heel veel klankkleur, en waarin nog steeds een verhaallijn is terug te vinden zonder dat u eerst muziektheorie moet gestudeerd hebben. Oh, dat brokje (hilarische) muziektheorie krijgt u mogelijks ook: wat is bijvoorbeeld het verschil tussen een saxofoon en een klarinet (behalve koper vs hout)? En grappige bindteksten, danspasjes van Massot en zelfs zangpartijen. Trio Grande is een feest, ook al bent u niet thuis in de muziekvakjes waarin recensenten de groep moeten onderbrengen. Niet te missen.

Het is een beetje rustig, met de Jazzlab Series, kan u denken, maar dat is enkel omdat u (1) reeds een concert in avantpremière hebt gehad tijden Jazz in ’t Park; (2) het derde concert er eentje is van de Kari Antilla Group, en dat je die al genoeg kan beluisteren in het Gentse (als u van verder komt zou ik toch maar eens de JLS concertkalender raadplegen om hen aan het werk te zien). Het hierop volgende Gentse concert –in december– is van aRTET, de groep die u maar half hebt kunnen beluisteren op het BNRF (nu is uw kans).

Maar goed, ik zie u eerst nog woensdag, in de Domzaal van Vooruit. En steek gerust uw hand eens op als u meent mij te herkennen, ik zal met een verwarde blik maar tevens een gelukzalige glimlach terugzwaaien.

Trio Grande feat. Matthew Bourne, woensdag 7 november om 20u in Domzaal van Vooruit in het kader van de Jazzlab Series, toegang 12€ / 8€ (vvk)

SOS jazz

SOS Jazz? Net nu jazz weer hot is? Jawel: SOS, al hebben we het hier niet over het noodsignaal, en is jazz wel degelijk hot, zo heeft Jef Neve weer maar eens bewezen. Maar ik loop op de zaken vooruit.

U krijgt maar liefst twee jazztips voor avond, eentje waarvoor u niet dient te betalen, en een andere waarvoor het toch wel een beetje zonde zou zijn als u niet kwam opdagen. En er zijn weer vrijkaarten voor Tuur.

Vanavond kan u niet om de Vooruit heen. Vooreerst is er het concert van het Michel Bisceglia Trio, waarna u kan afzakken naar het Kafee voor een gratis (!) concert van Rackham.

Pianist Michel Bisceglia verdiende zijn strepen reeds in de popwereld als componist en arrangeur voor o.a. Johan Verminnen, Ozark Henry, Hooverphonic en Mauro Pawlowsky; in de jazz kon u hem aan het werk zien met Randy Brecker en Toots Thielemans; én hij is bovendien ook nog componist van klassiek en filmmuziek. Begin deze maand werd de nieuwe CD van zijn trio voorgesteld, Inner You, en het is in die bezetting, en met dat nieuwe werk dat hij nu op tournee gaat in het kader van de Jazzlab Series.

De muziek van Bisceglia is eerder ingetogen, met prachtige, beheerste ballads en een afgemeten piano. Dergelijke intimistische muziek vraagt dan ook om een passende setting. In tegenstelling tot de andere Jazzlab Series concerten, kon dit concert niet doorgaan in de Balzaal, maar is men moeten uitwijken naar de Theaterzaal. Veel te groot, zo hoor ik u al voorzichtig fluisteren, maar hier komt dan ook die SOS op de proppen. In de theaterzaal worden we namelijk vergast op een akoestisch scène-op-scène concert. Zowel publiek als artiesten zullen er op de scène plaatsnemen voor een onversterkt concert. De omstandigheden alleen al maken dit een niet te missen evenement.

Voeg daar evenwel nog eens de schitterende muziek van de nieuwe CD aan toe, die hier al een halve maand op repeat ligt, en de avond kan niet meer stuk. Wij kijken uit naar Out to sea (geschreven met Piet Goddaer), Paisellu miu (Rocco Granata) en The Traveller. Al kan het trio net zo goed standards aan, zoals Parkers Blues for Alice. Hou uw portefeuille maar in de gaten, want voor u het weet hebt u de CD mee naar huis. Wedden?

Let wel, de avond is nog niet gedaan. Na het Bisceglia Trio begeven we ons naar het Kafee, voor het jazz-pop-rock geweld van Rackham. Toine Thys (sax) is net zomin als Teun Verbruggen (drum) vies van een crossover. Deze keer houden ze het minder experimenteel, met duidelijke rockallures met daarin een hoofdrol ook voor gitaar en trompet. Rackham heeft in het Franstalige landsgedeelte en in Brussels een grote schare fans, ook al door hun sterke podiumprésence. Wij zijn alvast zeer te spreken over hun eind vorig jaar verschenen CD Juanita K.

En hier zijn we dan: dat jazz hot is, bewees u zelf door uw talrijke opkomst voor het concert van Pascal Schumacher en Jef Neve, twee zondagen geleden bij Opatuur. U kwam en hoorde dat het goed was, en dat het succes Jef Neve nog steeds niet naar het hoofd is gestegen. Nu zondag kan u bij Opatuur Pierre Van Dormael en Hervé Samb aan het werk zien. Wij verwachten in zwoele Afrikaanse oorden te vertoeven: Van Dormael ontmoette de Senegalees Samb toen hij les gaf in Dakar, en ondertussen heeft Samb een interessant palmares opgebouwd. Ook benieuwd? Stuur dan een mail naar wedstrijd@gentblogt.be, met als onderwerp “Tuur in Afrika”, en wie weet mag u wel gratis binnen, zondag.

Michel Bisceglia Trio
15/03, 20u, Vooruit Theaterzaal, 12 € / 8 €. Ik vul het gat in mijn cultuur, schreef ik eerder. Beter niet missen, is mijn verdict ondertussen.

Rackham
15/03, 22u, Vooruit Kafee, gratis. Yeah!

Pierre Van Dormael en Hervé Samb
18/03, 20u, Opatuur Citadellaan 17, 10 €.

(Deze aankondiging verscheen gisteren ook op Gentblogt.)

Cyclophonics

Cyclophonics: rechtstreeks muzikaal commentaar bij de koers van de dag“, zo stond het aangekondigd in de programmatie van de JazzLab Series. Componist en muzikant Johan Derycke –die zelf nog koersen heeft gefietst– stapte vier jaar geleden met het concept naar de Vooruit. Vijf muzikanten, gekleed als coureur, brengen een jazz concert, simultaan met een rechtstreekse TV-uitzending op groot scherm van een wielerwedstrijd. In de Vooruit was daarvoor plaats (in het Kafee) en interesse, en in relatief korte tijd was de zaak beklonken.

Wielerkoers en muziek is niet zo’n vreemde combinatie als u zou kunnen denken. Misschien herinnert u zich dat jazzbands of fanfares vroeger reeds ter plaatse de coureurs aanmoedigden. Naarmate de koers dichterbij kwam, werd de muziek ook steeds luider. Maar meer dan geanimeerde achtergrondmuziek was dit eigenlijk niet. In het concept van Derycke doet de band echter meer dan jazzy deuntjes brengen. De muziek die de groep brengt is –veel meer dan achtergrondmuziek– een heuse muzikale commentaar, waarbij het verloop van de compositie wordt ingegeven door wat er zich afspeelt tijdens de wedstrijd. Ontsnappingen, valpartijen en tegenaanvallen worden vertaald naar de dynamiek, de frasering en het tempo van de muziek.

Dat wordt een zeer chaotische bedoening, zo dachten wij, maar niets is minder waar. Derycke vertrekt voor zijn compositie van een aantal onderdelen, waarvan de volgorde en snelheid van spelen wordt bepaald door de gebeurtenissen in de koers. Een uitdaging voor de muzikanten, een feest voor de toehoorders/toeschouwers.

Cyclophonics (iii)Johan Derycke: “Het concept is eigenlijk gegroeid vanuit de baankoers: de grote rondes en de klassiekers. Dat zijn telkens lange uitzendingen, mooi in beeld gebracht, maar dikwijls zitten daar ook dooie momenten in. En als we die auditief konden opvullen, dan zou dat een meerwaarde bieden op die soms wat statische beelden. Met dat idee zijn we naar de Vooruit gestapt, en zo hebben we in 2003 de Ronde van Vlaanderen begeleid.”

Voor de veldcross is de hele spanningsopbouw verdeeld over ongeveer een uur. Er worden een tiental rondes gereden, en er zijn ook een tiental partituren. Derycke, die zelf op accordeon speelt, is de regisseur van het muzikale gebeuren, en beslist welke partituren wanneer worden gebruikt. Daarbij is het vanzelfsprekend belangrijk om voorbereid te zijn op de meest onverwachte situaties.

Stel dat er iemand uitvalt, dan kan er bijvoorbeeld steeds teruggevallen worden op een partituur die het algemene verloop van de koers volgt. Tijdens het concert zaterdag werd bijvoorbeeld beslist om twee stukken niet te spelen, omdat op dat moment de posities van de renners al langer vastlagen. Derycke opteerde daarom voor langere stukken om die standvastigheid en overheersing van Nys –die zoals u misschien wist de wedstrijd gewonnen heeft– muzikaal vast te leggen.

Cyclophonics (ii) Cyclophonics (i) Cyclophonics (v)

Wielrennen als sport is bovendien een dankbaar onderwerp voor dit concept. Er is een bepaalde cadans, een uitgewerkt ritme over een lange tijd die de muziek in de hand werkt. Voor de muzikale ploeg heeft Derycke dan ook mensen gekozen die kennis hebben van wielrennen. Bij de muzikale commentaar is het immers belangrijk te beseffen wat een démarrage is en hoe zo’n wielerwedstrijd zich ontplooit. De muzikanten zijn divers, van klassiek tot jazz en rock(jazz), en de binding tussen de muzikanten is de liefde voor de koers.

Al die elementen vertaalden zich zaterdag in de Vooruit tot een spontaan, uiterst dynamisch en nauw aansluitend geheel tussen wedstrijd en muziek. De muzikale coureurs op het podium maakten integraal deel uit van de wedstrijd op het scherm. Zelden heb ik zo’n interessante wedstrijd gezien (al zal ik maar meteen toegeven dat ik normaal gezien zo’n wedstrijden niet meteen van nabij opvolg). Maar of u nu kwam voor de muziek of voor de wedstrijd, u werd vanzelf in beide onderdelen van het spektakel meegesleurd.

Cyclophonics, gezien en gehoord op zaterdag 25 november in de Vooruit. De groep toert nog verder in het kader van de JazzLab Series

(Deze bespreking verscheen gisteren reeds op Gentblogt.)

Carlo Nardozza

Het zat echt wel goed met de winnaars van de vorige twee edities van het Jong Jazz Talent in Gent concours. In 2004 won Robin Verheyen, wat hem een tournee met de JazzLab Series –en de opening van het Blue Note Records Festival— opleverde, en onder andere resulteerde in twee uitstekende concerten in Gent. Eerst was er het duo met Harmen Fraanje bij Opatuur, en wat later het concert met het Narcissus Quartet in de Vooruit. In 2005 was het de beurt aan het Carlo Nardozza Quintet, dat we vorige week in wisselende bezetting in Gent mochten ontvangen, alweer bij Opatuur én in de Vooruit in het kader van de JazzLab Series.

Carlo Nardozza Quintet (ii)“Voor we verder gaan, wil ik even de groepsleden aan u voorstellen”, glimlachte Nardozza in de Vooruit, nadat hij ons uitlegde dat de set begonnen was met Table for Five en De Zahir (naar het gelijknamige boek van Paulo Coelho). “Ik ben een grote fan van dat boek –al is het waarschijnlijk ook omdat dit het enige boek is dat ik in drie jaar heb gelezen.” Humor zou een constante blijven tijdens dit concert, zowel verbaal als muzikaal.

“Even vermelden dus,” ging hij verder, “dat ondanks sterke gelijkenissen, ik niet Admiral Freebee ben, die zit in een andere zaal. Want voor je ’t weet schrijven al die recensenten morgen dat de admiraal een toch sterk jazzy geïnspireerde set heeft neergezet.” Het CNQ zelf laat bij momenten dan weer rock invloeden horen, zoals even later bij Rubber Duck, waarin Melle Weijters (gitaar) met verve de hoofdrol vertolkt. Nu is een gitaar op zich niet zo uitzonderlijk in een jazzformatie, maar wel de manier waarop Weijters ze gebruikt. Geen tokkelende solo’s, maar een vaak rauwe klank die meer aan Jimi Hendrix appelleert dan aan Django of Scofield. Maar wat een aanwinst: Weijters komt er op subtiele manier in bijna elke compositie aan te pas, al leeft hij zich natuurlijk pas echt uit in Rubber Duck (een eigen compositie) of in Comba.

Dat laatste nummer, Comba dus, is dan weer –samen met Down To Bernina uit de tweede set– het nummer bij uitstek om te genieten van het samenspel tussen Nardozza en Daniël Daemen (sax). Niettegenstaande Daemen in de groep een beetje op de achtergrond blijft, vult hij nochtans zijn rol als tegengewicht voor Nardozza zeer goed in. Een zeer mooi wisselspel, goed gebalanceerd, maar dat soms wat krachtiger zou mogen zijn.

Het CNQ beperkte zich niet tot het repertoire van de CD Making Choices, maar bracht ook nieuw (?) werk (Tango Kangoo), en een stuk uit de Dozzy Suite (Winterslag). Het was overigens met die Dozzy Suite dat het CNQ in 2005 het Jong Jazztalent concours won. Wie al stukjes uit de Suite heeft gehoord, wacht waarschijnlijk met mij vol ongeduld tot Nardozza ze op plaat uitbrengt.

Het publiek werd in elk geval wild van het concert, en het CNQ was on ter wille met maar liefst twee bisnummers (waaronder een uptempo versie van Down To Bernina). Waarna de techniek resoluut de lichten aanstak en een CD door de luidsprekers duwde of we zaten daar ongetwijfeld nog. Met veel plezier overigens.

Nardozza, Gruarin en Van Acker (vi) Nardozza, Gruarin en Van Acker (v)

Maar goed, het CNQ moest verder op tournee, en het waren dan ook een zwaar vermoeide Carlo Nardozza en Tom Van Acker die we in het gezelschap van Alano Gruarin troffen bij Opatuur. De JazzLab Series tournee had hen ondertussen ook nog naar Genk (waar eerst het CNQ speelde en Nardozza nadien met Texier op de planken stond tijdens het Motives Festival) en Borgerhout gebracht, en zoiets gaat duidelijk in de kleren zitten.

Het concert dat bij Tuur werd gebracht was zoals voorspeld van een ander alooi dan met het CNQ. De composities die werden gebracht waren stuk voor stuk standards, zoals Footprints (Wayne Shorter) en The Thrill is Gone (Chet Baker). “Het doet deugd om ook eens die stukken te kunnen spelen waar ik normaal gezien slechts op CD naar luister,” vertrouwde Nardozza ons toe. De ritmische achtergrond van Van Acker (hij begon destijds als drummer) kwam hier extra tot uiting. En pianist Alano Gruarin –“mijn stadsgenoot”, dixit Nardozza– was een aangename ontdekking.

Hopelijk hebt u minstens één van beide concerten kunnen meepikken, want (beginnende!) groepen van dergelijk formaat komen we maar zelden tegen. Het CNQ gaat nog naar Koksijde en Grimbergen, en als u dat niet haalt, kan ik u alleen maar ten sterkste aanraden de Cd Making Choices met gezonde spoed in huis te halen. Te koop via hun website, uw locale platenboer, of, als het echt niet anders kan, ongetwijfeld ook in de fnac.

Het Carlo Nardozza Quintet, gezien in de Vooruit op 14 november; Nardozza-Van Acker-Gruarin, gezien bij Opatuur op 19 november. Het Carlo Nardozza Quintet toert nog verder in het kader van de JazzLab Series

(Deze bespreking verscheen eerder vandaag op Gentblogt.)